weblog Pendrecht

 


 

Dit is mijn digitale dagboek over Pendrecht, de nieuwste berichten staan altijd bovenaan. Ik werk mijn weblog wekelijks bij op zaterdag en zondag, op zaterdag altijd het actuele nieuws en op zondag iets uit de geschiedenis van Pendrecht of een onderwerp dat indirect op de wijk betrekking heeft. Klik hier om een reactie te sturen.

 


 

ZATERDAG 7 DECEMBER 2024

 

Sinds gisteren hangt de grootste kerstboom van Pendrecht weer aan de Kortgeneflat. In voorgaande jaren was de vorm van de boom elk jaar een beetje anders maar dit keer is de boom bijna hetzelfde als in 2023, alleen de stam is heel iets langer. De boom bestaat uit een lichtsnoer en heeft de hoogte van acht verdiepingen dus meer dan 20 meter. De ledlampjes branden ook overdag zodat ook dan de boom duidelijk te zien is. Vanuit mijn huis kijk ik op de Kortgeneflat en kan ik de bovenste helft van de boom zien.

 

De boom is vanaf een grote afstand zichtbaar en dat is eigenlijk de verdienste van Lotte Stam-Beese, de stedenbouwkundige die Pendrecht heeft ontworpen. Zij heeft de Kortgeneflat haaks op de Slinge geprojecteerd zodat je rijdend richting Groene Kruisweg niet in het niets kijkt maar in de verte de flat al kunt zien. Vandaar dat de Slinge vóór de flat een flauwe bocht naar rechts maakt, heel ongewoon voor de wijk waar verder alle straten haaks op elkaar staan.

 


 

ZONDAG 1 DECEMBER 2024

 

Vandaag is het precies 25 jaar geleden dat er een einde kwam aan OWG (Onze Woongemeenschap), de in 1950 opgerichte corporatie die de eerste huizen in Pendrecht liet bouwen. Op 1 december 1999 fuseerde OWG met Stichting Volkswoningen (oorspronkelijke naam: Maatschappij voor Volkswoningen) tot de Nieuwe Unie, vooral voor oer-Pendrechtenaren was die nieuwe naam best even wennen.

 

Het was niet de laatste fusie want op 1 augustus 2007 is de Nieuwe Unie formeel samengegaan met het Woningbedrijf Rotterdam (WBR) tot Woonstad Rotterdam maar bleven voorlopig nog onder hun eigen naam werken. In de jaren erna integreerden de beide organisaties tot een nieuwe corporatie, vanaf 1 juli 2009 presenteert Woonstad Rotterdam zich aan huurders en relaties in haar nieuwe vorm en daarmee kwam er officieel een einde aan de Nieuwe Unie.

 


 

ZATERDAG 30 NOVEMBER 2024

 

Toen ik vanmiddag over het middengedeelte van het Plein liep viel het mij opeens op dat de kubus van de kindvriendelijke routes op Plein 1953 er niet meer staat, deze is weggehaald tijdens de onlangs uitgevoerde vergroening. In die kubus zat de apparatuur die het spuiten van het water van de in januari 2018 weggehaalde walvis regelde, de kleine metalen kubus was aan de buitenkant voorzien van de andere dieren die langs de kindvriendelijke routes staan.

 

Daarmee lijkt de laatste herinnering aan de walvis verdwenen maar dat is toch niet het geval. Vlakbij de kubus was een soort luik in de bestrating, waarschijnlijk van een ruimte met een kraan om de watertoevoer naar de walvis te kunnen afsluiten als dat nodig was. Dat luik is er nog, al moet je goed kijken want het valt nauwelijks op (foto rechts).

 



 

ZONDAG 24 NOVEMBER 2024

 

Gisteren noemde ik de Zondagmiddagmuziek, de concertserie die vanaf 2005 plaats vond in de Open Hofkerk. Eigenlijk begon de concerttraditie in de Open Hofkerk al op 14 mei 1971 bij de ingebruikname van het Vierdag-orgel toen Jacques van Oortmerssen op het gloednieuwe instrument een aantal werken ten gehore bracht. Het nieuwe pijporgel was in eerste instantie bedoeld voor de begeleiding van de kerkzang maar door het relatief grote aantal registers ook zeer geschikt als concertorgel. Tot de eeuwwisseling was echter geen sprake van concerten op een regelmatige basis.

 

In 2004 werden er plannen gemaakt voor een jaarlijks terugkerende serie concerten. Aangemoedigd door de toenmalige predikant At Polhuis kwam er een degelijke organisatie voor vier concerten per jaar onder de naam Zondagmiddagmuziek. Organist Jan van Dijk ging het organiseren en de Zondagmiddagmuziek werd gesubsidieerd door o.a. de toenmalige deelgemeente Charlois en de toen nog bestaande Bewonersorganisatie Pendrecht (later overgenomen door Vitaal Pendrecht). De concerten waren door de relatief lage entreeprijs voor veel mensen toegankelijk, kenmerkend voor de Zondagmiddagmuziek waren de kanariegele affiches waarop de concerten werden aangekondigd.

 

Ik heb jarenlang de Zondagmiddagmuziek bezocht en altijd genoten van de uitvoeringen, vooral omdat het zo afwisselend was. Behalve orgelmuziek traden er ook koren, ensembles en solisten op. De bezoekers kwamen ook van buiten Pendrecht want het Vierdag-orgel was geliefd vanwege zijn mooie klank. Meestal waren het eenmalige uitvoeringen (zoals van bijvoorbeeld het kleinkoor Ars Nova en het Haags Quirinus Ensemble) maar enkele uitvoerenden kwamen meerdere keren naar Pendrecht zoals het Oeral Kozakkenkoor. Per jaar was er altijd één concert dat werd verzorgd door studenten van Codarts (Rotterdams Conservatorium). Het aantal bezoekers aan de concerten was wisselend, één van de absolute hoogtepunten was het eerste optreden van het Neva Ensemble uit Sint-Petersburg in december 2010 waarbij de kerk stampvol zat. Populair was ook het eerder genoemde Oeral Kozakkenkoor en het muziekensemble Uzory uit Oekraïne.

 

Na afloop van het concert in december 2015 neemt Jan van Dijk afscheid als organisator van de Zondagmiddagmuziek, onder zijn regie zijn er in totaal 47 concerten gegeven door koren, ensembles, solisten en organisten. Vanaf 2016 is John Bakker de organisator van de Zondagmiddagmuziek in de Open Hofkerk en sindsdien wordt het eerste concert van het jaar uitgevoerd door het Golden Circle Ensemble waar John dirigent van is.

 

De laatste Zondagmiddagmuziek in de Open Hofkerk was op 8 maart 2020, niemand kon op dat moment vermoeden dat kort daarna de coronapandemie in alle hevigheid zou losbarsten waardoor concerten en andere evenementen voor langere tijd niet meer mogelijk waren. Een andere bedreiging voor het voortbestaan van de Zondagmiddagmuziek was de sluiting van de Open Hofkerk in april 2021 en de verkoop van het Vierdag-orgel aan de Grote Kerk in Breda.

 

Na de coronapandemie maakte de Zondagmiddagmuziek op 6 maart 2022 een doorstart in de Sint Bavokerk maar nu onder de naam Opzoomerconcert. Het is wel in afgeslankte vorm, zo zijn er minder concerten per jaar en de uitvoerenden zijn altijd musici van het Golden Circle Ensemble. De concerten blijven op zondagmiddag met 15.00 uur als aanvangstijd en om de drempel te verlagen is de toegang gratis, al is er wel na afloop een schaalcollecte om de onkosten te bestrijden.

 

Het aantal bezoekers blijft aan de lage kant en na twee jaar was het definitief afgelopen. Op 10 december 2023 was het laatste concert omdat de wijkraad heeft besloten geen financiële bijdrage meer te geven. Daarmee kwam er een einde aan een traditie die teruggaat tot 2005, zonder subsidie zijn de concerten onmogelijk want de Lourdesparochie zit al meerdere jaren diep in de rode cijfers.

