weblog Pendrecht

 

 

Dit is mijn digitale dagboek over Pendrecht, de nieuwste berichten staan altijd bovenaan. Ik werk mijn weblog wekelijks bij op zaterdag en zondag, op zaterdag altijd het actuele nieuws en op zondag iets uit de geschiedenis van Pendrecht of een onderwerp dat indirect op de wijk betrekking heeft. Klik hier om een reactie te sturen.

 

 

ZONDAG 13 JULI 2025

 

Onlangs kreeg ik een mail van beeldend kunstenaar Maarten Janssen die bezig is met een onderzoek naar wederopbouwkunst in Rotterdam. Via-via was hij op mijn website terecht gekomen waar ik een aparte pagina heb gewijd aan kunstwerken in Pendrecht (klik onderaan mijn weblog op Kunstwerken), binnenkort zal Maarten met mij een afspraak maken om meer over de wederopbouwkunst in Pendrecht te weten te komen.

 

In de mailwisseling kwam ook het mozaïek van Wally Elenbaas in het schoolgebouw aan het Slingeplein in Zuidwijk ter sprake waar Maarten onlangs was geweest. Dat kunstwerk ken ik want in 2011 was ik benaderd door iemand die bezig was een inventarisatie te maken van alle door Elenbaas gemaakte kunstwerken. Hij noemde daarbij ook de school aan het Slingeplein, dat was toen nog een locatie van Albeda. Ik stuurde een mail naar de locatieleider en die bevestigde dat er aan een muur in het handvaardigheidslokaal een groot mozaïek zit. De volgende dag ben ik erheen geweest om het te fotograferen, er moest wel eerst het een en ander aan de kant worden gezet (het kunstwerk is 4 bij 3 meter groot) voordat ik het in volle omvang kon zien.

Oorspronkelijk waren het twee aparte gebouwen namelijk een lagere school met ernaast een kleuterschool, het mozaïek van Wally Elenbaas zat aan een buitenmuur van de kleuterschool. Nog voordat Albeda er in trok zijn de gebouwen uitgebreid en met elkaar verbonden, hierdoor was het mozaïek een binnenkunstwerk geworden met als voordeel dat het minder gevoelig is voor beschadigingen.

 

Over Albeda gesproken, vanwege mijn naderende pensioen krijg ik regelmatig de vraag of ik de langstzittende werknemer bij Albeda ben. Ik heb dat onlangs nagevraagd bij Personeelszaken en het antwoord was dat er geen medewerkers vóór mij in dienst zijn gekomen. Ik ben nu dus inderdaad de Albeda-medewerker met het langste dienstverband (46 jaar, datum indiensttreding 1 februari 1979 bij een rechtsvoorganger van Albeda) en dat zal tot aan mijn pensioen zo blijven!

 

 

ZATERDAG 12 JULI 2025

 

In meerdere winkelpanden wordt gewerkt en de werkzaamheden verkeren in verschillende stadia. Terwijl Peter Kaptein twee weken na de sluiting bezig is met het leeghalen van zijn schoenmakerij (eerste foto) is men bij Dirk al bezig met het inrichten en het vullen van de schappen (tweede foto), de supermarkt zal op woensdag 16 juli om 08.00 uur feestelijk worden heropend (derde foto). Het interieur van het voormalige Mariawinkeltje is volledig gestript (vierde foto) en ook in de lege winkel ernaast wordt sinds een week volop gewerkt (vijfde foto) waarbij de linker toegangsdeur is vervangen door een raam.

 

 

 

ZONDAG 6 JULI 2025

 

We zijn het allang weer vergeten maar vijf jaar geleden zaten we nog volop in de coronapandemie, het onderstaande verhaal komt uit mijn weblogarchief.

 

ZONDAG 5 JULI 2020

 

Voor het eerst sinds het begin van de coronacrisis heb ik gistermiddag iets gedaan wat ik daarvoor regelmatig deed: even met de metro naar de stad om er iets te kopen. Een paar keer kreeg ik daarbij herinneringen aan mijn vakantie in de DDR in 1986 omdat enkele situaties van nu daar heel gewoon waren.

 

Vanaf mijn huis loop ik naar metrostation Slinge en tot dan is er nog niets ongewoons. Voordat ik het station binnenga zet ik mijn mondkapje op maar dat is voor mij als brildrager geen genoegen, al snel zijn de glazen beslagen en zie ik bijna niets meer. Voor het eerst na ruim drie maanden houd ik mijn OV-chipkaart voor de kaartlezer en de poortjes zwaaien uitnodigend open, ik sta als enige op de roltrap naar het perron. De metro richting Den Haag Centraal (die op station Slinge zijn beginpunt heeft) staat klaar en ik stap in. Er zijn niet veel reizigers, afstand houden is daardoor geen probleem en voor zover ik kan zien draagt iedereen het verplichte mondkapje. Het was onwennig om voor het eerst na langere tijd weer in de metro te zitten en op station Beurs stap ik uit, het is daar drukker dan toen ik instapte maar het is niets vergeleken met de normale drukte hier op zaterdagmiddag.

 

Ik loop naar Donner, de grootste boekhandel van Rotterdam, waar ik een reisgids voor mijn vakantie in Brussel wil kopen. Ik ga naar binnen (tussen twee haakjes: Donner is gevestigd in een prachtig gerenoveerd pand uit de wederopbouwperiode) en daar is de eerste overeenkomst met het voormalige Oost Duitsland: het verplicht gebruiken van een mandje. Ik herinner nog goed het bezoek aan een boekenwinkel in Leipzig waar bij de ingang een stapel mandjes stond met daarnaast een bord met de tekst Rundgang nur mit Korb. Het deed er niet toe hoe lang je binnen bleef of dat je wel of niet iets kocht, zo lang je maar een mandje bij je had was er niets aan de hand. Omdat in de DDR iedereen elkaar controleerde waagde niemand het om zonder mandje de winkel in te gaan, wie dat toch deed werd meteen door een personeelslid of medeklant op de vingers getikt.

