weblog Pendrecht
Dit is mijn digitale dagboek over Pendrecht, de nieuwste berichten staan altijd bovenaan. Ik werk mijn weblog wekelijks bij op zaterdag en zondag, op zaterdag altijd het actuele nieuws en op zondag iets uit de geschiedenis van Pendrecht of een onderwerp dat indirect op de wijk betrekking heeft. Klik hier om een reactie te sturen.
ZATERDAG 21 JUNI 2025
Aan de zuidkant van Valckensteyn zijn de wandelpaden aangelegd, de laatste bouwhekken zijn weg zodat het gebied rondom de flat volledig toegankelijk is. Ook het opslagterrein bij de kruising van de Burghsluissingel en de Nieuw-Vossemeerweg is verdwenen, dat was er al toen het oude Valckensteyn er nog stond. Het is nu mogelijk om een rondje om de flat te lopen, via de nieuwe wandelpaden kom je aan de achterkant uit op de parkeerplaats. De paden zijn nu klaar, alleen de beplanting ontbreekt nog.
Door de opgeknapte buitenruimte valt het verwaarloosde ronde pleintje achter de voormalige bushalte van lijn 66 wel erg op (foto rechts), dat hoorde bij het oude Valckensteyn en tot oktober 1988 stond hier het beeldje de Potsenmaker van Adri Blok. Veel van de oorspronkelijke beplanting is al weggehaald, het onkruid groeit tussen de stenen en er staan nog maar twee bankjes om op te zitten.
Het zgn. olifantenpaadje naar het Havenspoorpad bestaat nog steeds en loopt nu een klein stukje parallel met het nieuwe voetpad. Het heeft zijn langste tijd gehad want binnenkort komt er in het verlengde van de Burghsluissingel een doorsteek naar het Havenspoorpad.
Onlangs is op 94-jarige leeftijd Coen Veldhoen overleden. Coen was in zijn werkzame leven rayonleider van Jamin en woonde toen boven het Pendrechtse filiaal van de bekende snoepwinkel (foto, hier zit nu de Primera).
Coen was een regelmatige bezoeker van de bijeenkomsten in de wijk en gaf daar ook een kritisch commentaar. Ook bezocht hij regelmatig de Rollatorwerkplaats, hij was daar vaak het helpende handje dat net even nodig was. Coen knipte alle berichten waarvan hij dacht dat ze belangrijk waren voor de wijk uit de krant, bracht ze daarna bij Vitaal Pendrecht en gaf er zijn mening bij en meteen zijn goede raad.
Vanaf afgelopen woensdag was het erg druk bij de viskraam van Toon en Marja Hoek omdat de nieuwe Hollandse haring er is. Toen ik woensdag rond half zes over de Slinge liep stonden ze er nog steeds.
Vandaag was het Midzomerdag, de langste dag van het jaar maar ook de heetste tot nu toe met temperaturen boven de 30 graden.
ZONDAG 15 JUNI 2025
Het artikel over Toon en Marja Hoek leverde op de sociale media veel positieve reacties op maar het bericht "zodra wij stoppen, stopt de vishandel ook" baarde menige vaste klant zorgen. Enkelen vroegen Toon en Marja wanneer ze stoppen en of ze dan de kraam over kunnen nemen. In een bericht op Facebook lieten Toon en Marja ter geruststelling weten dat ze voorlopig nog een paar jaar doorgaan.
Nog een aanvullend bericht: "We zijn even een paar dagen gesloten en komen woensdag 18 juni terug met Hollandse Nieuwe Haring."
ZATERDAG 14 JUNI 2025
Vorig jaar oktober is er een omgevingsvergunning aangevraagd om de ruimte van het begin 2024 gesloten café Terras aan de Slinge door te breken en bij supermarkt Dirk te trekken. De werkzaamheden lijken binnenkort te beginnen want op het voormalige caféterras staan meerdere grote containers (foto links) en de lichtbak met de naam van het café is inmiddels van de gevel gehaald. Mogelijk dat Dirk tijdens de verbouwing dicht gaat maar daar is nog nergens iets over te lezen, niet op internet en ook niet bij de ingang van de winkel.
Toon en Marja Hoek staan vandaag paginagroot in het AD (foto rechts), precies vier weken nadat ik eveneens op een hele pagina in de krant heb gestaan. Toon en Marja staan al sinds 1981 met hun viskraam in Pendrecht, tot 2001 in een vaste kraam bij Plein 1953 maar inmiddels al vele jaren in de zomermaanden met hun mobiele kraam op de hoek van de Slinge en de Kerkwervesingel. Vishandel Toon Hoek is rond 1916 opgericht maar het einde is in zicht omdat hun kinderen niet veel interesse hebben om de zaak voort te zetten, zodra Toon en Marja (die net als ik 65 zijn) stoppen dan stopt ook de vishandel. Ze hebben een trouwe klantenkring waaronder veel oud-Pendrechtenaren die maar al te graag voor een lekker visje even naar de wijk terugkomen. Het hele artikel is via deze link te lezen.
ZONDAG 8 JUNI 2025
Rotterdammers zijn goed in het verzinnen van bijnamen waarvan sommige zelfs buiten de stad bekend zijn. Pendrecht is op deze regel geen uitzondering, al zijn de namen niet zo ingeburgerd als in de rest van Rotterdam. Sterker nog, de meeste bijnamen worden eigenlijk alleen maar in de wijk zelf gebruikt.
Sommige bijnamen zijn niets anders dan een verkorte aanduiding. Een Pendrechtenaar zal zelden de naam "Plein negentiendrieënvijftig" in de mond nemen, hij of zij praat gewoon over het plein. Het bungalowpark aan de westkant van Pendrecht is bekend onder de naam Goudkust, dit vanwege de dure huizen en de ligging aan de rand van de wijk. De Lijnbaan van Pendrecht was in de beginjaren de bijnaam van de Zijpe. De Lijnbaan, in het centrum van Rotterdam, werd geopend in 1953 en was de eerste autovrije winkelstraat van Nederland. Twee jaar later werd in Pendrecht de Zijpe geopend, een Lijnbaan in miniformaat. Met Goof wordt café Goof Meijer (huidige naam: Goofy) aan de Slinge bedoeld en het kommetje is het ronde keerpleintje aan het einde van de Dreischorstraat (foto links).
Diverse gebouwen in de wijk hebben in de volksmond een andere naam gekregen. De Kortgeneflat is bij veel wijkbewoners bekend als de Shellflat (foto rechts). Toen deze flat in 1958 werd opgeleverd werd deze voor een periode van 30 jaar verhuurd aan de Shell voor het huisvesten van werknemers. Het in 1994 afgebroken Buurthuis Pendrecht aan de Schuddebeursstraat noemde men het buurthuis, zelfs nadat in 1984 de naam was veranderd in Nevenburgt.
Enkele woningcomplexen hebben een bijnaam, meestal vanwege hun uiterlijk. De bejaardenwoningen in de Zierikzeebuurt waren bekend als boerderijwoningen vanwege hun erfjes aan de voorkant en de schuine daken (foto). Op één blok aan de Kerkwervesingel na zijn al deze woningen afgebroken. Het L-blok stond aan de Bruinissestraat en was een tweelaags galerijflat met bejaardenwoningen. Het waren twee haaks op elkaar gelegen vleugels, vandaar de naam. De steelpannetjes waren de woningen aan het begin van de Melissantstraat en de Middelharnisstraat; ook in dit geval hadden ze hun bijnaam te danken aan de vorm van het blok. De paalwoningen of vissenkommen zijn waarschijnlijk de bekendste blokken met een bijnaam, gelegen aan de Stellendamstraat en de Dirkslandstraat.
Tijdens de herstructurering hebben verschillende (toekomstige) bouwlocaties bijnamen gekregen. Na de afbraak van Zwembad Pendrecht kreeg de vrijgekomen plek al snel de naam zwembadlocatie waardoor de herinnering aan een stukje geschiedenis levend bleef. Hetzelfde geldt voor de term vlonderlocatie waar nu de stadsvilla's op Plein 1953 staan. Nadat de toenmalige OWG bekend maakte een nieuw hoofdkantoor te willen bouwen op de hoek Slinge/Ooltgensplaathof werd deze plek al snel bekend als OWG-locatie. Vanwege de fusie ging het plan niet door en de plek is nog heel lang onbebouwd gebleven, nu staat er het nieuwe regiokantoor van Woonstad Rotterdam.
Het podium in de vijver bij Plein 1953 kreeg al snel de bijnaam Meeuwenplaat vanwege het grote aantal meeuwen dat er op neerstreek.
Last but not least noem ik de moeder van Pendrecht, de bijnaam van Lotte Stam-Beese die als stedenbouwkundige de wijk heeft ontworpen.
ZATERDAG 7 JUNI 2025
Mijn wijkronde van vandaag heeft helaas geen weblogwaardig nieuws opgeleverd.
ZONDAG 1 JUNI 2025
Hieronder een bijzondere gebeurtenis van tien jaar geleden, opgetekend in mijn weblog van 28 mei 2015.
Gisteren kreeg ik een bericht dat onder de noemer "wat is de wereld klein" kan vallen, al was in dit geval de afstand hemelsbreed niet zo groot. De mail kwam van mijn vroegere buurjongen Anne uit de Stellendamstraat die nu als verpleeghulp werkt. Tijdens zijn werk in Zuidwijk kwam hij in gesprek met een bewoonster die vertelde dat zij uit Pendrecht kwam en met haar man in de Ellewoutsdijkstraat heeft gewoond. Toen zij vertelde dat zij beiden actief waren bij de Bewonersorganisatie Pendrecht moest Anne meteen aan mij denken, hij wist dat ik bij de BOP redactielid was van In de Kijkerd dat toen nog een krant was. Anne noemde mijn naam en dat hij bij mij op de trap heeft gewoond, daarop reageerde de bewoonster verrast want ze kon mij nog goed herinneren. Het bleek te gaan om de vrouw van Wim Scheepers, de man met wie ik vele jaren In de Kijkerd heb gemaakt!