 


 

ZATERDAG 23 NOVEMBER 2024

 

Afgelopen dinsdag verscheen er op de website van Woonstad Rotterdam veel informatie over Valckensteyn, onder andere over de inschrijfprocedure, de huurvoorwaarden en hoe de toewijzing in zijn werk gaat. Waar ik eigenlijk al vanaf het begin rekening mee had gehouden is uitgekomen: ik voldoe niet aan de inkomensvoorwaarden dus een huis in Valckensteyn zit er voor mij niet in. Jammer, maar gelukkig woon ik in mijn huidige woning nog prima naar mijn zin dus het is geen onoverkomelijke ramp. Een ander bezwaar voor mij is dat je ook verplicht een parkeerplaats moet huren maar wat moet ik daarmee als niet-autobezitter?

 

De driekamerwoningen worden verhuurd voor € 1.095,- tot € 1.123,- per maand en dat is exclusief servicekosten en parkeerplaats, de huurprijs voor een vierkamerwoning is € 1123,- per maand. Er zijn 82 appartementen en de huisnummers zijn Burghsluissingel 50 - 206 en 212 - 216, de laatste nummers zijn van de drie woningen op de begane grond. Er is een afgesloten gezamelijke fietsenstalling met oplaadpunten voor e-bikes. De verwachting is dat het complex in april 2025 wordt opgeleverd.

Van 4 december tot en met 20 december 23.59 uur kun je reageren op de woningen via de website waarbij je op huisnummer kunt aangeven welke woning je voorkeur heeft. Half januari is de loting door de notaris en hoor je of je een woning kan huren. De voorwaarden worden strikt gehanteerd, met nadruk wordt er op gewezen dat het geen zin heeft om te reageren als je niet aan alle voorwaarden voldoet.

 

Op 3 december is er een inloopavond waar men vragen kan stellen over het project, de plattegronden en hoe de woningen worden toegewezen. De inloopavond is in het kantoor van Woonstad Rotterdam aan de Ooltgensplaathof van 19.00 uur tot 20.30 uur, aanmelden is niet nodig.

 


Op vrijdag 29 november is er in de Zuiderkroon een optreden van de band van Marjolein Meijers (ook wel bekend als "Annie van de Berini's"). Het optreden begint om 19.30 uur en de entree is 5 euro, klik hier voor meer informatie.

 


 

ZONDAG 17 NOVEMBER 2024

 

Morgen is het 18 november en die datum komt in de Pendrechtse geschiedenis meerdere keren voor.


 

ZATERDAG 16 NOVEMBER 2024


 

St. van Duin is een vrij onbekende architect die in Pendrecht onder andere de KWS-flat heeft ontworpen, dat is de L-vormige flat op de hoek van de Slinge en de Kerkwervesingel. Ruim een week geleden kreeg ik een mail van Jan Cees, een zoon van de architect, die mij een paar oude foto's stuurde van huizen die zijn vader heeft ontworpen. Eén van de foto's was van het huis Wemeldingestraat 51, de witte villa op de hoek bij de Yersekestraat waar tot aan zijn overlijden in 2020 oud-wethouder Henk van der Pols heeft gewoond.

Maar dit was voor mij nieuw: bij de omschrijving van de foto stond vermeld dat het huis is gebouwd in opdracht van tandarts C. van der Sluys die er ook een praktijk heeft gehad! Er hebben in het begin dus twee tandartsen in de Wemeldingestraat gezeten, op nummer 15 zat immers de alom gevreesde smoelensmid P.H. Kramer. Tandarts C. van de Sluys heeft niet lang in Pendrecht zijn vak uitgeoefend want in een wijkgids van 1970 staat hij niet meer vermeld.

 

Op de foto uit 1959 is het huis helemaal te zien, inclusief het mozaïek op de balkonbalustrade. Tegenwoordig is de villa grotendeels verborgen achter coniferen waardoor ook het mozaïek bijna niet meer te zien is.

 


 

ZONDAG 10 NOVEMBER 2024

 

Oud-Pendrechtenaar en webloglezer Hans reageerde op mijn eerdere bericht over politiebureau Slinge, het voorval gebeurde weliswaar buiten Pendrecht maar het is toch de moeite waard om het te vermelden.

 

Ik zat als jochie van 12 te vissen aan de Boergoensevliet. Dat was strikt verboden omdat het een kweekvijver was van de gemeente. Er was ook een bord geplaatst midden in de singel met grote letters VERBODEN TE VISSEN. Verscholen in de bosjes zat ik dubbel gespannen te vissen toen ik plotseling een paar grote zwarte laarzen naast mij zag. Een heterdaadje. Ik moest mee naar het bureau.

 

Twee grote agenten hesen mij in de achterkant van de grote witte Ford. Aangekomen op het bureau werd ik in een kamertje geplaatst en vermanend toegesproken. De agent deelde mij mede dat ik daar voorlopig moest blijven totdat een van mijn ouders mij kwam halen. Mijn vader heeft eerst op zijn gemak gegeten en kwam mij laat halen tot grote opluchting. Het hengeltje heb ik nooit meer gezien.

 

Het nieuws dat het politiebureau binnenkort wordt afgebroken had ik ook op de Facebookpagina van Pendrecht gezet en daar kwamen ook enkele leuke reacties op.

Het laatste nieuws is dat "Meesters In Kunst" binnenkort het kunstwerk gaan verwijderen, dit gebeurt in opdracht van het BKOR (Beeldende Kunst & Openbare Ruimte).

 


 

ZATERDAG 9 NOVEMBER 2024


 

ZONDAG 3 NOVEMBER 2024

 

Gisteren was het precies 70 jaar geleden dat de eerste huizen in Pendrecht werden opgeleverd. Dat gebeurde op 2 november 1954 bij het blok eengezinswoningen Oldegaarde 988-998, onder grote belangstelling reikt wethouder Meertens de sleutels uit aan de gelukkigen. Het eerste huurcontract gaat naar Meijer Frenkel, secretaris-penningmeester van OWG, die het huis op nummer 998A betrekt en daarmee kan worden aangemerkt als de eerste Pendrechtenaar. De huizen waren voor die tijd goed ingericht en hebben als bijzonderheid op de slaapverdieping tuimelramen die om een horizontale as draaien waardoor ze ook aan de buitenzijde gemakkelijk te zemen zijn.

De bouw van dit rijtje woningen is snel gegaan. De eerste paal is geslagen op 21 december 1953, dat gebeurde (uiteraard) door Lotte Stam-Beese. Ruim 3 maanden later, op 29 maart 1954, wordt de eerste steen gelegd; deze symbolische eerste steen, een gevelsteen met inschrift, werd ingemetseld in de zijgevel van Oldegaarde 998A. Tegen dit huis was de kantoorruimte gebouwd (nummer 998B) dat het eerste onderkomen van OWG zou worden.

 

De eerste woningen van Pendrecht zouden de 50 jaar nét niet halen. Het was de bedoeling om de woningen te renoveren maar na een bouwtechnisch onderzoek is gebleken dat een opknapbeurt niet meer rendabel is. In de zomer van 2004 worden de huizen afgebroken, er komen nieuwe eengezinswoningen voor terug die in 2008 zijn opgeleverd.

De gevelsteen die herinnerde aan de eerstesteenlegging op 29 maart 1954 is wel behouden gebleven. Kort voor de sloop van het blok is de steen verwijderd, de historische gevelsteen is nu te zien in de Geluksmuur op de hoek van de Zijpe en de Schuddebeursstraat.

 


 

ZATERDAG 2 NOVEMBER 2024


 

ZONDAG 27 OKTOBER 2024

 

In de laatste Oud-Rotterdammer stond een interessant verhaal over het politiebureau Slinge in Zuidwijk, geschreven door oud-politieman Harry Pruijsten. Van zijn 40 dienstjaren bij de politie heeft hij er 33 aan bureau Slinge doorgebracht, voor hem was het een soort tweede huis waardoor hij veel van het gebouw weet.