 

Na de aanschaf van de reisgids heb ik trek gekregen in een cappuccino en ik besluit om naar de HEMA te gaan, de restaurants zijn immers weer open. In de Koopgoot is net als in winkelcentrum Zuidplein éénrichtingsverkeer, het is daar vrij druk maar als iedereen rechts houdt gaat het allemaal goed. Ook in de HEMA is een mandjesplicht maar ik ben niet van plan om er iets te kopen, toch neem ik er maar eentje mee. Eenmaal aangekomen op de eerste etage aanschouw ik bij de ingang van het restaurant een ongewoon beeld: er staat een lange rij te wachten (keurig met anderhalve meter tussenruimte) en ook dat was in de DDR niet ongewoon bij horecabezoek. Bij de ingang wordt iedereen ondervraagd naar zijn of haar gezondheid voordat je naar binnen mag en het hele tafereel deed mij herinneren aan de grensovergang in het gedeelde Berlijn als je vanuit West Berlijn een bezoek wilde brengen aan Oost Berlijn, ook dat betekende de nodige formaliteiten en een flinke portie geduld. De lust in een cappuccino was meteen verdwenen en ik haast mij naar de uitgang...

 

Ik loop over de Coolsingel, langs het stadhuis en via het Weena wandel ik richting centraal station. Even kreeg ik nostalgische gevoelens toen er een geel-grijze dubbelgelede Düwag-museumtram passeerde, die reed vanwege de openstelling van het openbaar vervoermuseum in de voormalige remise Hillegersberg. Als ik bij het station arriveer komt opeens de trek in een cappuccino terug en ga ik naar één van de kiosken op de perrons. Gelukkig is daar dat hele ondervragingsritueel niet nodig en al snel sta ik weer buiten, met een cappuccino. Eén van de bankjes op het perron is nog vrij en daar ga ik zitten om rustig mijn cappuccino op te drinken. Toevallig komt er net een Thalys binnenrijden, dezelfde trein waar ik volgende maand mee naar Brussel reis.

 

De terugreis betekende opnieuw de kwelling van het mondkapje, dat wordt nog wat in de vakantie want ook in België geldt in het openbaar vervoer de verplichting om zo'n ding te dragen. Gelukkig gaat de metrorit best snel, ik loop station Slinge uit en ik ben weer terug in mijn vertrouwde Pendrecht.

 

 

ZATERDAG 5 JULI 2025

 

Eén van de laatste oer-winkels van Pendrecht is verleden tijd: schoenmaker Peter Kaptein heeft na meer dan een halve eeuw (!) de deur van zijn zaak aan de Krabbendijkestraat voorgoed gesloten. Vorig weekend liep ik op zondagochtend langs de winkel en zag ik dat er op de deur en de etalageruit een briefje was geplakt met daarop de volgende tekst: wegens het beëindigen (na 52 jaar) van mijn bedrijf kan ik vanaf vandaag 28 juni geen schoenreparaties meer aannemen. P. Kaptein. Dat was dan ook de laatste dag dat de schoenmakerij open was.

 

Dat de zaak er al heel lang zit is te zien aan de gevel, het is de enige winkel met nog de originele metalen deur en zo'n grote ronde deurknop. Ook aan de inrichting is duidelijk te zien dat de zaak al heel lang bestaat. Samen met zijn vader had Peter eerst een zaak op de Dordtselaan en op 21 juni 1974 opende hij onder zijn eigen naam de deuren van zijn eigen schoenmakerij aan de Krabbendijkestraat 30.

 

Het nieuws dat Peter ermee stopte had ik zondagochtend op de Pendrechtpagina op Facebook gezet en sloeg in als een bom. Al heel snel stroomden de reacties binnen, een dag later waren het er al meer dan 60. Op het moment dat ik dit schrijf zijn er al bijna 100 reacties, 156 likes en is het bericht al 21 keer gedeeld. Voor wie de reacties leest zal het overduidelijk zijn dat Peter wordt gemist, hij was niet alleen geliefd als vakman maar ook als mens. Zo maar één van de vele reacties: Net even een bloemetje gebracht voor de goede service en voor het gezellige praatje. We gaan hem echt missen, niemand is zo vakkundig. Bedankt meneer Peter Kaptein, lekker genieten nu! Een leuke reactie was En nooit naast zijn schoenen gaan lopen!! en deze op rijm: Schoenmaker blijf bij je leest maar voor Peter is het genoeg geweest.

 

Peter is 77 jaar en vindt het nu welletjes. "Je groeit er naar toe en de leeftijd gaat ook meespelen, je bent niet meer zo flexibel. Het wordt nu gewoon tijd om te stoppen, het is een duidelijke zaak." Zijn klanten hebben het er moeilijker mee dan hijzelf. "De mensen zijn erg verdrietig dat ik niet meer in de winkel ben. Zelf heb ik daar niet zo'n last van, ik draai gewoon de knop om. Ik heb genoeg flesjes wijn gehad en dingetjes en bloemetjes. Maar ik ben er wel blij mee dat ze me missen, hoor."

 

Vandaag is het een week geleden dat de zaak voor het laatst open was maar aan de buitenkant is dat amper te zien: de naam staat nog op de etalageruit en in de etalage ligt nog altijd het kleine witte kaartje met de tekst De dinosaurus is uitgestorven... Maar... schoenmaker Kaptein repareert nog steeds schoenen. Een blik naar binnen laat aan duidelijkheid niets te wensen over: de toonbank is weg en er is al wat opgeruimd. Er is nog genoeg te doen want Peter moet de winkel leeg opleveren.

 

Met de sluiting van de winkel is de laatste schoenmakerij in Pendrecht verdwenen, een bekende schoenmaker uit de begintijd van Pendrecht was Frans Laros aan de Herkingenstraat. Een schoenmaker is al lang een uitstervend beroep maar dat Peter Kaptein het nog zo lang heeft volgehouden is wel een bewijs dat hij kwaliteit leverde, hopelijk gaat hij nu genieten van zijn pensioen.

 

Peter zat in het winkelpand op de hoek bij de Krabbendijkehof, enkele andere zaken in dit deel van het blok waren onder andere Mosheuvel ijzerwaren (later Beer), Toppen Mode, Stahlie Automaterialen en elektrospeciaalzaak Eurotron. Verderop richting Slinge zit Albert Heijn en dat is de oudste winkel in dit blok, geopend op 15 oktober 1963.