Aan die BOP-tijd bewaar ik nog altijd fijne herinneringen. Het redactieteam was maar klein, in feite deden Wim en ik het uiteindelijke lay-outwerk. Het is in dit digitale tijdperk nauwelijks voor te stellen maar het opmaken van de krant gebeurde toen nog ouderwets met schaar en lijm: ik maakte de stukjes op de computer en Wim plakte deze op vier grote vellen die dan naar de drukker gingen. Vaak was het een heel gepuzzel om alles passend te krijgen maar we kwamen er altijd uit, iets wat ik ook herken in mijn functie als roostermaker. Het werken op de redactie ging vergezeld van vele koppen koffie en het was altijd een fijn moment als aan het einde van de (soms lange) avond de vier vellen in een speciale doos gingen die de volgende dag naar de drukker werd gebracht. Toen ik bij de bewonersorganisatie kwam was deze nog gehuisvest in de Herkingenstraat, in 2001 verhuisde de BOP naar de Ossenisseweg.
Helaas werd Wim in 2006 ernstig ziek en in september van dat jaar heb ik mijn maatje van de krant de laatste eer bewezen. Daarmee kwam er een einde aan een meer dan tien jaar lange samenwerking, een jaar later was ook het handmatige lay-outen voorgoed verleden tijd. Wim en zijn vrouw woonden in het achterste deel van de Ellewoutsdijkstraat, na Wim's overlijden kwam ik haar nog maar zelden tegen maar vanwege het groene bankje op het balkon aan de straatkant wist ik dat zij er nog altijd woonde.
In februari j.l zag ik tijdens mijn wijkronde dat het bankje er niet meer stond, toen ik wat beter keek zag ik dat het huis leeg was. Via één van de dochters kwam ik te weten dat zij na een val is opgenomen in een revalidatiecentrum en binnenkort zal verhuizen naar een verzorgingstehuis, het huis moest daarom leeggeruimd worden. De verhuizing is inmiddels gebeurd en daar vond, puur toevallig natuurlijk, de ontmoeting plaats tussen haar en mijn vroegere buurjongen uit de Stellendamstraat. Via Anne kreeg ik het verzoek om haar een keer te bezoeken, iets wat ik te zijner tijd al van plan ben. Inderdaad, wat is de wereld toch klein.
Naschrift: Dienes Scheepers is inmiddels overleden, de BOP bestaat niet meer en ik zit niet meer in de redactie van de wijkkrant. In de Kijkerd bestaat nog wel, het is nu een magazine dat wordt uitgegeven door Vitaal Pendrecht.
ZATERDAG 31 MEI 2025
De pui van de vroegere slagerij op Plein 1953 nummer 64 (tegenover de ingang van de Aldi) is met houten platen dichtgetimmerd. De winkel staat al ruim twee jaar leeg en eerder had ik al gelezen dat er een vergunning is aangevraagd om het winkelpand te verbouwen zodat het een kantoorfunctie kan krijgen.
De slagerij staat al sinds februari 2023 leeg, al snel na de sluiting is alle inventaris uit het pand gehaald wat mijn vermoeden versterkte dat er geen slagerij terug zou komen. Op nummer 64 heeft al vanaf het begin een slagerij gezeten, eerst van J.A. v.d. Knijff en later van Erik Hoogink die voorzitter was van de winkeliersvereniging. Daarna zaten er verschillende buitenlandse ondernemers, de slagerij had onder andere de namen Salima, Nes en Anka.
Ik herinner dat er rechts achterin de winkel een klein kantoortje met glazen ramen was, deze ruimte was halverwege de hoogte van de winkel zodat het alleen met een trap te bereiken was.
Vanwege een landelijke staking bij de afvalinzamelingspunten wordt er volgende week maandag tot en met woensdag in de hele stad geen restafval opgehaald. Theoretisch zou het ophalen wel kunnen maar omdat de vuilniswagens het afval nergens kwijt kunnen heeft de gemeente besloten om op deze dagen geen restafval op te halen. Om de gevolgen zo veel mogelijk te beperken worden er voor en na de actiedagen extra vuilniswagens en personeel ingezet. Na de staking duurt het enkele dagen om het restafval in te halen waardoor het legen van containers langer kan duren en ophaaldagen kunnen verschuiven. Voor de duidelijkheid: Het gaat alleen om de restafvalcontainers (foto links), de containers voor glas, papier, enzovoort worden gewoon geleegd.
Rondom Valckensteyn zijn de lantaarnpalen voorzien van armaturen, het is een apart model dat nergens anders in Pendrecht te zien is. Het wachten is nog op de beplanting aan de voorkant van de flat (foto rechts).
ZONDAG 25 MEI 2025
De meimaand is een populaire maand voor officiële activiteiten, hieronder in chronologische volgorde wat gebeurtenissen in Pendrecht die in mei plaatsvonden.
18 mei 1956: de twee beeldjes bij De Zijpe worden onthuld.
12 mei 1959: de eerste paal voor de galerijflat aan de Stavenissestraat wordt geslagen.
23 mei 1959: de eerste steen voor de Sint Bavokerk wordt gelegd.
18 mei 1960: de Zuiderparkflat (linker foto) wordt opgeleverd.
23 mei 1962: de eerste paal voor het Buurthuis Pendrecht wordt geslagen.
12 mei 1963: de Open Hofkerk (rechter foto) wordt in gebruik genomen.
01 mei 1971: het bejaardentehuis Valckensteyn wordt officieel geopend.
14 mei 1971: het Vierdag-orgel in de Open Hof Kerk wordt in gebruik genomen.
26 mei 2005: het gezondheidscentrum Zuiderkroon wordt officieel geopend.
20 mei 2015: de begeleide woonvorm Sommels43 wordt in gebruik genomen.
ZATERDAG 24 MEI 2025
Dit weekend is er geen treinverkeer naar en van Rotterdam Centraal mogelijk en het vervangend vervoer gaat in Rotterdam voor een deel met de metro. Vanuit het zuiden rijden de treinen tot Zwijndrecht, daar stapt men over op de pendelbussen naar metrostation Slinge vanwaar men met de metro naar Rotterdam Centraal kan reizen. De pendelbussen staan bij een tijdelijke bushalte aan de Zuiderparkweg, er staan borden en twee NS-medewerkers helpen de reizigers op weg. Bij de bushalte staat een mobiele NS-kaartlezer, bedoeld voor reizigers die hier hun reis beginnen of eindigen.
Om te voorkomen dat de treinreizigers extra moeten betalen voor de metrorit is er in metrostation Slinge een opvallende voorziening getroffen. Het brede toegangspoortje staat permanent open met erboven een bord dat de doorgang alleen voor NS-reizigers is, er staat een NS-medewerker bij en ook in de hal staat een mobiele NS-kaartlezer. Op de website van de RET staat vermeld dat het extra druk kan zijn in de metro tussen Slinge en Rotterdam Centraal.
Het krantenartikel over Pendrecht van een week geleden heeft veel reacties opgeleverd, zowel privé als op mijn werk. Verder kreeg ik nog een enthousiaste mail van Cor en Ellen uit Groningen waarin zij mij nogmaals bedankten voor de architectuurwandeling: "We willen je complimenteren voor jouw kennis over de wijk, echt heel goed en je brengt het ook op een enthousiaste manier."
ZONDAG 18 MEI 2025
Gisteren noemde ik de twee Groningse wederopbouwwijken die door een leerling van Lotte Stam-Beese zijn ontworpen, de wijken zijn mij niet onbekend want negen jaar geleden heb ik ze bezocht. Hieronder het verslag zoals ik dat destijds in mijn weblog heb opgetekend.
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 2016
Vandaag ben ik in Groningen geweest waar Marcel Imthorn mij heeft rondgeleid door twee wederopbouwwijken, De Wijert Noord (foto links) en Selwerd (foto rechts). Dit was een tegenbezoek want Marcel is eerder dit jaar in Rotterdam geweest waar ik hem met een aantal vrienden door Pendrecht heb rondgeleid.
Omdat De Wijert Noord nog het meeste in de oorspronkelijke staat is zijn we daar als eerste naar toe gegaan, daarna bezochten we Selwerd. De beide wijken dateren uit het begin van de jaren zestig en zijn ontworpen door stedenbouwkundige Henk Eysbroek, een leerling van Lotte Stam-Beese die in die hoedanigheid ook aan Pendrecht heeft meegewerkt. De Wijert Noord en Selwerd hebben veel gemeen met Pendrecht maar er zijn ook verschillen en juist dat maakte het bezoek erg interessant. De belangrijkste overeenkomst is de ruime opzet en het groene karakter onder het motto licht, lucht en ruimte.
De Wijert Noord is net als Pendrecht gebouwd vanuit de wijkgedachte, dit betekent dat alle voorzieningen in de wijk aanwezig zijn zodat de wijk als zelfstandige eenheid kan functioneren. Het hart van De Wijert Noord is een grote vijver met daar omheen de woonbuurten. Vlakbij de vijver staan twee hoogbouwflats, twee kerken en het winkelcentrum. De meeste flats hebben portieken en zijn drie of vier verdiepingen hoog, deze worden afgewisseld met eengezinswoningen en tweelaags galerijwoningen voor bejaarden.