 

Op 18 juli 1962 opende burgemeester G. van Walsum het nieuwe politiebureau als vervanging van het verouderde onderkomen aan de Charloisse Kerksingel. Het nieuwe bureau had alle benodigde voorzieningen zoals een cellencomplex, verhoorkamers, een kantine en een kamer voor de politiearts. Op de eerste etage was zelfs een interne woning voor de rayonagent maar die heeft niet lang bestaan want de hele bovenverdieping moest het domein van de recherche worden. Aan de kant van het Bornerveld was de toegang tot de binnenplaats met fietsenrekken, een benzinepomp en een garage waarin twee politieauto's konden staan. Bij het gebouw stond een hoge vlaggenmast waaraan op de dag van de opening de Nederlandse vlag fier wapperde (foto links).

De hoofdingang was aan de Slinge en bestond uit een brede trap en een bordes, boven de deuren stond in blauwe neonletters het woord POLITIE. Het nieuwe bureau was 24 uur per dag bemand en was dagelijks van 08.00 tot 22.00 uur open voor het publiek, de portier was een oudere ervaren hoofdagent die de bezoekers van advies diende en de weg wees.

 

Voor zover ik weet ben ik er één keer binnen geweest: ongeveer 30 jaar geleden heb ik er samen met een agent in een verhoorkamer gezeten... nee, niet omdat ik verdacht werd van een misdrijf maar om aangifte te doen van een inbraak in mijn huis. Ook herinner ik nog de vitrinekast buiten bij de ingang waarin opsporingsberichten en getuigenoproepen werden opgehangen.

 

In het artikel stonden menige wetenswaardigheden die de gemiddelde burger niet weet en dankzij een mailwisseling met Harry ben ik nog meer interessante dingen te weten gekomen. Zo was er onder het gebouw een compleet ingerichte schuilkelder, het was immers nog de tijd van de Koude Oorlog. De schuilkelder had gasdichte deuren en was voorzien van noodmaterialen waaronder scheppen, touwen, pikhouwelen en natuurlijk bedden. Voor het geval dat het gebouw zou instorten of worden gebombardeerd was er zelfs een nooduitgang met een luik op de binnenplaats (te zien op de foto links).

 

Het politiebureau had een cellencomplex (foto's rechts) met in totaal vijf cellen, dat complex had een aparte deur in een hoekje van de binnenplaats zodat je niet met arrestanten door het bureau hoefde te lopen. Een traliehek is de toegangsdeur naar het cellencomplex, de cellen zelf hadden dikke ijzeren deuren. Drie cellen waren arrestantencellen en een vierde cel was speciaal voor mensen die dronken waren (in politiejargon: strontlazarus), daar was alleen een stenen bed dat eenvoudig schoon te maken was als een dronkaard de boel had ondergekotst of -gepoept. De vijfde cel was het VAV (voorlopig arrestanten verblijf), bedoeld voor een kort verblijf voor bijvoorbeeld winkeldieven of een naamonderzoek.

 

Boven de hoofdingang zit een kunstwerk gemaakt door de Rotterdamse kunstenaar Gust Romijn (1922-2010). Het is decoratief met mooie diepe kleuren in een opvallend patroon wat erg kenmerkend is voor het werk van Romijn. Wie goed kijkt ziet in het kunstwerk iets dat er oorspronkelijk niet was, namelijk de rode alarmlamp rechts onderaan. Het Vrije Volk meldde destijds dat het kunstwerk de naam Bescherming heeft.

 

Het artikel in de Oud-Rotterdammer trok ook de aandacht van Marianne Kleijwegt, de weduwe van Gust Romijn, die meteen in actie kwam om te proberen het kunstwerk te redden. Meerdere mensen zijn er inmiddels al mee bezig en gezien de grote belangstelling die er nu is voor wederopbouwkunst zal dat vast gaan lukken, het toeval wil dat afgelopen week een ander kunstwerk van Gust Romijn is heronthuld dat jarenlang in een opslag heeft gestaan. Het verwijderen van het kunstwerk aan het politiebureau zal geen eenvoudig klusje zijn, de 10 centimeter dikke betonnen plaat meet 4 bij 1 meter en zal naar schatting ongeveer 1000 kilo wegen.

 

In de loop der jaren zijn er meerdere verbouwingen geweest waarbij veel van de oorspronkelijke ruimtes een andere functie kregen: de garage bijvoorbeeld werd een leslokaal (foto links). Verdwenen zijn verder onder andere de kantine, het cellencomplex en de benzinepomp. Ook de schuilkelder had geen nut meer, de nooduitgang naar de binnenplaats werd dichtgestort. Toen in 2011 het nieuwe politiebureau aan het Zuidplein werd geopend verloor bureau Slinge nog meer aan betekenis, de publieksfunctie verdween en het eens zo moderne bureau voldeed niet meer aan de eisen van de tijd.

 

Nadat de laatste agent de deur voor de laatste keer achter zich had dicht getrokken wordt het gebouw alleen nog maar voor agenten in opleiding gebruikt. Het pand is van binnen al grotendeels gestript, enkele dagen geleden zijn de twee politielogo's op de voorgevel weggehaald (foto rechts) en lijkt het nog maar een kwestie van tijd voordat de sloopkogel er tegenaan gaat. Dat betekent ook het einde van de vlaggenmast die alle verbouwingen heeft overleefd.

 


 

ZATERDAG 26 OKTOBER 2024

 

Binnenkort wordt het leegstaande politiebureau aan de Slinge afgebroken om plaats te maken voor woningen. Politiebureau Slinge (foto links) staat weliswaar in Zuidwijk maar had ook Pendrecht als verzorgingsgebied. Hoofdcommissaris Jan Blaauw kwam er regelmatig en ook werkten hier de rechercheurs die betrokken waren bij het onderzoek naar de moord op Wil Vervat in 1974. Morgen kom ik hierop terug met een uitgebreid verhaal over het politiebureau.

 

In het verhoogde plantenperk op Plein 1953 zijn tussen de bomen twee baniers opgehangen van de toenmalige imagocampagne Pendrecht is Goed Bezig (foto links), waarschijnlijk vanwege de werkzaamheden voor de vergroening. De campagne was van 2009 tot 2011 waarin iedere maand een bekende Pendrechtenaar als held in het zonnetje werd gezet, ook ik had die eer en wel in januari 2010.

 

Komende nacht eindigt de zomertijd en gaat de klok een uur terug waardoor het 's avonds een uur eerder donker is en 's morgens een uur eerder licht. De wintertijd eindigt in de nacht van 29 op 30 maart 2025, dan gaan de klokken weer een uur vooruit.

 


 

ZONDAG 20 OKTOBER 2024

 

Mijn bericht van gisteren over de tandartspraktijk aan de Wemeldingestraat heb ik ook op de Facebook-pagina van Pendrecht gezet. Het zal geen verrassing zijn dat daar in korte tijd tientallen reacties op kwamen van oud-patiënten van tandarts Kramer, veel berichten waren in de trend van "ik heb nog steeds trauma's van die man!"

 

Zelf heb ik tandarts Kramer niet meegemaakt, sterker nog: ik ben nog nooit naar een Pendrechtse tandarts geweest. Na de roemruchte schooltandarts (die de boor als favoriete instrument beschouwde en daarmee de veroorzaker van veel kinderleed) ging ik vanaf 1971 net als mijn ouders naar tandarts H.A. Führing aan de Meyenhage in Zuidwijk, dat was een verademing want bijna altijd stond ik binnen 10 minuten weer buiten. Aanvankelijk werkte hij niet op afspraak met als gevolg lange wachttijden, als je de wachtkamer binnenkwam vroeg je wie de laatste was en dan was het wachten op het geluid van die harde bel dat door merg en been ging.