 

 

 

 

ZONDAG 29 JUNI 2025

 

De PTT-toren bij de Waalhaven is op veel plekken vanuit Pendrecht zichtbaar en sinds kort bezit ik een werkend stukje techniek dat uit deze toren afkomstig is.

 

Van mijn broer heb ik een fabrieksklok gekregen die hij in een kringloopwinkel voor het luttele bedrag van 4 euro heeft gekocht en volgens het bijgevoegde briefje afkomstig is uit de PTT-toren bij de Waalhaven. Het is een klok van het merk CTW (Carl Theodor Wagner) en aan de bovenkant zit een rond plaatje waar PTT op staat. De PTT-toren is gebouwd in 1962 dus ik neem aan dat de klok ook uit dat jaar dateert. Het is een dochterklok die door een moederklok wordt aangestuurd, een moederklok is een nauwkeurig lopend uurwerk dat iedere minuut een elektrische impuls naar alle dochterklokken stuurt. In een dochterklok zit dus geen normaal uurwerk maar alleen een mechanisme dat na het ontvangen van een puls de grote wijzer een minuut laat verspringen. Dit systeem werd gebruikt in grote gebouwen met veel klokken, ook de stationsklokken werden op deze wijze aangestuurd.

 

Natuurlijk kun je het binnenwerk eruit slopen en er dan een kwartsuurwerk in laten zetten maar dat is zonde. Een korte zoektocht op internet bracht de oplossing: een klein bedrijf in Utrecht heeft een zgn. pulsgever ontwikkeld, een klein apparaatje dat iedere minuut een elektrische puls van 24 volt genereert als vervanging van het signaal van een moederklok. Daarmee kan je een dochterklok laten lopen met behoud van het oorspronkelijke mechaniek. De waarheid gebiedt te zeggen dat de pulsgever aanzienlijk duurder was dan wat mijn broer voor de klok heeft betaald maar ik vond het wel waard om daarmee het ruim 60 jaar oude uurwerk weer tot leven te wekken.

 

Afgelopen dinsdag lag het pakketje in mijn brievenbus, behalve de pulsgever zaten daar ook de snoertjes en een batterijendoos in. Ik heb de pulsgever eerst provisorisch aangesloten om het te testen en jawel: iedere minuut sprong zonder haperingen de grote wijzer een minuut verder! Nu ik wist dat het werkte kon ik de pulsgever en de batterijendoos definitief bevestigen, met het meegeleverde klittenband worden de pulsgever en de batterijendoos tegen de verdiepte achterwand van de klok geplakt. De klok hangt nu in mijn woonkamer waar iedere minuut een zachte tik hoorbaar is als de minutenwijzer verspringt.

 

 

ZATERDAG 28 JUNI 2025

 

De verbouwing van Dirk is begonnen, afgelopen dinsdag was de winkel voor het laatst open en een dag later was de hele inventaris er al uit. Voor de ingang zijn rood-witte linten gespannen met voor de deuren een winkelwagen op zijn kop, dat laatste zal waarschijnlijk een voorbijganger hebben gedaan.

 

Dirk is drie weken dicht, op woensdag 16 juli om 08.00 uur is de heropening. De supermarkt zal dan groter zijn want de ruimte van het vroegere café Terras wordt bij de winkel getrokken. Vanmorgen zag ik dat de doorbraak al is gemaakt, als je vanaf de pleinkant door de winkel kijkt kan je dat zien (rechter foto links).

 

Elders op Plein 1953 wordt de voormalige slagerij tegenover de Aldi gerenoveerd en omgebouwd tot kantoor, er zitten al nieuwe puien in maar nog geen ramen (foto rechts). Ook in het voormalige Mariawinkeltje aan de Krabbendijkestraat wordt gewerkt maar het is nog niet bekend wat daar in komt.

 

 

Afgelopen woensdag is de nieuwe In de Kijkerd uitgekomen zodat ik weer mijn halfjaarlijkse bezorgronde kon lopen, in drie sessies heb ik de magazines rondgebracht. Mijn bezorgwijk is best groot en wordt begrensd door de Slinge, de Krabbendijkestraat, de Sliedrechtstraat en de Groene Kruisweg. Er zijn iets meer dan 600 woningen maar vanwege de nee-nee stickers is het aantal te bezorgen magazines ongeveer 500. Ik vind het nog steeds leuk om te doen, ook omdat het bezorggebied heel afwisselend is. De Goudkust behoort eveneens tot mijn bezorgwijk, de Wissekerkestraat en de hofjes in de Kortgenestraat zijn plekken waar de gemiddelde Pendrechtenaar nooit komt.

 

Er staan dit keer maar liefst drie artikelen in met de kop in memoriam, twee overledenen heb ik eerder in mijn weblog genoemd (Ida Maes en Coen Veldhoen) maar dat Huib van Dieijen is overleden wist ik niet. Huib kende ik vóór de coronapandemie vooral als de organisator van Pendrecht Fietst zich Fit, later was hij vrijwilliger en docent op de Kinderfaculteit. Huib is 75 jaar geworden.

 

Op pagina 26 staat een stukje over de vroegere RTM-tramhalte Pendrecht, het is afkomstig van mijn website maar de redactie vraagt vooraf altijd netjes of ze het voor In de Kijkerd mogen gebruiken. Ik stuur ze dan de bijbehorende foto's in hoge resolutie, een aardige geste is dat ook de link naar mijn weblog wordt vermeld.

 

 

Eergisteren is de Sint Bavokerk senior geworden: op 26 juni j.l. was het precies 65 jaar geleden dat de kerk is ingezegend, het jubileum is echter in stilte voorbij gegaan. Nadat de kerk in januari 2019 rijksmonument was geworden ontstond het plan om in juni 2020 het 60-jarig bestaan van de kerk groots te vieren waarbij tevens het monumentbordje aan de gevel bevestigd zou worden. Kort na de uitroeping tot rijksmonument brak de coronapandemie uit en is er van het jubileumfeest jammer genoeg niets terecht gekomen.

 

Sinds de pensionering van pastoraal medewerker Hans Uijlenbroek in mei vorig jaar is het erg stil geworden rond de Sint Bavokerk. Hans verzorgde onder andere de website van de parochie en die is nu al ruim een jaar niet meer bijgewerkt, ook het federatieblad is sindsdien niet meer verschenen. De stilte is ook letterlijk want de Angelusklok luidt al lange tijd niet meer en voor het begin van de vieringen luidt alleen nog maar de grote klok. Gelukkig geven de andere klokken (ik bedoel daarmee de uurwerken) geen problemen, die lopen keurig op tijd en ook de verlichting is in orde.