De Wijert Noord is net als Pendrecht opgebouwd uit wooneenheden (stempels) maar een verschil is dat de stempels veel groter zijn en niet zijn gespiegeld. Wel staan alle flats en eengezinswoningen haaks op elkaar en zijn de binnentuinen vrij toegankelijk. De meeste flats hebben zowel voor als achter balkons, de ramen zijn nu voorzien van kunststof kozijnen. Opvallend zijn de huisnummers: deze staan niet op bordjes maar zijn op de muur geschilderd, dat is ook in Selwerd.
Selwerd is kleiner dan De Wijert Noord en heeft daardoor niet een als zodanig herkenbaar centrum. Een ander opvallend verschil is dat de laagbouw en hoogbouw minder gemengd zijn dan in De Wijert Noord, het aantal eengezinswoningen is ook groter. In Selwerd zijn door de herstructurering op verschillende plaatsen woningen gesloopt, meestal staat de vervangende nieuwbouw op dezelfde plek. Ook de oorspronkelijke kerken staan er niet meer, daar is een nieuw multifunctioneel gebouw voor in de plaats gekomen.
Naar mijn gevoel is Selwerd ruimer opgezet dan De Wijert Noord: de straten lijken breder en er zijn brede groenstroken en grote grasvelden in de wijk. De straten zijn vernoemd naar bomen die er ook daadwerkelijk staan, langs de Berkenlaan staan dus berken. Wat betreft woningtypes verschilt Selwerd niet veel van andere wederopbouwwijken: er staan eengezinswoningen, flats van drie en vier verdiepingen, enkele winkelstrips met woningen erboven, een paar hoogbouwflats en tweelaags bejaardengalerijwoningen.
Toen we langs het leegstaande verzorgingstehuis Patrimonium liepen (foto links) moest ik direct aan Valckensteyn denken. Het uit 1964 daterende gebouw voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd en verbouwen was geen optie. Het 13 verdiepingen tellende gebouw is omgeven met hekken en wacht op de sloper, mogelijk gebeurt dat op dezelfde manier als destijds in Pendrecht met de grote "happer" van de firma Beelen. Daarna komt er een nieuw woonzorgcentrum.
Opvallend was de hoeveelheid kunst in de wijk waarbij vooral de abstracte versiering van zijgevels opviel. Ik noem er één als voorbeeld: er staan in Selwerd drie ketelhuizen voor de blokverwarming en de zijmuren daarvan zijn uitgevoerd in gekleurde bakstenen (foto rechts), de decoratie is een ontwerp van de Groningse kunstenaar Siep van den Berg.
Aan de rand van de wijk staat een voormalige school die nu wordt gebruikt als Wijkbedrijf. Dat is een plek waar wijkbewoners een activiteit voor Selwerd en zichzelf kunnen opzetten. Marcel heeft daar sinds kort een ruimte gehuurd die hij nu aan het inrichten is, hij is bezig met het opzetten van het wijktoeristenbureau Periferie om bezoekers van Groningen kennis te laten maken met Selwerd. Het is nog in de opstartfase, een wandelgids is in de maak en ook een eigen website staat nog op het programma.
Al met al kon ik terugzien op een leerzame dag en in de toekomst zullen er zeker over en weer opnieuw bezoeken plaats vinden. Een klein nadeel is wel de afstand, de treinreis naar Groningen duurt ruim twee en een half uur. De terugreis naar Rotterdam verliep zonder vertraging en om kwart voor tien was ik weer thuis.
ZATERDAG 17 MEI 2025
Een paar weken geleden ben ik geïnterviewd door het AD in het kader van Wij zijn op Zuid en een week geleden verscheen er een heel kort stukje in de krant. Dat bleek slechts de aankondiging te zijn want het hele artikel (klik hier om het online te lezen) staat er vandaag in, een hele pagina groot! Het artikel heeft als kop "Pendrecht is weer een wijk waar mensen willen wonen" en begint met de zin "Mario Bosch (65) alias de 'Dagburgemeester van Pendrecht' kent elke stoeptegel in de tuinstad: in de jaren 50 hét voorbeeld van de stadsvernieuwing." Er staan twee foto's bij, één daarvan is genomen op de Slinge met op de achtergrond de bekende paalwoningen terwijl ik sta te fotograferen.
Een willekeurige alinea uit het artikel: Aan historische feitjes geen gebrek wanneer je met Bosch door Pendrecht kuiert waar alle straten vernoemd zijn naar plaatsen die getroffen zijn tijdens de Watersnoodramp van 1953. Maar ook voor actueel nieuws kun je bij hem terecht. Zo loopt Bosch, in het dagelijkse leven roostermaker bij roc Albeda, iedere zaterdag een rondje door de wijk om verslag te doen van alles wat hij tegenkomt. En om melding te maken van eventuele problemen in de buitenruimte. "Daarvoor heb ik ooit nog een beeldje van de gemeente ontvangen (foto rechts, dat beeldje kreeg ik in januari 2014 tijdens de nieuwjaarsbijeenkomt van Vitaal Pendrecht), als burger met de meeste buitenruimtemeldingen op zijn naam."
De architectuurwandeling door Pendrecht in het kader van de Opbouwdagen was een groot succes. Ruim op tijd was ik bij metrostation Slinge om de deelnemers op te wachten en iets na half twee begon de rondleiding. Nadat ik eerst wat over mijzelf en de wijk had verteld liepen we naar de paalwoningen (1956) in de Stellendamstraat, daar liepen we onder mijn vorige huis door naar de rioolbuizenflats (1956) in de Melissantstraat en vervolgens naar de nieuwbouw ten zuiden van de Herkingenstraat. Dat zijn gesloten woonblokken en mijn opmerking "als Lotte Stam-Beese dit ziet dan zou ze zich omdraaien in haar graf" veroorzaakte enige hilariteit. De volgende stop was het dokter Heftinghuis (1960) en van daar liepen we naar de Sint Bavokerk (1960) waar een uitgebreide stop was, helaas konden we niet binnen kijken.
Via de Kerkwervesingel liepen we naar het blokje boerderijwoningen (1955) en daarna onder de lange flat door naar de Zijpe (1955). Behalve bij het winkelcentrum zelf ("dit is de tweede autovrije winkelstraat van Nederland") stonden we ook stil bij het muurtje met de eerste steen van Pendrecht. Daarna liepen we de Zijpe over en bij de twee witte beeldjes bij de kiosken eindigde formeel de wandeling, we hadden iets meer dan de geplande anderhalf uur gelopen. Iedereen had genoten van de wandeling (het was ook prachtig weer) en men was erg lovend over mijn grote kennis van Pendrecht. We liepen door de Schuddebeursstraat ("dit zijn de eerste gerenoveerde woningen in de wijk waar we ook een architectuurprijs voor hebben gekregen") naar de Slinge en vervolgens richting metrostation. Bij de Primera stopten we even omdat iemand het AD wilde kopen waar het artikel over Pendrecht in stond.
Twee deelnemers waren erg enthousiast en hebben mij onderweg veel vragen gesteld. Ze kwamen uit Groningen (!) en zijn enkele dagen in Rotterdam vanwege de Opbouwdagen, eerder hadden zij o.a. de Parkflat van Ernest Groosman (hoek Westzeedijk/Kievitslaan) bezocht. Beiden waren zeer geïnteresseerd in de wederopbouwperiode en zij kenden de Groningse wijken De Wijert Noord en Selwerd die zijn ontworpen door een leerling van Lotte Stam-Beese. Ze wilden nog even naar Plein 1953 dus bood ik aan om met ze mee te lopen, ik nam afscheid van de rest van de groep die naar het metrostation terug ging en daarna begon de privé-rondleiding met de twee Groningers die uiteindelijk bijna anderhalf uur zou duren.
Nadat we op het Plein een kop koffie hadden gedronken liepen we via Plein 1953 (waar we onder andere stil hebben gestaan bij de Provinciaaltjes en de Meeuwenplaat) naar het torenrestant op het kerkplein van de voormalige Open Hofkerk (foto links), de Papendrechtstraat, de bejaardenwoningen in de Melissantstraat, de gevelsteen op de hoek Slinge/Ooltgensplaatweg en het gedenkteken voor Sedar Soares (foto rechts) richting metrostation. Ik nam afscheid en daarna liep ik naar huis, ik voelde mijn voeten want ik had drie uur onafgebroken gelopen. Maar het was net als de vorige keer een erg leuke ervaring die ik niet zou hebben willen missen.
ZONDAG 11 MEI 2025
De in 1956 gebouwde Pendrechtse paalwoningen zijn vrij uniek en van 1984 tot en met 1999 heb ik zelf in de Stellendamstraat in zo'n huis gewoond, dat was nog vóór de renovatie. In 1986 ben ik 7 weken in Australië geweest om familie te bezoeken en om enkele steden te bekijken, het is de langste vakantiereis die ik ooit heb gemaakt waarbij ik tevens mijn luchtdoop heb ondergaan.
Onlangs heb ik de foto's van die reis weer eens bekeken waardoor ik werd herinnerd aan een bijzondere ontdekking. In de hoofdstad Canberra zag ik in de Ballumbir Street flats die wel erg veel op de Pendrechtse paalwoningen leken: ook met drie verdiepingen en dezelfde ramen aan de voorkant, de ingang van het trappenhuis is echter aan de voorkant en niet onder de huizen zoals in Pendrecht. Ik was verrast om bijna aan de andere kant van de wereld huizen aan te treffen die erg veel leken op mijn toenmalige woning.