 

Vanwege zijn gezondheid heeft tandarts Führing in 1988 zijn praktijk overgedragen aan Eric van Valen, het eerste wat hij deed was die vreselijke wachtkamerbel vervangen door een vriendelijke dingdong. Tot op de dag van vandaag is hij mijn tandarts maar in juli 2021 is de praktijk verhuisd naar een tandartscentrum aan de Stieltjesstraat en eindigde na een halve eeuw mijn halfjaarlijkse wandeling naar de Meyenhage. Een geluk voor mij is dat de nieuwe praktijk niet ver van mijn werk is maar zodra Eric stopt dan zoek ik een tandarts in Pendrecht, tegen die tijd zal ik ook met pensioen zijn.

 


 

ZATERDAG 19 OKTOBER 2024

 

Webloglezer Frans mailde mij dat tandarts I. Purwanta met pensioen is gegaan en daarmee is er na 60 jaar een einde gekomen aan de tandartspraktijk in de Wemeldingestraat, de praktijkwoning staat nu te koop voor € 750.000,-. De vrijstaande villa heeft een totale woonoppervlakte van 182 m² en staat op een stuk grond van 528 m².

 

Het in 1964 gebouwde pand tegenover de Hontenissestraat bestaat uit een vijfkamerwoning, een garage en een tandartspraktijk waarvan de ingang aan de achterkant is. De eerste hier gevestigde tandarts was P.H. Kramer die bij menige Pendrechtenaar gevreesd was omdat hij nogal kwistig de boor hanteerde, althans volgens de overlevering. Menigeen zal destijds met knikkende knieën door de deur van de praktijkingang naar binnen zijn gegaan. Een oud-Pendrechtenaar herinnerde zich dat tandarts Kramer tamelijk veel rookte en geen handschoenen droeg zodat je tijdens een behandeling altijd zijn bruine rookvingers proefde, iets dat tegenwoordig natuurlijk volkomen ondenkbaar zou zijn. Het pand is eind 2013 gerenoveerd en ziet er aan de buitenkant weer als nieuw uit. Vroeger kon je er als patiënt ook vanaf het voetpad langs de singel komen maar dat kan niet meer want er staat nu een schutting, de praktijk was alleen vanuit de Wemeldingestraat te bereiken via een pad langs de garage.

Vanuit mijn huis kijk ik schuin op de achterkant van de praktijkwoning en had ik zicht op het raam van de behandelkamer, op doordeweekse dagen tijdens de schoolvakanties zag ik in de helder verlichte ruimte de smoelensmid aan het werk (gelukkig zonder de bijbehorende geluiden te horen).

 

Tandarts Kramer is in 1981 overleden waarna de praktijk is overgenomen door N.H. Thio en I. Purwanta. De eerstgenoemde tandarts verhuisde later naar Amsterdam waar hij tot 2013 als tandarts heeft gewerkt. Daarna heeft tandarts Purwanta de praktijk in zijn eentje voortgezet en daar is in juli j.l. vanwege zijn pensionering een einde aan gekomen. De patiëntendossiers zijn overgedragen aan het Tandheelkundig Centrum Pendrecht op Plein 1953 dus het lijkt mij niet aannemelijk dat de praktijk in de Wemeldingestraat een opvolger krijgt. Tandarts Purwanta heeft zijn vak 43 jaar uitgeoefend waarvan 42 jaar in Rotterdam.

 


 

De oliebollenkraam van de familie Boersma staat sinds het begin van afgelopen week op de vertrouwde plek aan de Slinge bij de Schuddebeursstraat (foto). De stroomkabel loopt naar het transformatorhuisje aan de Oosterlandstraat, net als vorig jaar wordt de kabel met behulp van twee palen over de Slinge secundair geleid en niet meer zoals in voorgaande jaren over het wegdek.

 

De aanleg van de warmteleidingen naar Valckensteyn is klaar en het oostelijke deel van de Nieuw-Vossemeerweg is weer open voor alle verkeer. Verder gebeurt er op het oog niet veel bij de nieuwbouw, de buitengevels zijn klaar en waarschijnlijk is men nu vooral binnen aan het werk. De oostgevel staat nog steeds in de steigers.

 

Afgelopen donderdag bestond mijn website 20 jaar, op 17 oktober 2004 ging mijn homepage online. Dat geldt niet voor mijn weblog want daar ben ik pas later mee begonnen, mijn eerste weblogbericht is van 5 maart 2006.

 


 


 

Vandaag is het Wederopbouwmuseum geopend, dat bevindt zich niet in een gebouw maar is een virtueel museum op internet als onderdeel van het Platform Wederopbouw Rotterdam. Het gaat over kunst die dateert uit de wederopbouwperiode, naar schatting zijn er in Rotterdam gedurende die tijd meer dan 600 kunstwerken gemaakt die lang niet allemaal bij het grote publiek bekend zijn. Eén van de pagina's op de website is gewijd aan de Sint Bavokerk waar heel wat wederopbouwkunst te vinden is zoals het mozaïek naast de ingang en de gebrandschilderde ramen. Een ander mooi voorbeeld van wederopbouwkunst in Pendrecht is de gevelsteen op de hoek van de Slinge en de Ooltgensplaatweg.

 

Binnenkort komt er op de website een verhaal over de kunstenaar Teus van den Berg, het draadplastiek met de bazuinblazende engel aan de gevel van de Christus Triomfatorkerk (foto) is door hem gemaakt. De website van het Wederopbouwmuseum wordt de komende tijd nog verder uitgebreid dus het is de moeite waard om er regelmatig een kijkje te nemen.

 


 

ZONDAG 13 OKTOBER 2024

 

Vanwege mijn halfjaarlijkse weekend in Londen heb ik geen wijkrondje kunnen lopen en heb ik dus geen actueel nieuws. Wel kreeg ik afgelopen week een mail van oud-Pendrechtenaar en webloglezer Robert die mij een link stuurde naar een filmpje van OPEN Rotterdam over de bouw van Valckensteyn. Het accent ligt op de manier van bouwen want de flat wordt gebouwd van hout in plaats van beton. Interessant zijn ook de opnames binnen, zeker voor mij als mogelijk toekomstige bewoner van Valckensteyn.

 


 

ZONDAG 6 OKTOBER 2024

 

Morgen is het vijf jaar geleden dat oud-minister Ella Vogelaar is overleden, zij was van februari 2007 tot november 2008 minister van Wonen, Wijken en Integratie. Ella Vogelaar werd bekend door haar grootse plannen om 40 probleemwijken in Nederland aan te pakken, deze Vogelaarwijken moesten volgens haar weer prachtwijken worden maar er waren nogal wat problemen rond de financiering. Eén van deze 40 wijken waren de Zuidelijke Tuinsteden in Rotterdam waar Pendrecht deel van uitmaakt. Ik heb Ella Vogelaar horen spreken tijdens de startmanifestatie "Als het klikt tussen kracht & macht" op 24 november 2007 in Amsterdam.

Op 23 juni 2008 was zij in Pendrecht om de tijdelijke buurttuinen aan de Sliedrechtstraat officieel te openen, de vier tuinen hadden de namen De Ovaal, Het Vierkant, De Driehoek en De Cirkel. Op 13 november 2008 trad Ella Vogelaar af, haar ministerschap heeft slechts 20 maanden geduurd. Ella Vogelaar leed geruime tijd aan depressies en maakte op 7 oktober 2019 zelf een einde aan haar leven.

 

Ella Vogelaar werd opgevolgd door Eberhard van der Laan en ook hij kwam tijdens zijn ministerschap een keer naar Pendrecht. Dat gebeurde op 30 november 2009 toen hij in de Middelharnisstraat de Raamvertellingen heeft onthuld, bij één van de portieken hield hij een korte toespraak. Eberhard van der Laan trad in februari 2010 af als minister en werd daarna burgemeester van Amsterdam, hij is overleden op 5 oktober 2017.

 


 

ZATERDAG 5 OKTOBER 2024

 

In het begin dit jaar gesloten café Terras aan de Slinge komt geen horecagelegenheid meer, de ruimte wordt doorgebroken en bij Dirk getrokken. Dat ben ik te weten gekomen omdat er een omgevingsvergunning is aangevraagd waarin het volgende staat: Plein 1953 31, 3086 ED, bijtrekken van de horecaruimte bij de supermarkt en het aanpassen van de lichtreclame op het pand. Het naambord van het gesloten café zit nog steeds boven de ingang aan de gevel.