 

Nagekomen bericht: één van de laatste oer-winkels van Pendrecht gaat verdwijnen: schoenmaker en podoloog Peter Kaptein aan de Krabbendijkestraat stopt na meer dan een halve eeuw. Volgende week zaterdag meer hierover.

 

 

ZONDAG 22 JUNI 2025

 

Sinds de invoering van de Tabakswet in 1990 probeert de overheid het roken te ontmoedigen en dat is bijvoorbeeld goed te zien aan de maatregelen in de winkels. De tijd dat je in de supermarkt zelf je pakje sigaretten uit het rek mocht pakken is al lang voorbij en al geruime tijd mag er geen tabak meer worden verkocht aan minderjarigen. Vanaf 1 juli 2020 geldt er voor rookwaren een uitstalverbod, dat wil zeggen dat ze verborgen moeten zijn achter (schuif)deuren, gordijnen of dichte laden die alleen open gaan als een klant iets koopt. Per 1 juli 2024 mogen supermarkten helemaal geen tabakswaren meer verkopen en wordt het voor rokers steeds moeilijker om aan hun rookwaren te komen.

 

Hoe anders was dat in mijn kindertijd toen er nog volop werd gerookt, je ging naar de sigarenboer waarvan er alleen al in de winkelstrip aan de Sliedrechtstraat twee zaten. Ontelbare malen kwam ik als kind in de winkel van Theo van Aalst aan de Sliedrechtstraat 24 om voor mijn vader een pakje Drum shag met Rizla vloeitjes te halen. Als je de winkeldeur opende ging er een belletje, binnen hing altijd die typische tabaksgeur. Op de toonbank stond een houten tonnetje met dropjes (in de vorm van een beertje) en als kind mocht je er daar eentje uithalen als je je boodschap had gedaan. De winkel had iets huiselijks omdat er vloerbedekking lag. Behalve shag kocht ik er rittenkaarten voor de bus (een 6-rittenkaart voor kinderen kostte toen een gulden). Links in de hoek van de winkel stond een ladekastje waarin de RET-kaarten waren opgeborgen. Aan de buitenkant van de winkel zaten ongeveer 6 automaten dus ook na sluitingstijd kon de nicotineverslaving worden bevredigd. De automaten accepteerden alleen guldens en kwartjes, het eventuele wisselgeld was met een plakbandje op de verpakking geplakt maar er was ook een automaat die wisselgeld terug gaf.

De sigarenwinkel van Theo van Aalst, geopend op 6 juni 1958 en sindsdien enkele malen van eigenaar veranderd, heeft het uiteindelijk nog tot december 2006 uitgehouden. Zelfs daarna vonden er nog verslavende activiteiten plaats want in juni 2007 werd in het pand een hennepkwekerij aangetroffen. Eind 2010 en begin 2011 zijn de winkelblokken in de Sliedrechtstraat afgebroken, daarmee is een jeugdherinnering voorgoed verdwenen.

 

 

ZATERDAG 21 JUNI 2025

 

Aan de zuidkant van Valckensteyn zijn de wandelpaden aangelegd, de laatste bouwhekken zijn weg zodat het gebied rondom de flat volledig toegankelijk is. Ook het opslagterrein bij de kruising van de Burghsluissingel en de Nieuw-Vossemeerweg is verdwenen, dat was er al toen het oude Valckensteyn er nog stond. Het is nu mogelijk om een rondje om de flat te lopen, via de nieuwe wandelpaden kom je aan de achterkant uit op de parkeerplaats. De paden zijn nu klaar, alleen de beplanting ontbreekt nog.

 

Door de opgeknapte buitenruimte valt het verwaarloosde ronde pleintje achter de voormalige bushalte van lijn 66 wel erg op (foto rechts), dat hoorde bij het oude Valckensteyn en tot oktober 1988 stond hier het beeldje de Potsenmaker van Adri Blok. Veel van de oorspronkelijke beplanting is al weggehaald, het onkruid groeit tussen de stenen en er staan nog maar twee bankjes om op te zitten.

 

Het zgn. olifantenpaadje naar het Havenspoorpad bestaat nog steeds en loopt nu een klein stukje parallel met het nieuwe voetpad. Het heeft zijn langste tijd gehad want binnenkort komt er in het verlengde van de Burghsluissingel een doorsteek naar het Havenspoorpad.

 

 

Onlangs is op 94-jarige leeftijd Coen Veldhoen overleden. Coen was in zijn werkzame leven rayonleider van Jamin en woonde toen boven het Pendrechtse filiaal van de bekende snoepwinkel (foto, hier zit nu de Primera).

Coen was een regelmatige bezoeker van de bijeenkomsten in de wijk en gaf daar ook een kritisch commentaar. Ook bezocht hij regelmatig de Rollatorwerkplaats, hij was daar vaak het helpende handje dat net even nodig was. Coen knipte alle berichten waarvan hij dacht dat ze belangrijk waren voor de wijk uit de krant, bracht ze daarna bij Vitaal Pendrecht en gaf er zijn mening bij en meteen zijn goede raad.

 

Vanaf afgelopen woensdag was het erg druk bij de viskraam van Toon en Marja Hoek omdat de nieuwe Hollandse haring er is. Toen ik woensdag rond half zes over de Slinge liep stonden ze er nog steeds.

 

Vandaag was het Midzomerdag, de langste dag van het jaar maar ook de heetste tot nu toe met temperaturen boven de 30 graden.

 

 

ZONDAG 15 JUNI 2025

 

Het artikel over Toon en Marja Hoek leverde op de sociale media veel positieve reacties op maar het bericht "zodra wij stoppen, stopt de vishandel ook" baarde menige vaste klant zorgen. Enkelen vroegen Toon en Marja wanneer ze stoppen en of ze dan de kraam over kunnen nemen. In een bericht op Facebook lieten Toon en Marja ter geruststelling weten dat ze voorlopig nog een paar jaar doorgaan.