Zouden de flats er, bijna 40 jaar na mijn bezoek, nog staan? Op internet vond ik een artikel met meer informatie over de Australische paalwoningen. De flats zijn gebouwd in 1956/1957 en heten Allawah and Bega Courts (later kortweg ABC-flats genoemd) en net als in Pendrecht zijn de blokken omgeven door veel groen. Het complex bestaat uit 8 blokken met elk 3 portieken, een blok telt 18 driekamerwoningen. De reden om de flats op palen te zetten was om parkeerruimte te creëren en niet (zoals in Pendrecht) om de binnentuinen beter toegankelijk te maken.
In de loop der jaren zijn de flats gemoderniseerd en een bouwkundig onderzoek in 2014 toonde aan dat de blokken nog in vrij goede staat verkeerden. Toch zijn in 2019 enkele flats afgebroken om plaats te maken voor dure woontorens.
ZATERDAG 10 MEI 2025
Op de hoek van de Sliedrechtstraat en de Burghsluissingel zag ik stukken van boomstammen liggen en al snel was het mij duidelijk waar die vandaan kwamen: opnieuw zijn er enkele grote wilgen langs de Burghsluissingel gekapt. De afgelopen jaren zijn er al meerdere keren één of meer bomen langs de singel gekapt, de laatste keer was begin dit jaar toen er drie wilgen zijn gerooid. Nu zijn er weer twee omgezaagd, van de oorspronkelijke bomen staat er nu nog maar één.
Het noordelijke deel van de Burghsluissingel vond ik qua natuur altijd één van de mooiste plekjes van de wijk. Langs de in 2007 afgebroken Groosmanflat stonden vijf grote platanen, deze zijn in 2009 verplaatst naar het grasveld aan de Sliedrechtstraat tegenover de Ellewoutsdijkstraat. In de zomer van 2009 waren de stammen van de wilgen bedekt met een wit spinsel, veroorzaakt door de rupsen van de spinselmot of stippelmot.
Er is veel belangstelling voor de door het Platform Wederopbouw Rotterdam georganiseerde activiteiten tijdens de Opbouwdagen en ook "mijn" architectuurwandeling door Pendrecht op 17 mei is al volgeboekt. Aanmelden kan nog wel maar je komt dan op een wachtlijst te staan. De wandeling zal vooral door het noordelijke deel van Pendrecht gaan, één van de blikvangers zijn de door Harry Nefkens ontworpen paalwoningen aan de Stellendamstraat (foto).
Afgelopen maandag heb ik door een VR-bril een animatie bekeken hoe een stadsbos (zie bij 1 maart) er uit zou kunnen zien, dit is een project van Pinar en Igor waar ook Woonstad Rotterdam aan meewerkt. De animatie is gemaakt in de binnentuin tussen de Melissantstraat en de Dirkslandstraat. Ik heb nog nooit een VR-bril op gehad maar het resultaat was levensecht, ook de woningen waren heel duidelijk te herkennen. De animaties waren in verschillende jaargetijden, zo was er ook een winters tafereel met sneeuw. Inclusief de uitleg duurde het een uur maar het was een leuke ervaring.
In het AD is het stukje over Pendrecht opgenomen waar ik eerder voor ben geïnterviewd. Het is een artikel met drie korte verhalen, hieronder de tekst over Pendrecht met de foto. Tijdens het interview kwamen we Marja Rutteman tegen, vandaar dat zij ook in het artikeltje voorkomt.
Mee met de dagburgemeester van Pendrecht
Ook bijzonder: Pendrecht. En al helemaal als 'dagburgemeester' Mario Bosch je rondleidt door de buurt waar hij al zo'n zestig jaar woont. Bijna een kwart eeuw daarvan houdt hij een weblog bij over de wijk die in de jaren '50 en '60 gold als dé voorbeeldwijk van de wederopbouw. Destijds bracht Pendrecht drommen toeristen en dagjesmensen op de been.
Dat de wijk vanaf de jaren 90 een veel slechter imago kreeg, is een feit. Maar volgens Bosch en meerdere betrokken bewoners van het eerste uur is het tij kerende. Mede dankzij grootschalige renovatieprojecten én een aantal blijvende blikvangers.
Bang om 's avonds naar buiten te gaan, is Marja Rutteman (75) dan ook allerminst, laat zij optekenen. Dan vindt zij een bezoekje aan de stad versus het 'dorpse' Pendrecht vele maken griezeliger. "Weer in de metro terug, voorbij station Rijnhaven, voel ik de stress letterlijk van mij afvallen."
ZONDAG 4 MEI 2025
Vijf jaar geleden is de renovatie van de oneven flat in de Wagenbergstraat afgerond, dat is de flat waar ik ben opgegroeid. Jarenlang was er sprake van dat de flat zou worden afgebroken maar in juli 2017 heeft Woonstad Rotterdam besloten om de woningen te renoveren. Uit een bouwkundig onderzoek is gebleken dat de fundering, de gevels en de vloeren nog in goede staat verkeren maar dat vooral de technische installaties versleten zijn. De renovatie begon in juni 2019, kort daarvoor kon ik dankzij Woonstad Rotterdam nog één keer in mijn ouderlijke woning op nummer 119 kijken (zie de pagina Jeugdherinneringen elders op mijn site).
Het aanzien van de flat is na de renovatie veranderd maar de architectuur uit de wederopbouwperiode is wel gerespecteerd. De flats zien er weer als nieuw uit, niet alleen door de nieuwe kozijnen maar ook omdat de gevels zijn schoongemaakt. Het oude inpandige balkon aan de achterkant maakte plaats voor een hangend balkon buiten de gevel zodat de aangrenzende slaapkamer groter geworden is. Om de kwaliteit van de woonruimte te verbeteren is de keuken bij de woonkamer gevoegd en de ramen aan de straatzijde (van de woonkamer) kregen een Frans balkon. Het bovenste raam van het trappenhuis is vergroot zodat er meer daglicht in valt. Aardig detail: bij beide balkons hebben de hekken dezelfde zigzagspijlen als de leuningen in de trappenhuizen. De ijzeren profielen rondom de hangende balkons zijn weggewerkt achter witte bakstenen.
Bij de portiekdeuren zijn wel enkele opvallende veranderingen. De deur gaat nu naar de andere kant open zodat het gemakkelijker is om met een fiets de keldertrap af te gaan maar je moet de deur nu helemaal openduwen om bij de trap naar boven te komen. De indeling van de brievenbussen is totaal veranderd en is bovendien niet meer symmetrisch vanwege de videofoon, de brievenbus van mijn vroegere huis op nummer 119 zit nu niet meer linksboven maar rechtsonder.
Nog steeds ben ik benieuwd hoe de huizen er van binnen uitzien maar van buiten is niet alles te zien. De woonkamer is alleen aan de voorkant, waar vroeger een glazen wand was tussen de woonkamer en de grote slaapkamer is nu een dichte wand zonder deur. Waarschijnlijk is er in de hal een deur naar de slaapkamer maar waar is dan de douche gebleven? De keuken is nog op dezelfde plek (aan de voorkant naast het trappenhuis) maar het is een open keuken geworden want een stukje van de kamermuur is weggebroken. De kleine slaapkamers aan de achterkant zijn gebleven, voor zover ik dat van buitenaf kan zien.
ZATERDAG 3 MEI 2025
Het vorige weekend heb ik mijn weblog niet bij kunnen werken omdat ik een weekje in Madrid was, vandaar de weblogstilte. Toen ik een dag na mijn thuiskomst een rondje door de wijk liep zag ik dat de bouwhekken bij Valckensteyn weg waren, voor het eerst kon ik dichtbij de flat komen. De woningen zijn opgeleverd want op de parkeerplaats stonden auto's en in menig huis waren de nieuwe bewoners al aan het werk.
Aan de voorkant leiden enkele voetpaden naar de hoofdingang, de paden maken deel uit van een groenperk maar de beplanting is er nog niet (tweede foto). Ook komt er nog verlichting, de draden voor de toekomstige lantaarnpalen steken al uit de grond. Ongeveer in het midden is de hoofdingang met links de brievenbussen en daarboven de naam VALCKENSTEYN, links van de ingang is de gemeenschappelijke fietsenstalling. Valckensteyn is voornamelijk gebouwd met hout en dat is vooral goed te zien aan de steunbalken boven de balkons (derde foto). Het transformatorhuisje van het oude Valckensteyn is blijven staan maar het is nog niet opgeknapt (vierde foto), wellicht gebeurt dat nog maar wilde men eerst de woningen opgeleverd hebben.
Aan de achterkant zijn de galerijen en de meeste parkeerplaatsen (eerste foto), deze zijn genummerd want iedere woning heeft zijn eigen parkeerplaats. De bestrating van de parkeervakken bestaat uit stenen met gaten zodat het regenwater snel in de grond kan zakken, er staan al lantaarnpalen maar nog zonder armatuur. Langs de parkeerplaats is een sloot die nog uit de tijd van het oude Valckensteyn dateert (tweede foto), daarachter is het Arboretum Pendrecht. Vanaf de parkeerplaats zijn de galerijen goed te zien, het trappenhuis is in het midden van de flat (bij de knik) maar aan de beide uiteinden zijn noodtrappen (vierde foto).
Vier jaar geleden ben ik door Ilja geïnterviewd voor een artikel over mijn band met de wijk in het magazine Pendrecht Post. Afgelopen donderdag ben ik opnieuw door Ilja geïnterviewd maar nu voor een artikel over mijn weblog dat volgende week in het AD zal verschijnen in het kader van de artikelenserie Wij zijn op Zuid.