 

Het is niet de eerste keer dat een aan Dirk grenzende winkelruimte wordt doorgebroken en aan de supermarkt wordt toegevoegd. Toen Dirk in januari 2014 de winkelruimte betrok (na het vertrek van Plus) is de ruimte van barbershop City Trend bij de winkel getrokken, de kapperszaak zat aan de zijkant tegenover de doorgang naar de Baarlandhof. De vroegere deur van de kapsalon is er nog steeds en fungeert nu als nooduitgang, rechts achterin de winkel. Binnen lijken alle sporen van City Trend uitgewist maar wie heel goed kijkt kan nog zien waar de kapsalon is geweest: de vloertegels zijn daar een fractie donkerder van kleur dan elders in de supermarkt.

 


 

Alle steigers aan de westgevel van Valckensteyn zijn weg zodat het gebouw vanaf de Burghsluissingel in volle glorie te zien is. Eerlijk gezegd maakt het een wat sombere indruk, de platen waarmee de buitenmuren zijn afgedekt zijn licht- en donkerbruin.

 

Onwillekeurig ga ik het vergelijken met het oude Valckensteyn (foto rechts) waarmee het toch wel enkele overeenkomsten heeft: twee vleugels van verschillende hoogte die verspringend in elkaar zijn geschoven en balkons over de volle lengte van de gevel. Het nieuwe Valckensteyn is wel kleiner, het is korter en de beide vleugels zijn drie etages lager.

Het oude Valckensteyn had een corridor in de lengterichting met aan beide zijden woningen, de woningen van het nieuwe Valckensteyn zijn over de volle breedte en worden ontsloten door een galerij.

 


 

ZONDAG 29 SEPTEMBER 2024

 

Plein 1953 is zonder twijfel één van de meest bekritiseerde plekken in Pendrecht. Vraag iemand die Pendrecht nog van vroeger kent wat hij of zij van Plein 1953 vindt dan krijg je vaak als reactie dat het er toen veel gezelliger was. Dat gold vooral in het middelste deel maar ook het toen nog veelzijdige winkelaanbod droeg aan de goede sfeer bij.

De kritiek is zeker niet van de laatste tijd, het plein werd vroeger al omschreven als een tochtgat waar je alleen maar kwam om boodschappen te doen. Zelfs Lotte Stam-Beese, die na haar pensionering in 1968 een bezoek bracht aan Pendrecht om te kijken wat er van haar beroemdste schepping was geworden vond het Plein maar niks: "Er kan veel meer van gemaakt worden..." De werkelijke reden was dat Plein 1953 wijdlopig is, simpel gezegd: het is veel te groot.

 

Aan de Slingekant was een parkeerplaats en een muurtje vormde de afscheiding met het plein. Om een of andere reden lag het plein iets lager dan de rest van Pendrecht want je ging een paar treden naar beneden. Er waren enkele plantsoentjes, in één daarvan stond het beeld van de Provinciaaltjes. Vlakbij dat plantsoen waren de drie winkelkiosken die er nu niet meer staan.

Het westelijke deel van het plein was vrij open, met enkele rozenperken en een ijzeren hek langs het water. Later kwamen hier vlonders en pergola's, reden dat dit deel van Plein 1953 de vlonderlocatie werd genoemd. Hier staan nu de stadsvilla's.

Aan de andere kant, voor de Karel de Stouteflat, was een rolschaatsbaan. Later zijn er parkeerplaatsen gekomen en in 2000 kwam hier de nieuwe Middelburgt waarin nu het Kinder Service Hotel en de Kinderfaculteit zijn gehuisvest.

 

Welke winkels zaten er vroeger op Plein 1953? Vanaf de Krabbendijkestraat waren dat o.a. Maison Roda (damesmode), W. van Leer (verlichting), Visser's Speelgoedpaleis en J. Rijnders (dierenwinkel). Daarna linksaf richting Slinge: D. Poppeliers (verf en behang), W.P. de Zeeuw (schoenen, later gevestigd aan de Slinge en op 24 december 2010 voor het laatst open), apotheek Paulssen-Smeets (nu Apotheek Pendrecht en gevestigd in de Zuiderkroon) en Roobol (woninginrichting). Aan de kant van de Baarlandhof: de Gruyter (supermarkt), Holba (groenten en fruit, later Baas), Visser's Warenhuis, Oporto (slijterij, later Aquilar), Bos (drogist) en een filiaal van de Spaarbank Rotterdam (op de hoek). Als je hier linksaf ging kwam je nog o.a. langs bakkerij Timmers, B. Philipsen (rijwielen en brommers), dameskapper Modern en Apotheek Roodzant. Verder waren er nog drie kiosken waar toen resp. Boluja (bloemen en planten), boekhandel J.C. van der Wel en een filiaal van de Hollandse Bank Unie waren gevestigd.

 

De in 1960 gebouwde kiosken zijn in 2000 gesloopt, in de middelste kiosk heeft tientallen jaren de boekhandel van J.C. van der Wel gezeten. Ik kwam daar vroeger vaak, in de jaren zeventig haalde ik er iedere week voor ƒ 2,95 een aflevering voor de Summa encyclopedie. In de kiosk links zat lange tijd de bloemenwinkel Boluja (de naam is afgeleid van de drie eigenaren Bosveld - Luyendijk - Janssen), later openden ze een filiaal in winkelcentrum Keizerswaard in IJsselmonde dat nog heeft bestaan tot eind 2012.

De kiosk rechts was in de begintijd een kantoor van de Hollandse Bank Unie, later kwam er een kapsalon: eerst Dick's barbershop en daarna City Trend. In de jaren negentig van de vorige eeuw werd ik klant bij City Trend en kwam ik regelmatig in de kiosk om door Hilde of Gemma te worden geknipt, na de sloop van de kiosken verhuisde de kapsalon naar de nieuwbouw op het Plein waar de zaak nog tot eind 2013 heeft gezeten.

 

In de loop der jaren is de inrichting van Plein 1953 al heel wat keren veranderd en aangepast. Kenmerkend waren de zwarte vierkanten in de bestrating en ook de hoge lantaarnpalen bij de rolschaatsbaan kan ik nog goed herinneren, die hadden halverwege een scharnier zodat het vervangen van een kapotte lamp zonder hoogwerker kon gebeuren. In 1977 is op de open plek midden op de foto de Middelburgt gebouwd (op de foto is het in aanbouw), het wijkgebouw heeft er gestaan tot aan de vernieuwing van het Plein in 2000. Toen is ook de bestrating vervangen maar de zwarte vierkanten zijn gebleven, weliswaar in een iets andere vorm. Ook het beeld van de Provinciaaltjes, dat al sinds 1967 op het Plein staat, keerde op bijna dezelfde plek terug.

 

De vijver (links op de foto) is geografisch gezien het middelpunt van Pendrecht. In het begin was daar een fontein en in 2009 werd er een podium gebouwd (een betonnen plaat van 8 bij 8 meter), bedoeld voor muziekuitvoeringen. Dat werd een grandioze mislukking, het podium is zegge en schrijve twee keer voor dat doel gebruikt (inclusief de officiële opening). De enige "gebruikers" waren de meeuwen waardoor de bijnaam Meeuwenplaat ontstond, veel Pendrechtenaren spraken er schande van. De hightech verlichting van de rand heeft maar een paar dagen gewerkt, de waterpomp viel regelmatig uit en het beton was al snel zwart van het vuil.

Ook de toenmalige deelgemeente zat er mee in haar maag en besloot om er een kunstobject van te maken, iedereen kon daarvoor een idee aandragen. Mijn voorstel om een historische plattegrond van de wijk op het podium aan te brengen heeft het niet gehaald, sinds 2012 staan er de Silhouetten op.