Nog een aanvullend bericht: "We zijn even een paar dagen gesloten en komen woensdag 18 juni terug met Hollandse Nieuwe Haring."

 

 

ZATERDAG 14 JUNI 2025

 

Vorig jaar oktober is er een omgevingsvergunning aangevraagd om de ruimte van het begin 2024 gesloten café Terras aan de Slinge door te breken en bij supermarkt Dirk te trekken. De werkzaamheden lijken binnenkort te beginnen want op het voormalige caféterras staan meerdere grote containers (foto links) en de lichtbak met de naam van het café is inmiddels van de gevel gehaald. Mogelijk dat Dirk tijdens de verbouwing dicht gaat maar daar is nog nergens iets over te lezen, niet op internet en ook niet bij de ingang van de winkel.

 

Toon en Marja Hoek staan vandaag paginagroot in het AD (foto rechts), precies vier weken nadat ik eveneens op een hele pagina in de krant heb gestaan. Toon en Marja staan al sinds 1981 met hun viskraam in Pendrecht, tot 2001 in een vaste kraam bij Plein 1953 maar inmiddels al vele jaren in de zomermaanden met hun mobiele kraam op de hoek van de Slinge en de Kerkwervesingel. Vishandel Toon Hoek is rond 1916 opgericht maar het einde is in zicht omdat hun kinderen niet veel interesse hebben om de zaak voort te zetten, zodra Toon en Marja (die net als ik 65 zijn) stoppen dan stopt ook de vishandel. Ze hebben een trouwe klantenkring waaronder veel oud-Pendrechtenaren die maar al te graag voor een lekker visje even naar de wijk terugkomen. Het hele artikel is via deze link te lezen.

 

 

ZONDAG 8 JUNI 2025

 

Rotterdammers zijn goed in het verzinnen van bijnamen waarvan sommige zelfs buiten de stad bekend zijn. Pendrecht is op deze regel geen uitzondering, al zijn de namen niet zo ingeburgerd als in de rest van Rotterdam. Sterker nog, de meeste bijnamen worden eigenlijk alleen maar in de wijk zelf gebruikt.

 

Sommige bijnamen zijn niets anders dan een verkorte aanduiding. Een Pendrechtenaar zal zelden de naam "Plein negentiendrieënvijftig" in de mond nemen, hij of zij praat gewoon over het plein. Het bungalowpark aan de westkant van Pendrecht is bekend onder de naam Goudkust, dit vanwege de dure huizen en de ligging aan de rand van de wijk. De Lijnbaan van Pendrecht was in de beginjaren de bijnaam van de Zijpe. De Lijnbaan, in het centrum van Rotterdam, werd geopend in 1953 en was de eerste autovrije winkelstraat van Nederland. Twee jaar later werd in Pendrecht de Zijpe geopend, een Lijnbaan in miniformaat. Met Goof wordt café Goof Meijer (huidige naam: Goofy) aan de Slinge bedoeld en het kommetje is het ronde keerpleintje aan het einde van de Dreischorstraat (foto links).

 

Diverse gebouwen in de wijk hebben in de volksmond een andere naam gekregen. De Kortgeneflat is bij veel wijkbewoners bekend als de Shellflat (foto rechts). Toen deze flat in 1958 werd opgeleverd werd deze voor een periode van 30 jaar verhuurd aan de Shell voor het huisvesten van werknemers. Het in 1994 afgebroken Buurthuis Pendrecht aan de Schuddebeursstraat noemde men het buurthuis, zelfs nadat in 1984 de naam was veranderd in Nevenburgt.

 

Enkele woningcomplexen hebben een bijnaam, meestal vanwege hun uiterlijk. De bejaardenwoningen in de Zierikzeebuurt waren bekend als boerderijwoningen vanwege hun erfjes aan de voorkant en de schuine daken (foto). Op één blok aan de Kerkwervesingel na zijn al deze woningen afgebroken. Het L-blok stond aan de Bruinissestraat en was een tweelaags galerijflat met bejaardenwoningen. Het waren twee haaks op elkaar gelegen vleugels, vandaar de naam. De steelpannetjes waren de woningen aan het begin van de Melissantstraat en de Middelharnisstraat; ook in dit geval hadden ze hun bijnaam te danken aan de vorm van het blok. De paalwoningen of vissenkommen zijn waarschijnlijk de bekendste blokken met een bijnaam, gelegen aan de Stellendamstraat en de Dirkslandstraat.

 

Tijdens de herstructurering hebben verschillende (toekomstige) bouwlocaties bijnamen gekregen. Na de afbraak van Zwembad Pendrecht kreeg de vrijgekomen plek al snel de naam zwembadlocatie waardoor de herinnering aan een stukje geschiedenis levend bleef. Hetzelfde geldt voor de term vlonderlocatie waar nu de stadsvilla's op Plein 1953 staan. Nadat de toenmalige OWG bekend maakte een nieuw hoofdkantoor te willen bouwen op de hoek Slinge/Ooltgensplaathof werd deze plek al snel bekend als OWG-locatie. Vanwege de fusie ging het plan niet door en de plek is nog heel lang onbebouwd gebleven, nu staat er het nieuwe regiokantoor van Woonstad Rotterdam.

Het podium in de vijver bij Plein 1953 kreeg al snel de bijnaam Meeuwenplaat vanwege het grote aantal meeuwen dat er op neerstreek.

 

Last but not least noem ik de moeder van Pendrecht, de bijnaam van Lotte Stam-Beese die als stedenbouwkundige de wijk heeft ontworpen.

 

 

ZATERDAG 7 JUNI 2025

 

Mijn wijkronde van vandaag heeft helaas geen weblogwaardig nieuws opgeleverd.

 

 

ZONDAG 1 JUNI 2025

 

Hieronder een bijzondere gebeurtenis van tien jaar geleden, opgetekend in mijn weblog van 28 mei 2015.