Op Plein 1953 was een plantjesmarkt maar toen ik in de namiddag ging kijken was het al afgelopen, de kramen waren leeg en alleen een artiest stond nog te zingen.
Aanstaande maandag is het Bevrijdingsdag, voor mij altijd een vrije dag maar één keer in de vijf jaar (als het jaartal deelbaar is door vijf) is het een nationale feestdag. Supermarktketen Dirk heeft besloten dat alle winkels die dag dicht zijn en licht dat als volgt toe. Dit jaar vieren we 80 jaar vrijheid in een tijd waarin die vrijheid niet voor iedereen vanzelfsprekend is. Voor ons een extra reden om stil te staan bij Bevrijdingsdag en dat vrijheid een groot goed is om niet voor lief te nemen. Daarom zijn op 5 mei al onze winkels dit jaar gesloten. Zo kan iedereen stilstaan bij onze vrijheid.
ZONDAG 20 APRIL 2025
Op 22 april 1955 - overmorgen precies 70 jaar geleden - werd de Sint Bavoparochie opgericht. Reeds vier dagen later begon men met de bouw van een houten noodkerk, op de hoek van de Herkingenstraat en de Sommelsdijkstraat. Het tijdelijke godshuis is op 27 mei 1955 plechtig ingezegend door mgr. J.H. Niekel, deken van Rotterdam.
De parochie groeide met de dag en in 1956 werd de noodkerk zelfs nog uitgebreid. Inmiddels werden er plannen gemaakt voor een definitief kerkgebouw op de hoek van de Sommelsdijkstraat en de Slinge. Voor de bouw van een toren kreeg men geen toestemming omdat het geld hiervoor ontbrak. Een enorme loterij werd opgezet, het lukte uiteindelijk om het benodigde geld bij elkaar te krijgen.
Op 6 december 1958 werd de eerste paal geslagen voor de definitieve kerk en op 23 mei 1959 volgde de eerste steenlegging door mgr. A.C. Schaaper, vicaris generaal. De inzegening van het kerkgebouw vond plaats op 26 juni 1960 door mgr. M. Jansen, bisschop van Rotterdam. De door Harry Nefkens ontworpen Sint Bavokerk was een qua architectuur bijzonder gebouw, onder andere door de zeven betonnen spanten die het dak dragen en dit was één van de redenen van de erkenning tot rijksmonument in januari 2019.
Door het afnemende aantal kerkgangers is op 1 januari 2004 de parochie van de OLVOO-kerk in Zuidwijk (voluit: Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen) samengegaan met de Pendrechtse Bavoparochie tot de nieuwe Lourdesparochie met als kerkgebouw de Sint Bavokerk. Sindsdien stond de Zuidwijkse kerk leeg en is pas in 2010 afgebroken, hier staat nu een verpleeghuis van Aafje. De parochie heeft weliswaar een nieuwe naam gekregen maar het kerkgebouw bleef om praktische redenen de naam Sint Bavokerk houden.
ZATERDAG 19 APRIL 2025
Gisteren is mijn meivakantie begonnen en deze duurt tot en met maandag 5 mei, dat is bij elkaar meer dan twee weken vrij.
Omdat Koningsdag dit jaar op een zondag valt zijn de festiviteiten een dag eerder, dus op zaterdag 26 april. En voor het eerst sinds jaren zal er ook in Pendrecht wat te beleven zijn (foto): op Plein 1953 is een vrijmarkt, een barbecue en andere activiteiten. Helaas kan ik er niet bij zijn want ik ben die dag niet in de wijk.
In de leegstaande Mariawinkel is men bezig met sloopwerk, kennelijk heeft het pand al een nieuwe huurder. De etalageramen zijn afgeplakt, alleen bij de deuren kan je naar binnen kijken.
Het 13 kilometerbord van de marathon ligt in het grasperk langs de Raamsdonkweg. Dat is weliswaar vlakbij het Havenspoorpad maar het 13 kilometerpunt was op het Zuidwijkse deel van het pad, kort voor de Zuiderparkweg.
De aangekondigde wandeling door de wijk onder mijn leiding op zaterdag 17 mei in het kader van de Opbouwdagen gaat door. Het Platform Wederopbouw Rotterdam heeft de aankondiging online gezet, klik hier voor meer informatie en hoe je je aan kunt melden.
Aanstaande dinsdag is de ingang van metrostation Slinge vanaf het parkeerdek afgesloten wegens werkzaamheden aan de toegangspoortjes. Na het parkeren van de auto kan men via de ijzeren trap aan de kant van de Zuiderparkweg het parkeerdek verlaten om daarna naar de reguliere ingang van het metrostation te lopen.
ZONDAG 13 APRIL 2025
Net als gisteren herleefden ook vandaag oude tijden want voor het eerst na elf jaar was het weer mogelijk om de marathonlopers in de wijk te zien. Twee keer ben ik langs de route door de wijk gelopen, één keer vóór de start en één keer erna.
Rond half tien ben ik buiten en het is een vreemd gezicht om de lege straten te zien waar later op de dag de lopers doorheen zullen komen. Vooral de Kerkwervesingel (eerste foto) en de Krabbendijkestraat (tweede foto) bieden een ongewoon beeld omdat er geen enkele auto geparkeerd staat. De drankhekken staan op hun plaats en bij de vluchtheuvels staan borden met de tekst PAS OP (derde foto, alleen in het Nederlands). De zandzakken die ik eerder zag staan blokkeren nu de Slinge vlak voor de Kerkwervesingel (vierde foto). De lege straten zijn de figuurlijke stilte voor de storm want nog geen uur later stond het vol met toeschouwers die de lopers aanmoedigden. Ik loop naar het begin van het Havenspoorpad zodat ik de renners tegemoet zie komen vlak voordat ze rechtsaf slaan en Pendrecht binnenkomen.
Geleidelijk wordt het drukker langs de route en om 10.41 uur komen de eerste renners het Havenspoorpad af (eerste foto). Het was maar een klein groepje en daarna duurde het even voordat er weer lopers langs kwamen. Ik loop door de Krabbendijkestraat richting Slinge en inmiddels staan er al mensen langs de route die de lopers aanmoedigen. Steeds zijn het maar kleine groepjes maar naarmate de tijd verstreek waren er meer renners te zien. Ter hoogte van de winkels wordt het aantal renners groter (tweede foto) en ook staan er meer mensen langs de kant. Ik vervolg mijn weg en vooral op de Kerkwervesingel was het erg druk (derde foto), ik kreeg herinneringen aan de marathon van 2014 (dat was tot dan de laatste keer dat de route door de wijk ging) maar met een opvallend verschil: de renners liepen toen de andere kant op. Aan één van de balkons hing een groot wit laken met de tekst ZET 'M OP RICK (vierde foto).
De marathon is gewonnen door de 32-jarige Keniaan Geoffrey Kamworor, hij finishte op de Coolsingel met een tijd van 2.04.33. De snelste vrouw was Eunice Chumba (eveneens uit Kenia) die een tijd neerzette van 2.21.14.
Naschrift (maandag 14 april): aan het begin van de avond heb ik weer een vuilrondje langs het Pendrechtse deel van het Havenspoorpad gelopen met als resultaat een propvolle vuilniszak met sponsjes en honderden lege zakjes met energiegel. Het was een flinke klus maar het gras langs het pad ligt er nu weer keurig bij.
ZATERDAG 12 APRIL 2025
Oude tijden herleefden op Plein 1953: mede door het warme zonnige weer was het op de braderie erg druk. Er waren kraampjes en meerdere kinderattracties waar lange rijen kinderen stonden te wachten. Onderstaande foto's geven een beeld van de gezelligheid op Plein 1953.
De marathon van morgen kondigt zich aan en ook in de wijk want voor het eerst sinds jaren komen de lopers weer door de wijk in plaats van er langs. De deelnemers komen van het Havenspoorpad en slaan dan rechtsaf de Krabbendijkestraat in. Op de kruising van de Krabbendijkestraat en de Nieuw-Vossemeerweg is het 14 kilometerpunt, toevallig precies de plek waar de lopers de bebouwde kom van Pendrecht binnenkomen (foto). Aan het einde van de Krabbendijkestraat gaan de lopers rechtsaf de Slinge op en via de Kerkwervesingel (waar net voorbij de Herkingenstraat het 15 kilometerpunt is) verlaten ze de wijk. De verwachting is dat de eerste lopers rond 10.40 uur de wijk binnenkomen.
Langs de route is al veel voorbereid (foto's hieronder): bij de kruisingen staan de dranghekken al klaar, op de Slinge staan grote zandzakken, bij enkele vluchtheuvels is langs de randen asfalt aangebracht en op de Kerkwervesingel staat een groot bord dat het 15 kilometerpunt markeert.
Weggebruikers dienen rekening te houden met wegafsluitingen en omleidingen. Ook bij het openbaar vervoer zijn omleidingen, de door Pendrecht rijdende buslijn 68 rijdt een groot deel van de dag een aangepaste route buiten de wijk om.
Afgelopen week kreeg ik een mail van Inge van het Platform Wederopbouw Rotterdam met de vraag of ik tijdens de Opbouwdagen weer een rondleiding door Pendrecht wil verzorgen, iets wat ik in eerdere jaren ook heb gedaan. De opbouwdagen zijn dit jaar van donderdag 15 mei tot en met zondag 18 mei, ik heb aangeboden om op zaterdag 17 mei een rondleiding te doen. De Opbouwdagen staan mede in het teken van het Jaar van de Rotterdamse Vrouw, een aardige bijkomstigheid want Pendrecht is immers ontworpen door een vrouw. Meer informatie is te vinden op een aparte pagina op de website van het Platform Wederopbouw Rotterdam.