 


 

ZATERDAG 28 SEPTEMBER 2024

 

Afgelopen dinsdag en woensdag is de stelling aan de voorkant van mijn flat opgebouwd en kan de gevelrenovatie beginnen. De voorgevel van de flat is verborgen achter wit doek maar van binnenuit kan ik er gewoon doorheen kijken, als het donker is zie ik het doek niet eens. Het doek hangt over de volle hoogte van de flat, bij de portiekingangen zijn boogvormige openingen gemaakt. Door de parkeerplaatsen voor de flat is het overgebleven deel van het trottoir vrij smal.

 

Van de werkzaamheden zal ik niets merken want overdag ben ik op mijn werk, thuisblijven is niet nodig want al het werk is aan de buitenkant. Het bedrijf raadt de bewoners aan om de ventilatieroosters aan de voorzijde dicht te houden vanwege het stof bij het verwijderen van het voegwerk en de mogelijke wateroverlast tijdens het reinigen van de gevels.

 


 

Op Plein 1953 wordt gewerkt aan de verdere vergroening, op het middengedeelte zijn de stronken van de eerder gekapte esdoorns uitgegraven en aan de verwijderde klinkers is al te zien waar de extra plantenvakken komen (linker foto). Ook naast de Aldi zijn de boomstronken al weg maar verder gebeurt daar nog niet veel (rechter foto). Naar twee details ben ik wel benieuwd: wat gebeurt er met de metalen kubus met de dierenfiguren van de kindvriendelijke routes (het enige overblijfsel van de in 2018 weggehaalde water spuitende walvis) en komt er een perkje rondom het beeld van de winkelende meisjes (vóór 2000 stond het beeld ook op een grasperk).

 

Voor Toon en Marja Hoek zit het seizoen er op, vandaag stond hun viskraam voor het laatst dit jaar op de Slinge bij de Kerkwervesingel, in april 2025 komen ze terug.

 


 

Het raadsel van de verdwenen broodbakken op Plein 1953 is eindelijk opgelost. Na meerdere mislukte pogingen om daar achter te komen kreeg ik afgelopen week een reactie van de gemeente. Om een lang verhaal kort te houden: door het faillissement van Groen Collect is het beheer van de broodbakken overgenomen door de gemeente maar de overdracht is niet helemaal goed gegaan waardoor niet alle locaties bekend waren. De bakken op Plein 1953 werden waarschijnlijk als gevolg daarvan niet meer geleegd en zijn weggehaald maar het is niet bekend door wie.

 

Omdat er in heel Rotterdam de komende tijd nieuwe containers komen voor groente, fruit en etensresten (foto rechts, deze GFE-containers staan bijvoorbeeld al in Lombardijen) zullen de broodbakken niet terugkeren. De GFE-containers worden per wijk ingevoerd, het is nog niet bekend wanneer Pendrecht aan de beurt is.

 


 

ZONDAG 22 SEPTEMBER 2024

 

Al 25 jaar woon ik in de Tholenstraat en de flats in deze straat zijn om meerdere redenen bijzonder. De drie portiekflats zijn ontworpen door het architectenbureau Rothuizen en Visker en gebouwd in opdracht van verzekeringsmaatschappij De Nederlanden van 1845 (het latere Nationale Nederlanden). Wethouder Bavinck slaat op 26 augustus 1959 de eerste paal en in 1960 zijn de flats opgeleverd. De huizen op de eerste woonlaag zijn maisonnettes met vier slaapkamers, aan de achterkant zijn op de begane grond twee extra slaapkamers die via een trap in de gang te bereiken zijn. Daarboven zijn appartementen met twee slaapkamers.

 

Pendrecht is opgebouwd uit wooneenheden (stempels) en één van de kenmerken is dat de middelhoge flats in noord-zuidrichting staan en de laagbouw haaks daarop. De flats in de Tholenstraat staan als enige in oostwest-richting met de achterkant naar de Kamperlandsingel. Langs het water is een grasstrook maar de maisonnettes hebben wel een eigen tuin, de waarheid gebiedt te zeggen dat menige tuin die naam niet meer verdient.

 

Van binnen zijn de huizen best ruim (zeker voor die tijd) met als enige uitzondering het toilet maar dat is een verhaal apart, opmerkelijk is dat ze al vanaf het begin een douche hadden en geen lavet. Het was zelfs de bedoeling dat de huizen centrale verwarming zouden krijgen maar door de bestedingsbeperking (het toenmalige woord voor bezuinigingen) ging dat op het laatste moment niet door. Dat zou een verklaring kunnen zijn voor het feit dat er in de woonkamer geen uitgebouwde schoorsteenmantel is maar de afvoer van de kachel in de vlakke muur zit. Ook in de slaapkamer aan de singelkant zit een schoorsteengat en daar maak ik op hete dagen dankbaar gebruik van om de airco op aan te sluiten.

 

Toen ik er net woonde hoorde ik van meerdere mensen het verhaal dat de architect het toilet was vergeten. Volgens de anekdote waren de bouwvakkers binnen bezig totdat één van hen zich afvroeg waar de wc moest komen, toen ze op de bouwtekening keken zagen ze inderdaad geen toilet waarop in allerijl de bouwplannen moesten worden aangepast. Of het allemaal waar is weet ik niet maar gezien de situering van het kleine kamertje zou het goed kunnen, ook omdat de afvoerleiding midden door de hal van het portiek loopt.

 

In 1990-1991 zijn de flats gerenoveerd waarbij o.a. de kozijnen zijn vervangen en de sanitaire ruimtes opnieuw zijn betegeld. De portieken hadden oorspronkelijk pendeldeuren die naar twee kanten open gingen maar zijn bij de renovatie afsluitbaar gemaakt. Toen ik er in april 1999 kwam wonen waren het nog huurwoningen die werden beheerd door Brink & Kooijman (later Kamerbeek Nieboer). In 2002 heeft Nationale Nederlanden de drie flats verkocht waarna de huurders hun huis konden kopen wat ik heb gedaan.

 


 

ZATERDAG 21 SEPTEMBER 2024

 

Op Plein 1953 zijn de werkzaamheden voor de verdere vergroening begonnen (zie bij 24 augustus). Het middelste deel van het Plein is met hekken afgezet (eerste foto) en vanaf de Krabbendijkestraat liggen er rijplaten (tweede foto). Op de bestrating van het afgezette deel staan witte markeringen (derde foto), waarschijnlijk geven deze lijnen aan waar het extra plantenperk komt. Een kleiner werkgebied is tussen de Aldi en Korpersteijn, daar staan hekken rondom de eerder gekapte esdoorns (vierde foto).

 

 

Afgelopen week waren er in de wijk kort na elkaar twee geweldsincidenten die de krant haalden. Donderdagavond is de Tabakshop Pendrecht aan de Krabbendijkestraat overvallen (bizar detail: enkele uren eerder heb ik daar nog een pakketje opgehaald) en in de daarop volgende nacht was er een explosie bij een portiek in de Wagenbergstraat (de flat waar ik ben opgegroeid maar één portiek verder, de schade bleef beperkt tot een kapotte ruit van de portiekdeur).

 


 

De voorgevel van mijn flat wordt opgeknapt, volgende week worden de stellingen geplaatst en de werkzaamheden gaan ongeveer drie maanden duren. De muren worden opnieuw gevoegd en schoongemaakt, daarnaast wordt het houtwerk geschilderd. Het aanzien van de flat zal hierdoor mooier worden, wie de gevel goed bekijkt kan zien dat er drie verschillende kleuren bakstenen zijn gebruikt.

 

Webloglezer Fatih reageerde al snel op mijn bericht van vorige week over de werkzaamheden in de Melissantstraat, hij stuurde mij een scan van de informatiefolder die de bewoners in de bus hebben gehad. De rijweg en het trottoir worden opnieuw bestraat en aan de kant van de Slinge komen twee groenvakken. Toen ik er vandaag ging kijken was de straat al opgebroken.

 

Volgende week zaterdag is het Burendag en bij Seinpost Slinge wordt dat gevierd tussen 14.00 en 16.30 uur, dat is te lezen op een oranje spandoek dat aan de gevel hangt.