 

Gisteren kreeg ik een bericht dat onder de noemer "wat is de wereld klein" kan vallen, al was in dit geval de afstand hemelsbreed niet zo groot. De mail kwam van mijn vroegere buurjongen Anne uit de Stellendamstraat die nu als verpleeghulp werkt. Tijdens zijn werk in Zuidwijk kwam hij in gesprek met een bewoonster die vertelde dat zij uit Pendrecht kwam en met haar man in de Ellewoutsdijkstraat heeft gewoond. Toen zij vertelde dat zij beiden actief waren bij de Bewonersorganisatie Pendrecht moest Anne meteen aan mij denken, hij wist dat ik bij de BOP redactielid was van In de Kijkerd dat toen nog een krant was. Anne noemde mijn naam en dat hij bij mij op de trap heeft gewoond, daarop reageerde de bewoonster verrast want ze kon mij nog goed herinneren. Het bleek te gaan om de vrouw van Wim Scheepers, de man met wie ik vele jaren In de Kijkerd heb gemaakt!

 

Aan die BOP-tijd bewaar ik nog altijd fijne herinneringen. Het redactieteam was maar klein, in feite deden Wim en ik het uiteindelijke lay-outwerk. Het is in dit digitale tijdperk nauwelijks voor te stellen maar het opmaken van de krant gebeurde toen nog ouderwets met schaar en lijm: ik maakte de stukjes op de computer en Wim plakte deze op vier grote vellen die dan naar de drukker gingen. Vaak was het een heel gepuzzel om alles passend te krijgen maar we kwamen er altijd uit, iets wat ik ook herken in mijn functie als roostermaker. Het werken op de redactie ging vergezeld van vele koppen koffie en het was altijd een fijn moment als aan het einde van de (soms lange) avond de vier vellen in een speciale doos gingen die de volgende dag naar de drukker werd gebracht. Toen ik bij de bewonersorganisatie kwam was deze nog gehuisvest in de Herkingenstraat, in 2001 verhuisde de BOP naar de Ossenisseweg.

 

Helaas werd Wim in 2006 ernstig ziek en in september van dat jaar heb ik mijn maatje van de krant de laatste eer bewezen. Daarmee kwam er een einde aan een meer dan tien jaar lange samenwerking, een jaar later was ook het handmatige lay-outen voorgoed verleden tijd. Wim en zijn vrouw woonden in het achterste deel van de Ellewoutsdijkstraat, na Wim's overlijden kwam ik haar nog maar zelden tegen maar vanwege het groene bankje op het balkon aan de straatkant wist ik dat zij er nog altijd woonde.

 

In februari j.l zag ik tijdens mijn wijkronde dat het bankje er niet meer stond, toen ik wat beter keek zag ik dat het huis leeg was. Via één van de dochters kwam ik te weten dat zij na een val is opgenomen in een revalidatiecentrum en binnenkort zal verhuizen naar een verzorgingstehuis, het huis moest daarom leeggeruimd worden. De verhuizing is inmiddels gebeurd en daar vond, puur toevallig natuurlijk, de ontmoeting plaats tussen haar en mijn vroegere buurjongen uit de Stellendamstraat. Via Anne kreeg ik het verzoek om haar een keer te bezoeken, iets wat ik te zijner tijd al van plan ben. Inderdaad, wat is de wereld toch klein.

 

Naschrift: Dienes Scheepers is inmiddels overleden, de BOP bestaat niet meer en ik zit niet meer in de redactie van de wijkkrant. In de Kijkerd bestaat nog wel, het is nu een magazine dat wordt uitgegeven door Vitaal Pendrecht.

 

 

ZATERDAG 31 MEI 2025

 

De pui van de vroegere slagerij op Plein 1953 nummer 64 (tegenover de ingang van de Aldi) is met houten platen dichtgetimmerd. De winkel staat al ruim twee jaar leeg en eerder had ik al gelezen dat er een vergunning is aangevraagd om het winkelpand te verbouwen zodat het een kantoorfunctie kan krijgen.

 

De slagerij staat al sinds februari 2023 leeg, al snel na de sluiting is alle inventaris uit het pand gehaald wat mijn vermoeden versterkte dat er geen slagerij terug zou komen. Op nummer 64 heeft al vanaf het begin een slagerij gezeten, eerst van J.A. v.d. Knijff en later van Erik Hoogink die voorzitter was van de winkeliersvereniging. Daarna zaten er verschillende buitenlandse ondernemers, de slagerij had onder andere de namen Salima, Nes en Anka.

Ik herinner dat er rechts achterin de winkel een klein kantoortje met glazen ramen was, deze ruimte was halverwege de hoogte van de winkel zodat het alleen met een trap te bereiken was.

 

 

Vanwege een landelijke staking bij de afvalinzamelingspunten wordt er volgende week maandag tot en met woensdag in de hele stad geen restafval opgehaald. Theoretisch zou het ophalen wel kunnen maar omdat de vuilniswagens het afval nergens kwijt kunnen heeft de gemeente besloten om op deze dagen geen restafval op te halen. Om de gevolgen zo veel mogelijk te beperken worden er voor en na de actiedagen extra vuilniswagens en personeel ingezet. Na de staking duurt het enkele dagen om het restafval in te halen waardoor het legen van containers langer kan duren en ophaaldagen kunnen verschuiven. Voor de duidelijkheid: Het gaat alleen om de restafvalcontainers (foto links), de containers voor glas, papier, enzovoort worden gewoon geleegd.

 

Rondom Valckensteyn zijn de lantaarnpalen voorzien van armaturen, het is een apart model dat nergens anders in Pendrecht te zien is. Het wachten is nog op de beplanting aan de voorkant van de flat (foto rechts).

 

 

ZONDAG 25 MEI 2025

 

De meimaand is een populaire maand voor officiële activiteiten, hieronder in chronologische volgorde wat gebeurtenissen in Pendrecht die in mei plaatsvonden.

 

18 mei 1956: de twee beeldjes bij De Zijpe worden onthuld.

12 mei 1959: de eerste paal voor de galerijflat aan de Stavenissestraat wordt geslagen.

23 mei 1959: de eerste steen voor de Sint Bavokerk wordt gelegd.

18 mei 1960: de Zuiderparkflat (linker foto) wordt opgeleverd.

23 mei 1962: de eerste paal voor het Buurthuis Pendrecht wordt geslagen.

12 mei 1963: de Open Hofkerk (rechter foto) wordt in gebruik genomen.

01 mei 1971: het bejaardentehuis Valckensteyn wordt officieel geopend.

14 mei 1971: het Vierdag-orgel in de Open Hof Kerk wordt in gebruik genomen.

26 mei 2005: het gezondheidscentrum Zuiderkroon wordt officieel geopend.