Aan het begin van de avond heb ik mijn vuilrondje langs het Pendrechtse deel van het Havenspoorpad gelopen zodat het pad er morgen voor de marathonlopers netjes bij ligt. Er lag niet veel rommel, sinds ik regelmatig dat rondje loop is de hoeveelheid zwerfvuil aanzienlijk minder geworden. Een straat die schoon is nodigt minder uit om afval weg te gooien dan een plek waar al veel rommel ligt.
ZONDAG 6 APRIL 2025
Nooit heeft er een tram door de wijk gereden maar toch heeft er een tramhalte Pendrecht bestaan, al was het geen RET-tram die er stopte.
De RTM (Rotterdamse Tramweg Maatschappij) exploiteerde een tramnet naar de eilanden, het beginpunt in Rotterdam was aan de Rosestraat. Oorspronkelijk werd met stoom gereden maar later werd de dienst uitgevoerd met dieseltractie. Vanwege de vele ongevallen, vooral in de bebouwde kom van Rotterdam, was de RTM-tram beter bekend als de Moordenaar.
De lijn naar Voorne-Putten liep parallel met de huidige Warmoldstraat in de Wielewaal. In 1960 werd ten noorden van de toenmalige Korperweg (nu het Korperpad) de halte Pendrecht geopend maar door de ongunstige ligging ten opzichte van de wijk kwamen er niet veel reizigers. Eind november 1965 verdween de RTM-tram voorgoed uit het Rotterdamse straatbeeld. Van de voormalige halte Pendrecht is niets meer terug te vinden, de foto rechts is genomen vanaf hetzelfde standpunt als de foto links.
Niet ver van de vroegere halte Pendrecht bevindt zich tot op de dag van vandaag nog een klein stukje van het tracé in de vorm van twee landhoofden en de ijzeren liggers van een dubbelsporige brug. De restanten bevinden zich bij het begin van de Korperweg, aan de kant van Sonneburgh. Op de foto is te zien dat achter de brug het baanlichaam is afgegraven dus het is eigenlijk verbazend dat deze RTM-herinnering meer dan een halve eeuw na de opheffing van het tramnet nog niet is opgeruimd.
Behalve deze brug is er in Rotterdam Zuid niets meer van het tracé terug te vinden, alleen het stationsgebouw aan de Rosestraat staat er nog.
ZATERDAG 5 APRIL 2025
Het is lente, dat is niet alleen te merken aan het weer en de bloeiende natuur maar ook aan de viskraam van Toon en Marja Hoek die sinds afgelopen dinsdag weer op de Slinge staat. Het mooie weer lokt velen naar buiten, volgend weekend zal het nog drukker worden want dan zijn er drie evenementen.
Op zaterdag 12 april is er van 10.00 tot 17.00 uur een braderie op Plein 1953 (linker foto). Behalve kraampjes waar van alles te koop is zijn er gratis attracties voor kinderen, er is muziek en lekkernijen.
Op dezelfde dag van 10.00 tot 15.00 uur organiseert de Huurdersvereniging Zuiderkroon haar jaarlijkse rommelmarkt in de Zuiderkroon (foto rechts). Te koop is onder andere gereedschap, huishoudelijke artikelen, kleding, schoenen, boeken en speelgoed, ook is er een koffiehoek. De braderie en de rommelmarkt zijn vlakbij elkaar dus ideaal om beide evenementen te bezoeken.
Op zondag 13 april is de marathon die ik al eerder heb aangekondigd (zie bij 22 februari), naar verwachting zal rond 10.45 uur de kopgroep het 15 kilometerpunt op de Kerkwervesingel passeren.
ZONDAG 30 MAART 2025
Gisteren precies tien jaar geleden was er in het kader van de Zondagmiddagmuziek een uitverkocht concert in de Open Hofkerk dat ik in mijn weblog als volgt beschreef. Het zijn weemoedige herinneringen aan een tijd die niet meer terug zal komen.
ZONDAG 29 MAART 2015
De eerste Zondagmiddagmuziek van dit jaar was een groot succes want het concert was volledig uitverkocht. Uitvoerenden waren het Oeral Kozakkenkoor onder leiding van Gregor Bak, het Oekraïense muziekensemble Uzory en de Russische organiste Anna Karpenko. Gezien de te verwachten grote belangstelling was reserveren verplicht en een week vóór aanvang waren alle plaatsen al vergeven. Als ik om kwart over twee bij de Open Hofkerk aankom zijn er al aardig wat mensen, ook mijn moeder met drie vriendinnen was er. Gelukkig konden we al naar binnen want het weer was onstuimig, om half drie gingen de deuren van de kerkzaal open en kon iedereen een plaats zoeken. Jan van Dijk had er voor gezorgd dat er voor ons vijf stoelen naast elkaar gereserveerd waren zodat wij bij elkaar konden zitten.
Er waren 150 bezoekers en daarmee zat de kerkzaal echt vol, het is het maximum dat volgens de brandweer nog veilig is. Om drie uur heet pastor Johan Bos iedereen welkom, in zijn korte toespraak vertelde hij ook dat "onze dagburgemeester, Mario Bosch, maakte mij er op attent dat tien jaar geleden het eerste concert was onder de naam Zondagmiddagmuziek." Daarna vraagt hij een applaus voor organiste Anna Karpenko die twee werken speelt op het Vierdag-orgel.
Onder applaus komen de in witte pakken geklede leden van het Oeral Kozakkenkoor met dirigent Gregor Bak de kerkzaal binnen, niemand heeft echter in de gaten dat het niet alle leden zijn. Zoals altijd licht één van de koorleden ieder lied kort toe en tijdens het eerste lied stonden op een paar momenten de koorleden doodstil terwijl er toch duidelijk gezang te horen was. Verbaasde blikken onder het publiek maar al snel had men het door: achterin de kerkzaal stonden nog vier zangers. Na het eerste lied kwamen ook zij naar voren zodat toen het complete Kozakkenkoor voorin stond. Het Oeral Kozakkenkoor is opgericht in 1591 (!), van oorsprong is het een Russisch koor maar in 1974 kreeg het koor in Nederland alle rechten van het oorspronkelijke regiment officieel overgedragen. Het koor bestaat uit Nederlanders maar de liederen worden uiteraard in het Russisch gezongen.
Na vier liederen komen de leden van het Oekraïense muziekensemble Uzory onder applaus de kerkzaal binnen. Uzory bestaat uit zes muzikale virtuozen en zij bespelen typische Russische en Oekraïense instrumenten waaronder de balalaika (een groot driehoekig instrument met drie snaren) en de bayan (een accordeon met knoppenklavier). Het ensemble speelt een muzikaal intermezzo en daarna is het weer de beurt aan het Oeral Kozakkenkoor dat tot aan de pauze vier liederen zingt. Terwijl buiten regen en wind vrij spel hadden genoot het publiek binnen van een prachtig concert.
Vanwege de drukte duurde de pauze iets langer dan anders en het tweede deel van het concert begon met een orgelsolo van Anna Karpenko. Daarna kwam het Oeral Kozakkenkoor weer binnen, nu gekleed in donkerblauwe pakken. Na twee liederen was er opnieuw een muzikaal intermezzo van Uzory en het laatste deel van het concert bestond uit zes liederen van het Kozakkenkoor met begeleiding van Uzory.
Het enthousiasme van zowel de musici als dirigent Gregor Bak werkte aanstekelijk op het publiek dat bij enkele liederen meezong of meeklapte. Aan het einde van het concert was er een daverend applaus voor de musici die zoals gebruikelijk een bos bloemen kregen. Na een kort afscheidswoord van pastor Johan Bos ging iedereen naar huis waarbij men wel regen en harde windvlagen moest trotseren. De volgende Zondagmiddagmuziek is op 14 juni, uitvoerenden zijn het Haags Quirinus Ensemble en organist Jan van Dijk.
ZATERDAG 29 MAART 2025
Volgens de website zou het Mariawinkeltje nog tot en met aanstaande maandag 31 maart open zijn maar dat is door de waarheid achterhaald: de grote winkelruimte aan het begin van de Krabbendijkestraat is al helemaal leeg, afgelopen week werd er volop opgeruimd en ingepakt. Niets herinnert meer aan de winkel in religieuze artikelen want ook de naamborden aan de gevel en de affiches op de etalageramen zijn weg. De winkel heeft precies 20 jaar op deze locatie gezeten, daarvoor zat hier de bekende herenmodezaak van Ad Barnhard.
Met de sluiting van het Mariawinkeltje is de leegstand in dit winkelblok meer dan verdubbeld (het waren drie doorgebroken panden met aan de kant van de Slinge nog een uitbouw aan de achterkant) want het dubbele winkelpand ernaast staat ook nog steeds leeg, dat staat te huur voor € 7.700,- per maand. De tijd zal leren hoe lang het duurt voordat er een nieuwe huurder voor beide winkels is gevonden.
De marathon werpt zijn schaduwen vooruit wat onder andere te zien is langs de Kerkwervesingel, daar staan al de borden die aankondigen dat het op 13 april verboden is om te parkeren (linker foto). Langs het noordelijke deel staan borden die aangeven dat dit gedeelte in de nacht van 2 op 3 april afgesloten is, een reden staat er niet bij.