 


 

Aan het einde van de middag zag ik iets bijzonders: een voormalige RET-bus die bij de halte Plein 1953 stond, het was de in 1982 gebouwde Standaardbus 938. De bus was leeg en reed kort nadat ik de foto had gemaakt weg, waarschijnlijk heeft de wagen een excursierit gemaakt.

 

Deze bordeauxrode bussen reden vele jaren door de stad en menigeen herinnert zich ongetwijfeld de naar buiten openzwaaiende deuren, de hoge instap, de gele stempelautomaat (bij het afstempelen klonk een belsignaal), de rood beklede stoelen, raampjes die nog open konden, de dakluiken, de nooduitgang links achterin en de lange achterbank over de volle breedte van de bus.

Als kind heb ik een bijzondere herinnering aan die achterbank. Als de bus een beetje hard over de bruggetjes in de Zuiderparkweg reed dan werd je "gelanceerd" en kwam je bijna met je hoofd tegen het plafond.

 


 

ZONDAG 15 SEPTEMBER 2024

 

 

Op Pendrechts vruchtbare klei

groeide eens het rijpe koren,

thans rijzen huizen, rij na rij

uit 't knappe brein geboren.

 

En zo het koren zon en licht

van node had, te groeien,

zo al in Pendrecht, eens gesticht

voor groot en klein de levensvreugde bloeien.

 

Gisteren had ik het over het gedicht dat ik bij de onthulling van de Geluksmuur heb voorgedragen. Het is geschreven door G.A. Wilemsen (bestuurslid en mede-oprichter van Onze Woongemeenschap) en was te lezen op de oorkonde ter gelegenheid van de eerstesteenlegging op 29 maart 1954. Meijer Frenkel heeft de eerste steen gelegd, hij was destijds secretaris-penningmeester van OWG (Onze Woongemeenschap, een voorganger van Woonstad Rotterdam).

 

De steen bevond zich in de zijgevel van de woning Oldegaarde 998A, aan de kant van het kantoortje op nummer 998B. De huizen van het blok Oldegaarde 988-998 waren de eerste woningen van Pendrecht en zijn op 2 november 1954 opgeleverd.

Helaas is dit eerste blok Pendrechtse woningen in 2003 afgebroken, na een bouwtechnisch onderzoek was gebleken dat een opknapbeurt niet meer rendabel was. Op 29 januari 2004, kort voor de afbraak, is de historische gevelsteen verwijderd en tijdelijk opgeslagen. Pas 10 jaar later (!) was de steen weer voor iedereen te zien in de Geluksmuur.

 


 

ZATERDAG 14 SEPTEMBER 2024

 

Op het plein bij metrostation Slinge is afgelopen week een grote witte bloempot neergezet met daarin drie kunstbloemen (linker foto links), het is van dezelfde kunstenaar als de gestyleerde bloemen die langs het Pendrechtse deel van de Slinge staan.

 

Bij Valckensteyn worden meer steigers weggehaald, nu bij de lage noordvleugel (linker foto rechts) waardoor ook daar de balkons goed zichtbaar worden. Aan de andere kant zijn de galerijen maar die zijn nog geheel verborgen achter de steigers.

 

De Melissantstraat tussen de Tiengemetensingel en de Slinge (foto rechts) is vanaf aanstaande maandag tot en met 13 december afgesloten. Wat ze er gaan doen weet ik niet, vroeger kon je dat op een digitale kaart van de gemeente opzoeken maar nu staan daar alleen de belangrijkste wegafsluitingen op.

 


 

Oud-Pendrechtenaar en webloglezer Robert kwam op een Rotterdamse scheurkalender een stukje tegen over de onthulling van de Geluksmuur bij de Zijpe op 10 juli 2014. Daarin wordt zelfs mijn naam genoemd: "(...) Op ooghoogte is ook de eerste steen van Pendrecht ingemetseld op initiatief van de dagburgemeester van Pendrecht, Mario Bosch (...)."

 

De onthulling van de Geluksmuur was de afsluiting van het renovatieproject Zijpe. Ter weerszijden van het muurtje zijn houten frames met gaas aan de gevel bevestigd waaraan iedereen een slotje kan bevestigen, naar het idee van een slotjesbrug in o.a. Parijs. Bovenop de muur is een plantenbak en vóór de muur zijn straatkeien gelegd. De Geluksmuur is ontworpen door Eveline van Rooy (1960) en zij was één van de sprekers tijdens de onthulling. Ook ik heb in mijn hoedanigheid als dagburgemeester gesproken en iets verteld over de gevelsteen, daarbij heb ik het gedicht voorgedragen dat ook op 29 maart 1954 is voorgelezen toen de steen werd gelegd. Na de toespraken hebben Eveline, nachtburgemeester Harry Kock en ikzelf een slotje aan het gaas bevestigd.

 


 

ZONDAG 8 SEPTEMBER 2024

 

Afgelopen nacht is het precies 50 jaar geleden dat Pendrecht werd opgeschrikt door een gruwelijk misdrijf: in de nacht van 7 op 8 september 1974 is er een meisje vermoord onder het metroviaduct in de buurt van station Slinge. De moordzaak Wil Vervat veroorzaakte heel veel beroering en kreeg landelijke bekendheid. De politie kwam onmiddellijk in actie want "iemand die in staat is om zomaar zonder reden een meisje te wurgen, moet zo snel mogelijk uit de circulatie worden gehaald" (woorden van de toenmalige hoofdcommissaris Jan Blaauw). Vier dagen na de moord werd er in Pendrecht en Zuidwijk een huis-aan-huis-onderzoek gehouden. Ook wij kregen twee rechercheurs op bezoek, ik herinner nog dat één van hen zo lang was dat hij bij de deur moest bukken. Overal verscheen het affiche van de politie met daarop in grote letters het woord VERMOORD! en een foto van Wil Vervat waarin het publiek om informatie werd gevraagd (foto links).

Pas 14 jaar na het misdrijf is de moordenaar van Wil Vervat gevonden en veroordeeld. Ongeveer op de plaats waar de moord destijds plaatsvond staat nu de C2000 zendmast (foto rechts), na het misdrijf zijn de struiken vervangen door gras.

 


 

De in 2020 overleden oud-hoofdcommissaris Jan Blaauw was nauw betrokken bij het onderzoek en heeft in zijn boek Laatste rit van een taxichauffeur uitgebreid aandacht besteed aan deze moord, onderstaande informatie heb ik uit dit boek gehaald.

 

De 15-jarige scholiere Wil Vervat was naar een reünie van een eerdere werkweek geweest en kwam rond 00.50 uur met de op één na laatste metro aan op station Slinge. Vanaf het metrostation was het niet ver naar haar ouderlijke huis aan de Oldegaarde (in Zuidwijk), zij liep daarheen over het voetpad onder het metroviaduct waarlangs lage struiken stonden. Ongeveer halverwege kwam de moordenaar plotseling tevoorschijn en wurgde Wil met een touw, een ijzingwekkende gil was haar laatste teken van leven. Twee jongens die op een balkon van de flat tegenover het metroviaduct stonden renden meteen naar de plaats delict en alarmeerden vanuit een nabijgelegen telefooncel de politie die heel snel ter plaatse was. De dader was al gevlogen, de handtas van Wil lag er nog met alles er in en het enige bruikbare spoor was het touw waarmee de moord was gepleegd.

 

De politie ging voortvarend te werk en al vier dagen na de moord vond er een uitgebreid huis-aan-huis-onderzoek plaats in Pendrecht en Zuidwijk waarbij in totaal 13.560 woningen zijn bezocht. Na een half jaar uitgebreid politiewerk was de dader nog niet gevonden en moest met spijt in het hart het Wil Vervat-team geleidelijk worden afgebouwd, twee rechercheurs van het eerste uur gingen nog door maar een jaar na de moord stopten ook zij noodgedwongen met het onderzoek. De zaak Wil Vervat bleef behoren tot de nachtmerries van iedere rechercheur: een onopgeloste moord.