20 mei 2015: de begeleide woonvorm Sommels43 wordt in gebruik genomen.

 

 

ZATERDAG 24 MEI 2025

 

Dit weekend is er geen treinverkeer naar en van Rotterdam Centraal mogelijk en het vervangend vervoer gaat in Rotterdam voor een deel met de metro. Vanuit het zuiden rijden de treinen tot Zwijndrecht, daar stapt men over op de pendelbussen naar metrostation Slinge vanwaar men met de metro naar Rotterdam Centraal kan reizen. De pendelbussen staan bij een tijdelijke bushalte aan de Zuiderparkweg, er staan borden en twee NS-medewerkers helpen de reizigers op weg. Bij de bushalte staat een mobiele NS-kaartlezer, bedoeld voor reizigers die hier hun reis beginnen of eindigen.

 

Om te voorkomen dat de treinreizigers extra moeten betalen voor de metrorit is er in metrostation Slinge een opvallende voorziening getroffen. Het brede toegangspoortje staat permanent open met erboven een bord dat de doorgang alleen voor NS-reizigers is, er staat een NS-medewerker bij en ook in de hal staat een mobiele NS-kaartlezer. Op de website van de RET staat vermeld dat het extra druk kan zijn in de metro tussen Slinge en Rotterdam Centraal.

 

 

Het krantenartikel over Pendrecht van een week geleden heeft veel reacties opgeleverd, zowel privé als op mijn werk. Verder kreeg ik nog een enthousiaste mail van Cor en Ellen uit Groningen waarin zij mij nogmaals bedankten voor de architectuurwandeling: "We willen je complimenteren voor jouw kennis over de wijk, echt heel goed en je brengt het ook op een enthousiaste manier."

 

 

ZONDAG 18 MEI 2025

 

Gisteren noemde ik de twee Groningse wederopbouwwijken die door een leerling van Lotte Stam-Beese zijn ontworpen, de wijken zijn mij niet onbekend want negen jaar geleden heb ik ze bezocht. Hieronder het verslag zoals ik dat destijds in mijn weblog heb opgetekend.

 

ZATERDAG 20 AUGUSTUS 2016

 

Vandaag ben ik in Groningen geweest waar Marcel Imthorn mij heeft rondgeleid door twee wederopbouwwijken, De Wijert Noord (foto links) en Selwerd (foto rechts). Dit was een tegenbezoek want Marcel is eerder dit jaar in Rotterdam geweest waar ik hem met een aantal vrienden door Pendrecht heb rondgeleid.

 

Omdat De Wijert Noord nog het meeste in de oorspronkelijke staat is zijn we daar als eerste naar toe gegaan, daarna bezochten we Selwerd. De beide wijken dateren uit het begin van de jaren zestig en zijn ontworpen door stedenbouwkundige Henk Eysbroek, een leerling van Lotte Stam-Beese die in die hoedanigheid ook aan Pendrecht heeft meegewerkt. De Wijert Noord en Selwerd hebben veel gemeen met Pendrecht maar er zijn ook verschillen en juist dat maakte het bezoek erg interessant. De belangrijkste overeenkomst is de ruime opzet en het groene karakter onder het motto licht, lucht en ruimte.

 

De Wijert Noord is net als Pendrecht gebouwd vanuit de wijkgedachte, dit betekent dat alle voorzieningen in de wijk aanwezig zijn zodat de wijk als zelfstandige eenheid kan functioneren. Het hart van De Wijert Noord is een grote vijver met daar omheen de woonbuurten. Vlakbij de vijver staan twee hoogbouwflats, twee kerken en het winkelcentrum. De meeste flats hebben portieken en zijn drie of vier verdiepingen hoog, deze worden afgewisseld met eengezinswoningen en tweelaags galerijwoningen voor bejaarden.

De Wijert Noord is net als Pendrecht opgebouwd uit wooneenheden (stempels) maar een verschil is dat de stempels veel groter zijn en niet zijn gespiegeld. Wel staan alle flats en eengezinswoningen haaks op elkaar en zijn de binnentuinen vrij toegankelijk. De meeste flats hebben zowel voor als achter balkons, de ramen zijn nu voorzien van kunststof kozijnen. Opvallend zijn de huisnummers: deze staan niet op bordjes maar zijn op de muur geschilderd, dat is ook in Selwerd.

 

Selwerd is kleiner dan De Wijert Noord en heeft daardoor niet een als zodanig herkenbaar centrum. Een ander opvallend verschil is dat de laagbouw en hoogbouw minder gemengd zijn dan in De Wijert Noord, het aantal eengezinswoningen is ook groter. In Selwerd zijn door de herstructurering op verschillende plaatsen woningen gesloopt, meestal staat de vervangende nieuwbouw op dezelfde plek. Ook de oorspronkelijke kerken staan er niet meer, daar is een nieuw multifunctioneel gebouw voor in de plaats gekomen.

Naar mijn gevoel is Selwerd ruimer opgezet dan De Wijert Noord: de straten lijken breder en er zijn brede groenstroken en grote grasvelden in de wijk. De straten zijn vernoemd naar bomen die er ook daadwerkelijk staan, langs de Berkenlaan staan dus berken. Wat betreft woningtypes verschilt Selwerd niet veel van andere wederopbouwwijken: er staan eengezinswoningen, flats van drie en vier verdiepingen, enkele winkelstrips met woningen erboven, een paar hoogbouwflats en tweelaags bejaardengalerijwoningen.

 

Toen we langs het leegstaande verzorgingstehuis Patrimonium liepen (foto links) moest ik direct aan Valckensteyn denken. Het uit 1964 daterende gebouw voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd en verbouwen was geen optie. Het 13 verdiepingen tellende gebouw is omgeven met hekken en wacht op de sloper, mogelijk gebeurt dat op dezelfde manier als destijds in Pendrecht met de grote "happer" van de firma Beelen. Daarna komt er een nieuw woonzorgcentrum.

 

Opvallend was de hoeveelheid kunst in de wijk waarbij vooral de abstracte versiering van zijgevels opviel. Ik noem er één als voorbeeld: er staan in Selwerd drie ketelhuizen voor de blokverwarming en de zijmuren daarvan zijn uitgevoerd in gekleurde bakstenen (foto rechts), de decoratie is een ontwerp van de Groningse kunstenaar Siep van den Berg.