Op de vloer in metrostation Slinge zijn grote stickers geplakt met reclame voor energiedrank, ook dat is aan de marathon gerelateerd.
Vanaf 1 april staat de viskraam van Toon en Marja Hoek weer op de bekende plek aan de Slinge bij de Kerkwervesingel (rechter foto).
Bij de Karel de Stouteflat staat een hoogwerker en hangen er affiches van een onderhoudsbedrijf, alles wijst er op dat de flat een opknapbeurt krijgt.
Er staan stellingen langs de woningen boven het winkelblok op Plein 1953 dat dwars op de Krabbendijkestraat staat, ook hier zal het ongetwijfeld voor onderhoud zijn.
Komende nacht gaat de zomertijd in, in bijna alle Europese landen gaat om 02.00 uur de klok een uur vooruit. De zomertijd eindigt dit jaar in de nacht van 25 op 26 oktober.
ZONDAG 23 MAART 2025
De Raamsdonkweg is een vrij onbekende straat, het is de meest zuidelijke straat van de Tiengemetenbuurt en loopt vanaf de Wagenbergstraat tot aan de Middelharnisstraat. De weg ken ik al heel lang want ik ben hier vlakbij opgegroeid. Toen wij in 1964 naar Pendrecht kwamen heette het nog Nieuw-Vossemeerweg, door de bouw van Valckensteyn werd de weg abrupt in twee stukken verdeeld en kreeg dit deel op 8 november 1968 de naam Raamsdonkweg.
Aan het einde van de Raamsdonkweg is een voormalig opslagterrein van de gemeentelijke plantsoenendienst. De inrit ligt in het verlengde van de Middelharnisstraat (foto rechts) en in mijn herinnering stond er achteraan op het terrein een houten keet. Het verwaarloosde terrein wordt al lang niet meer gebruikt maar op het hek naast de ingang zit nog altijd een bord waarop te lezen is dat dit een terrein van Gemeentewerken is. Door de afgelegen ligging is er op de Raamsdonkweg nauwelijks sociale controle, vaak ligt er zwerfvuil en gisteren trof ik er op drie verschillende plaatsen lege lachgasflessen aan.
ZATERDAG 22 MAART 2025
Volgens de meteorologische kalender is de lente begonnen en na een paar relatief warme dagen is dat in Pendrecht goed te zien. Bloembollen waren er al langer maar nu staan op meerdere plaatsen struiken en bomen in bloei waaronder forsythia, prunussen en magnolia's.
Wat ik eigenlijk niet meer had verwacht is toch gebeurd: het nieuwe Valckensteyn is niet langer naamloos, de naam is te lezen boven het brievenbussentableau (foto links). De letters zijn kleiner dan destijds op het oude Valckensteyn (de contouren daarvan zijn overigens nog steeds zichtbaar op het transformatorhuisje!) en het leken mij letters met verlichting, toen ik bij duisternis ging kijken bleek dat echter niet zo te zijn.
De leegverkoop van het Mariawinkeltje vordert, veel is verkocht en een deel van de winkelinventaris is al weg. Over ruim een week sluit de fysieke winkel en kunnen artikelen alleen nog online besteld worden.
Het voetpad bij het speelplein aan het begin van de Abbenbroekweg is opgeknapt (foto rechts). Het pad loopt vanaf het speelplein in een bocht en komt uit bij de hoek van de Wagenberstraat en de Raamsdonkweg.
Gisteren was het 21 maart en op die dag waren er buiten Pendrecht twee gebeurtenissen die wel een link met de wijk hebben.
In de Grote Kerk in Breda werd het herbouwde Vierdag-orgel opgeleverd met een concert door Aart Bergwerff (foto). Het orgel is afkomstig uit de Open Hofkerk en was overbodig geworden na het beëindigen van de kerkdiensten in april 2021. Bij de oplevering van het orgel waren ook Jan van Dijk en zijn vrouw aanwezig, voor Jan was het een bijzonder moment om "zijn" orgel te horen dat hij 35 jaar lang heeft bespeeld.
Op 90-jarige leeftijd is Henk van Eijk overleden, hij was oud-voorzitter van de Stichting Historisch Charlois. Henk was zeer betrokken bij de oprichting van de stichting in 1992 waar hij tot 2008 voorzitter van is geweest. Ik ken Henk vooral uit de tijd dat de stichting van 1997 tot 2002 in het achterste deel van de boerderijwoninkjes aan de Kerkwervesingel was gehuisvest, tijdens mijn wijkrondje op zaterdag ging ik er vaak even langs om de steeds wisselende fototentoonstelling te bekijken.
ZONDAG 16 MAART 2025
Op de plek waar aan het einde van het jaar de oliebollenkraam staat (op de hoek van de Slinge en de Schuddebeursstraat) loopt een onofficieel paadje door het grasveld. Zo'n spontaan ontstaan pad wordt een olifantenpaadje of afstekertje genoemd en ontstaat altijd omdat mensen de weg afsnijden om sneller op hun bestemming te komen. Wie door de wijk loopt en goed rondkijkt zal meer van dit soort paadjes ontdekken. Olifantenpaadjes zijn vernoemd naar de typische eigenschap van olifanten om altijd de kortste weg te kiezen waardoor een zichtbaar pad in de begroeiing wordt uitgesleten.
Olifantenpaden ontstaan doordat meerdere wandelaars of fietsers afzonderlijk van elkaar op dezelfde manier een route kiezen die de officiële route afsnijdt. Wanneer zich eenmaal een zichtbaar spoor heeft gevormd, volgen meer mensen het spoor en ontstaat er een pad. Slechts vijftien wandelaars of fietsers zijn al genoeg om zo'n beginnend spoor te vormen. Olifantenpaden zijn nooit langer dan de officiële route en komen vooral voor wanneer gebruikers hun bestemming in zicht krijgen.
ZATERDAG 15 MAART 2025
Vorig jaar zijn op meerdere plaatsen in de wijk kunstbloemen van kunstenaar Kornelis Walpot in grasvelden gezet met als meest opvallende object een grote bloempot met drie bloemen bij metrostation Slinge. Het was niet het sluitstuk want sinds kort staat er op Plein 1953 ook zo'n grote pot maar dan met vier bloemen (foto links), de pot is knalrood en valt al van een grote afstand op.
In de Stellendamstraat wordt het betonwerk van de paalwoningen opnieuw geschilderd, dat zijn onder andere de voorkanten van de balkons en de muren van de bergingen (foto rechts). Dat was nodig want het zag er armoedig uit, zeker als je je bedenkt dat de flats gemeentelijk monument zijn. De paalwoningen zijn in 2002/2003 gerenoveerd waarbij de gevels zijn schoongemaakt en de vernieuwde houten kozijnen de oorspronkelijke kleuren hebben teruggekregen. Ik heb 15 jaar in één van de flats gewoond maar dat was nog voor de renovatie.
Volgens de planning wordt Valckensteyn over een maand opgeleverd maar de verlichting op de galerijen en in het trappenhuis brandt al. Dat zag ik enkele dagen geleden toen ik 's avonds nog een rondje liep, vanaf het achterste deel van de Middelharnisstraat is het goed te zien. Volgens de website van Woonstad Rotterdam zijn er nog steeds woningen beschikbaar, de hoge huurprijs lijkt toch mensen af te schrikken.
ZONDAG 9 MAART 2025
Vandaag is het precies 75 jaar geleden dat woningbouwvereniging "Onze Woongemeenschap" (OWG) werd opgericht, de corporatie die de eerste huizen in Pendrecht zou gaan bouwen. De oprichting vond plaats op 9 maart 1950 in een zaaltje aan de Blazoenstraat waar enkele leden van de Partij van de Arbeid een bijeenkomst hielden. Twee aanwezige raadsleden, Jan Spronkers en Meijer Frenkel, speelden al in 1946 met de gedachte om een woningbouwvereniging op te richten om zo betrokken te blijven bij de bouw van nieuwe woonwijken op Rotterdam Zuid. Hun ideaal werd nu werkelijkheid want nog dezelfde avond werd er een voorlopig bestuur gevormd en een voorlopige Raad van Commissarissen benoemd. Het enthousiasme was zo groot dat niemand er aan dacht om een geschikte naam voor de nieuwe vereniging te bedenken. Dat gebeurde pas later en het werd "Onze Woongemeenschap", een naam waaruit duidelijk het streven naar saamhorigheid bleek.
Het ledental van de jonge vereniging steeg in hoog tempo: niet alleen omdat men de doelstellingen steunde maar ook om t.z.t. kans te maken op een woning. Het lidmaatschap kostte toen zegge en schrijve een kwartje (€ 0,11) per maand! De verplichting om lid te worden van OWG als je een huis huurde of je liet inschrijven als woningzoekende is pas in 1986 afgeschaft.
Op 30 augustus 1951 wordt OWG koninklijk goedgekeurd wat betekent dat men zich daadwerkelijk bezig kan gaan houden met woningbouw. Nog geen jaar later, op 9 mei 1952, wijst de gemeenteraad de bouw van Pendrecht 1 toe aan OWG.
Op 21 december 1953 staat aan het einde van de Oldegaarde, nabij de Groene Kruisweg, de heimachine klaar: de bouw van Pendrecht kan beginnen! De eerste paal wordt (uiteraard) geslagen door Lotte Stam-Beese. Ruim 3 maanden later, op 29 maart 1954, wordt de eerste steen gelegd voor het huizenblok Oldegaarde 988-998, bestaande uit 6 eengezinswoningen en een kantoorruimte. Deze symbolische eerste steen, een gevelsteen met inschrift, werd ingemetseld in de zijgevel van Oldegaarde 998A. Tegen dit huis was de kantoorruimte gebouwd (nummer 998B) dat het eerste onderkomen van OWG zou worden.