 

Wat niemand had verwacht gebeurde toch nog. Begin 1988 had een in de gevangenis van Gent gedetineerde Belg aan een andere gevangene in detail beschreven hoe hij destijds Wil Vervat had vermoord, de medegevangene tipte de gevangenisdirectie die hierop de politie inlichtte. De Belg was overigens kort na de moord als mogelijke verdachte in beeld (hij werkte toen als matroos op een binnenvaartschip dat in de Waalhaven lag) maar de Rotterdamse politie vond geen overtuigend bewijs en moest hem laten gaan.

Na veertien jaar kon de Belgische Rijkswacht in nauwe samenwerking met de recherche van bureau Slinge (één van de twee rechercheurs van toen was er nog werkzaam) beginnen aan het schrijven van het laatste hoofdstuk van de moordzaak Wil Vervat. De dader heeft de moord nooit bekend maar de Belgische justitie dacht daar anders over en gelastte de internering van de inmiddels 44-jarige Belg. Daarmee was na veertien jaar het doek over de moordzaak Wil Vervat voorgoed gevallen.

 


 

ZATERDAG 7 SEPTEMBER 2024

  • Café Goofy aan de Slinge is tijdelijk gesloten (eerste foto), dat zag ik toen ik dinsdagavond naar het biljarten ging. Eén van de biljarters komt er regelmatig en hij vertelde dat het café vanwege een geweldsincident twee weken dicht blijft.

  • De buitenlandse supermarkt aan de Krabbendijkestraat 31-33 is weg (tweede foto). Vorige week hingen er A4-tjes op de ramen dat alles met 30% korting wegging, de winkelruimte is nu helemaal leeg.

  • Het oostelijke deel van de Nieuw-Vossemeerweg is nu afgesloten vanaf de Krabbendijkestraat om Valckensteyn te kunnen aansluiten op het warmtenet (derde foto), de dikke buizen liggen al klaar. De wegafsluiting duurt tot en met vrijdag 4 oktober.

  • Het valt mij op dat er steeds meer particuliere textielcontainers in de wijk komen, ik heb ze al gezien op Plein 1953 aan de achterkant van Korpersteijn (vierde foto, een groene container), bij de beide locaties van basisschool Over de Slinge (die containers zijn paars) en bij het transformatorhuisje in de Schuddebeursstraat (deze is wit en ik vermoed dat dit dezelfde container is die vroeger bij het Educatief Centrum in de Oosterlandstraat heeft gestaan).

 


 

Let op: volgende week zijn er twee ochtenden waarop het openbaar vervoer staakt, op beide dagen is dat van 04.00 tot 08.00 uur.

 

Op dinsdag 10 september staakt het stadsvervoer in Rotterdam, Den Haag en Amsterdam. De RET meldt op haar website dat het niet mogelijk is om meteen na de staking alle voertuigen op de juiste plek te hebben en te laten vertrekken. De eerste ritten zullen tussen 08.30 en 09.00 uur starten en naar verwachting zal pas rond 11.00 uur alles weer volgens dienstregeling rijden. Ik zal die dag op de fiets naar Albeda moeten want ik begin al om 8 uur, later beginnen is voor mij geen optie.

 

Op woensdag 11 september staakt het streekvervoer en NS, het stadsvervoer rijdt die dag dus wel.

 


 

ZONDAG 1 SEPTEMBER 2024

 

Wie heeft er vroeger ook dagelijks naar Radio Veronica geluisterd? Gisteren was het precies 50 jaar geleden dat de populaire zeezender uit de lucht ging, een gebeurtenis uit mijn kindertijd die ik nog goed kan herinneren. Radio Veronica zond uit vanaf het schip de Norderney dat voor de kust van Scheveningen lag, buiten de territoriale wateren.

 

We hadden destijds een Grundig radio (nog met buizen) en als kleuter deed ik een interessante ontdekking. Helemaal aan het einde van de afstemschaal van de middengolf zat een zender die op zaterdagmiddag platen draaide die steeds met een nummer werden aangekondigd (van Top 40 en hitparade had ik natuurlijk nog nooit gehoord). Aan het eind van het programma hoorde je "nummer één, één, één!" en daarna kwam er een liedje dat ik leuk vond (In the summertime van Mungo Jerry). Zo maakte ik kennis met Radio Veronica. Al snel kreeg ik een transistorradio en kon ik op mijn eigen kamer naar Veronica luisteren. Toen mijn ouders een nieuwe radio kochten verhuisde de Grundig naar mijn kamer en die stond uiteraard ook afgestemd op 192 (later 538).

 

De Top 40 ("de nationale zaterdagmiddaggebeurtenis") werd mijn favoriete programma, samen met het verzoekplatenprogramma Jukebox van Stan Haag. Iedere week ging ik naar de platenzaak van Van Alphen aan de Zijpe om een exemplaar van de Top 40 te halen. Officieel waren ze gratis maar men vroeg er een stuiver voor, om te voorkomen dat iedereen ze zo meenam (in het pand van de platenzaak zit nu het Chinese afhaalrestaurant Pak Kai).

 

Op 18 april 1973 was de grote manifestatie in Den Haag voor het behoud van Radio Veronica en als 13-jarige Veronica-fan ging ik er, met transistorradio, naar toe. Maar het was tevergeefs, de wet tegen de piratenzenders werd toch aangenomen en daarmee was het doodvonnis voor de populaire zeezender getekend. Op 31 augustus 1974 was het de laatste dag dat Radio Veronica in de lucht was. Kort voor zes uur sprak Rob Out, met een in tranen verstikte stem, de allerlaatste woorden vanaf de Norderney: "Het is tijd geworden om afscheid te nemen. Een verschrikkelijk gevoel. Een periode wordt afgesloten. Er sterft iets. Bij het afscheid nemen van Veronica sterft ook een beetje de democratie in Nederland. Dat spijt me... voor Nederland." Er volgen twee coupletten van het Wilhelmus en dan een jingle die om klokslag 6 uur abrupt wordt afgebroken.

 

Rond de eeuwwisseling ontdekte ik op internet dat het oude zendschip nog steeds bestaat. Tijdens een bezoek aan Antwerpen in 2002 heb ik het schip ook echt gezien; het lag toen in het Kempisch Dok en was in gebruik als partyschip (foto links).

Eind november 2007 las ik in de krant dat een ondernemer het schip naar Rotterdam wilde halen. Hij wilde er een discoboot van maken en de beoogde ligplaats was de Wilhelminakade bij Hotel New York. Helaas is het bij plannen gebleven en bleef het Veronica-schip in Antwerpen.

 

In 2012 kwam de Norderney alsnog terug naar Nederland en na een grondige opknapbeurt ligt het schip sinds november 2013 bij het NDSM-terrein vlakbij het IJ in Amsterdam (foto rechts), aanvankelijk als multifunctioneel activiteitencentrum maar sinds mei 2018 als nachtclub en restaurant. Een paar jaar geleden ben ik er samen met oud-Pendrechtenaar Shanta gaan kijken, het schip is aan de buitenkant nauwelijks veranderd en zelfs de naam VERONICA staat er nog op!

 


 

Het museum RockArt in Hoek van Holland besteedt dit weekend speciale aandacht aan de zeezenders en daarom ben ik er gistermiddag naar toe geweest. Het ligt aan een afgelegen straat aan de rand van het dorp (vanaf metrostation Hoek van Holland Haven is het ongeveer 20 minuten lopen) maar is een bezoek meer dan waard. In het museum komt de historie van de Nederlandse popmuziek uitgebreid aan bod, inclusief de geschiedenis van de zeezenders Radio Veronica en Radio Noordzee.

 

Toen ik binnenkwam was het laatste uur van Radio Veronica te horen, de toespraak van ome Bull (Veronica-directeur Bull Verweij) was net begonnen. Het was erg druk en voor mij was het alsof ik naar mijn jeugd terugging, er is heel veel te zien over popgroepen uit die tijd dus ik ga er zeker nog een keer naar toe. Ook is er veel materiaal van Radio Veronica waaronder de originele studio uit de Norderney (foto rechts).

 


 

Oudere berichten zijn terug te vinden in het weblogarchief.