Op 2 november 1954 wordt het blok opgeleverd; onder grote belangstelling reikt wethouder Meertens de sleutels uit aan de gelukkigen. Het eerste huurcontract gaat naar Meijer Frenkel, secretaris-penningmeester van OWG, die het huis op nummer 998A betrekt en daarmee kan worden aangemerkt als de eerste Pendrechtenaar. De huizen zijn voor die tijd goed ingericht en hebben als bijzonderheid op de slaapverdieping tuimelramen die om een horizontale as draaien waardoor ze ook aan de buitenzijde gemakkelijk te zemen zijn.
De bouw van Pendrecht 1 verloopt voorspoedig. Op 16 september 1955 wordt het winkelcentrum aan de Zijpe feestelijk geopend, net als de twee jaar eerder geopende Lijnbaan is de Zijpe autovrij.
Op 21 juli 1956 is Pendrecht 1 klaar. Ondertussen gingen in de overige delen van Pendrecht de andere woningbouwcorporaties aan de slag. Tussen 1954 en 1960 ontstonden zo Pendrecht 2, 3, 4, 5 en 6. Het noordelijke deel van Pendrecht 7 wordt eveneens toegewezen aan OWG en wordt tussen 1956 en 1960 gebouwd. Als laatste ontstaat Pendrecht 8; hier zijn alleen particuliere verhuurders en koopwoningen te vinden. Daarmee komt voorlopig een einde aan de bouwactiviteiten, pas in latere jaren zouden diverse open plekken nog opgevuld worden.
In de zestiger jaren besluit de gemeenteraad tot herverkaveling: de wijken moeten zoveel mogelijk in het bezit komen van één corporatie. Voor Pendrecht wordt dat OWG, ook uit historisch oogpunt gezien een juiste beslissing. De andere woningbouwverenigingen dragen in de loop der jaren hun bezit over aan OWG die hiermee de grootste huisbaas in de wijk wordt. Vanaf de jaren zeventig wordt OWG ook actief in andere Rotterdamse wijken.
Als gevolg van allerlei ontwikkelingen in de volkshuisvesting raakt de verenigingsstructuur achterhaald en op 16 december 1995 wordt OWG officieel een stichting onder de naam Woningstichting OWG. De corporatie zou de 50 jaar nét niet halen want op 1 december 1999 fuseerde OWG met Stichting Volkswoningen (oorspronkelijke naam: Maatschappij voor Volkswoningen) tot de Nieuwe Unie. Het was niet de laatste fusie want op 1 augustus 2007 is de Nieuwe Unie formeel samengegaan met het Woningbedrijf Rotterdam (WBR) tot Woonstad Rotterdam maar bleven voorlopig nog onder hun eigen naam werken. In de jaren erna integreerden de beide organisaties tot een nieuwe corporatie, vanaf 1 juli 2009 presenteert Woonstad Rotterdam zich aan huurders en relaties in haar nieuwe vorm en daarmee kwam er officieel een einde aan de Nieuwe Unie.
ZATERDAG 8 MAART 2025
De temperaturen waren vandaag in lentesfeer en stegen in de middag naar waarden rond 19 graden wat uitzonderlijk zacht is voor de tijd van het jaar. Het is een nieuw record want niet eerder bereikte de temperatuur deze hoogte op 8 maart, ook morgen wordt het een relatief warme dag. Op veel plaatsen komen de bloembollen al boven de grond waaronder de narcissen in de Ellemeethof.
Ondanks het mooie weer is er nauwelijks iets nieuws te melden uit de wijk. De middelste winkelkiosk op de Zijpe is al weer verhuurd en binnen is met druk bezig, het is nog niet te zien wat er in komt.
ZONDAG 2 MAART 2025
Op 1 maart 1960, gisteren precies 65 jaar geleden, opende het postkantoor aan de Slinge de deuren en Het Vrije Volk schreef daar een dag later het volgende over.
Sinds gisteren kunnen de bewoners van Pendrecht dichter bij huis blijven wanneer zij aangetekende brieven willen versturen, postwissels willen incasseren of om andere redenen van de veelvuldige diensten van de PTT gebruik willen maken. Nadat de directeur van het Rotterdamse PTT-district maandagmiddag de sleutels van het nieuwe bijkantoor aan de Slinge had uitgereikt aan de beheerder, de heet J.H. Koppe, werd dit kantoor dinsdagmorgen voor het publiek opengesteld.
De PTT beschikt nu in het hart van het 17.500 inwoners tellende Pendrecht over een doeltreffend, goed ingericht kantoor dat werd ontworpen door architect R.D. van Andel en waarvan de bouw werd uitgevoerd door het bouwbedrijf L. Vogelezang. Er zijn zes loketten om het publiek te bedienen en de opslagruimte is zo royaal dat het bestelkantoor aan de Dordtselaan ervan kan meeprofiteren.
Als kind kan ik het postkantoor van vroeger nog goed herinneren: je kwam aan de linkerkant binnen door een draaideur (die in mijn beleving heel zwaar ging) en dan kwam je in een grote lege hal. Aan de rechterkant waren de loketten; eerst waren het open balies, later zijn ze met pantserglas dichtgemaakt (als beveiliging tegen overvallen) en nog later zijn de open balies in ere hersteld want dat was klantvriendelijker. Helemaal achterin was een afsluitbare ruimte met een telefoon waar je internationaal kon bellen, na afloop betaalde je de gesprekskosten aan een loket.
Aan de buitenkant was een stukje muur (waar later de ingang kwam) en daar zaten behalve de brievenbus ook enkele postzegelautomaten. De brievenbus is later verplaatst naar de straat, naast de inmiddels verdwenen telefooncel.
TNT Post (de voorloper van PostNL) heeft begin maart 2008 bekend gemaakt dat het bedrijf haar zelfstandige postkantoren gaat sluiten. Het postkantoor in Pendrecht was op 19 november 2009 voor het laatst open en is daarna omgebouwd tot ING-kantoor, alleen de brievenbus herinnert nog indirect aan het Pendrechtse postkantoor dat het 50-jarig bestaan net niet heeft gehaald. Het ING-kantoor is inmiddels ook al verleden tijd, in het voormalige postkantoor zit nu uitzendbureau Carrière.
ZATERDAG 1 MAART 2025
Afgelopen dinsdag had ik een interessant gesprek met Pinar Balat over het onderzoek om in de binnentuinen in Pendrecht Noord kleine stadsbossen aan te leggen (zie bij 8 februari). We deden dat in de Zuiderkroon omdat zij ook wat tekeningen wilde laten zien, we liepen daarheen vanaf metrostation Slinge via de binnentuinen tussen de Slinge en de Herkingenstraat. We hebben ongeveer een uur gezeten en het voert te ver om alles hier in detail te beschrijven, daarom alleen een paar hoofpunten.
Het idee is onder andere ontstaan vanwege het broeikaseffect en de opwarming van de aarde, de stadsbossen zouden het volgende kunnen opleveren: betere bescherming tegen de hitte (onder bomen is het aangenamer dan op een kaal grasveld of plein), tegengaan van het broeikaseffect (bomen nemen kooldioxide op en geven zuurstof af) en minder problemen met het grondwaterpeil (bomen nemen veel water op). Een voorbeeld van dat laatste is de wateroverlast in kelders, Pinar vertelde dat er in een flat lekkages in de kelder zijn ontstaan nadat een aantal bomen waren gerooid. Dat heb ik ooit ook wel eens gehoord, al weet ik niet meer in welke straat dat was.
Op de vraag van Pinar "waar zouden we rekening mee moeten houden bij de aanleg" kwam als eerste bij mij op om de bomen niet te dicht bij de huizen te zetten zodat ze geen licht tegenhouden, de binnentuinen zijn groot genoeg dus dat zal geen probleem zijn.
Vorige maand is op 93-jarige leeftijd Ida Maes overleden. Ida is raadslid geweest in de toenmalige deelgemeente Charlois maar heeft ook in het bestuur van Vitaal Pendrecht gezeten, in die hoedanigheid is zij onder andere betrokken geweest bij het opzetten van de Kinderfaculteit.
De deuren van de Sint Bavokerk zijn opnieuw gelakt zodat de entree van de monumentale kerk er weer netjes uit ziet (foto links). Links van de ingang bevindt zich het door Bob Zijlmans (1918 - 1992) gemaakte mozaïek van de heilige Sint Bavo. De sculptuur boven de ingang, voorstellende Jezus met zijn leerlingen op het meer van Genesareth, is gemaakt door Piet Schoenmakers (1919 - 2009), het is afkomstig van de Olvoo-kerk in Zuidwijk en is in 2004 overgebracht naar Pendrecht.
Achter de HAL-flat aan de Oldegaarde is een tuin die bij de flat hoort en daarom staat er een hoog hek omheen. Op zich niets bijzonders maar op de hoek bij de Sommelsdijkstraat is er onlangs een knik in het hek gemaakt (foto rechts), hierdoor is een deur naar de kelder toegankelijk geworden vanaf de openbare weg. Dat geldt ook voor een gaskast van Stedin en waarschijnlijk is dat de reden van de verplaatsing van het hekwerk. Aardig detail: boven de kelderdeur zit nog een geel bord met de tekst OPZOOMER MEE 1996, voor zover ik weet het enige dat nog in de wijk te vinden is.
Oudere berichten zijn terug te vinden in het weblogarchief.