 

Aan de rand van de wijk staat een voormalige school die nu wordt gebruikt als Wijkbedrijf. Dat is een plek waar wijkbewoners een activiteit voor Selwerd en zichzelf kunnen opzetten. Marcel heeft daar sinds kort een ruimte gehuurd die hij nu aan het inrichten is, hij is bezig met het opzetten van het wijktoeristenbureau Periferie om bezoekers van Groningen kennis te laten maken met Selwerd. Het is nog in de opstartfase, een wandelgids is in de maak en ook een eigen website staat nog op het programma.

 

Al met al kon ik terugzien op een leerzame dag en in de toekomst zullen er zeker over en weer opnieuw bezoeken plaats vinden. Een klein nadeel is wel de afstand, de treinreis naar Groningen duurt ruim twee en een half uur. De terugreis naar Rotterdam verliep zonder vertraging en om kwart voor tien was ik weer thuis.

 

 

ZATERDAG 17 MEI 2025

 

Een paar weken geleden ben ik geïnterviewd door het AD in het kader van Wij zijn op Zuid en een week geleden verscheen er een heel kort stukje in de krant. Dat bleek slechts de aankondiging te zijn want het hele artikel (klik hier om het online te lezen) staat er vandaag in, een hele pagina groot! Het artikel heeft als kop "Pendrecht is weer een wijk waar mensen willen wonen" en begint met de zin "Mario Bosch (65) alias de 'Dagburgemeester van Pendrecht' kent elke stoeptegel in de tuinstad: in de jaren 50 hét voorbeeld van de stadsvernieuwing." Er staan twee foto's bij, één daarvan is genomen op de Slinge met op de achtergrond de bekende paalwoningen terwijl ik sta te fotograferen.

 

Een willekeurige alinea uit het artikel: Aan historische feitjes geen gebrek wanneer je met Bosch door Pendrecht kuiert waar alle straten vernoemd zijn naar plaatsen die getroffen zijn tijdens de Watersnoodramp van 1953. Maar ook voor actueel nieuws kun je bij hem terecht. Zo loopt Bosch, in het dagelijkse leven roostermaker bij roc Albeda, iedere zaterdag een rondje door de wijk om verslag te doen van alles wat hij tegenkomt. En om melding te maken van eventuele problemen in de buitenruimte. "Daarvoor heb ik ooit nog een beeldje van de gemeente ontvangen (foto rechts, dat beeldje kreeg ik in januari 2014 tijdens de nieuwjaarsbijeenkomt van Vitaal Pendrecht), als burger met de meeste buitenruimtemeldingen op zijn naam."

 

 

De architectuurwandeling door Pendrecht in het kader van de Opbouwdagen was een groot succes. Ruim op tijd was ik bij metrostation Slinge om de deelnemers op te wachten en iets na half twee begon de rondleiding. Nadat ik eerst wat over mijzelf en de wijk had verteld liepen we naar de paalwoningen (1956) in de Stellendamstraat, daar liepen we onder mijn vorige huis door naar de rioolbuizenflats (1956) in de Melissantstraat en vervolgens naar de nieuwbouw ten zuiden van de Herkingenstraat. Dat zijn gesloten woonblokken en mijn opmerking "als Lotte Stam-Beese dit ziet dan zou ze zich omdraaien in haar graf" veroorzaakte enige hilariteit. De volgende stop was het dokter Heftinghuis (1960) en van daar liepen we naar de Sint Bavokerk (1960) waar een uitgebreide stop was, helaas konden we niet binnen kijken.

Via de Kerkwervesingel liepen we naar het blokje boerderijwoningen (1955) en daarna onder de lange flat door naar de Zijpe (1955). Behalve bij het winkelcentrum zelf ("dit is de tweede autovrije winkelstraat van Nederland") stonden we ook stil bij het muurtje met de eerste steen van Pendrecht. Daarna liepen we de Zijpe over en bij de twee witte beeldjes bij de kiosken eindigde formeel de wandeling, we hadden iets meer dan de geplande anderhalf uur gelopen. Iedereen had genoten van de wandeling (het was ook prachtig weer) en men was erg lovend over mijn grote kennis van Pendrecht. We liepen door de Schuddebeursstraat ("dit zijn de eerste gerenoveerde woningen in de wijk waar we ook een architectuurprijs voor hebben gekregen") naar de Slinge en vervolgens richting metrostation. Bij de Primera stopten we even omdat iemand het AD wilde kopen waar het artikel over Pendrecht in stond.

 

Twee deelnemers waren erg enthousiast en hebben mij onderweg veel vragen gesteld. Ze kwamen uit Groningen (!) en zijn enkele dagen in Rotterdam vanwege de Opbouwdagen, eerder hadden zij o.a. de Parkflat van Ernest Groosman (hoek Westzeedijk/Kievitslaan) bezocht. Beiden waren zeer geïnteresseerd in de wederopbouwperiode en zij kenden de Groningse wijken De Wijert Noord en Selwerd die zijn ontworpen door een leerling van Lotte Stam-Beese. Ze wilden nog even naar Plein 1953 dus bood ik aan om met ze mee te lopen, ik nam afscheid van de rest van de groep die naar het metrostation terug ging en daarna begon de privé-rondleiding met de twee Groningers die uiteindelijk bijna anderhalf uur zou duren.

Nadat we op het Plein een kop koffie hadden gedronken liepen we via Plein 1953 (waar we onder andere stil hebben gestaan bij de Provinciaaltjes en de Meeuwenplaat) naar het torenrestant op het kerkplein van de voormalige Open Hofkerk (foto links), de Papendrechtstraat, de bejaardenwoningen in de Melissantstraat, de gevelsteen op de hoek Slinge/Ooltgensplaatweg en het gedenkteken voor Sedar Soares (foto rechts) richting metrostation. Ik nam afscheid en daarna liep ik naar huis, ik voelde mijn voeten want ik had drie uur onafgebroken gelopen. Maar het was net als de vorige keer een erg leuke ervaring die ik niet zou hebben willen missen.

 

 

ZONDAG 11 MEI 2025

 

De in 1956 gebouwde Pendrechtse paalwoningen zijn vrij uniek en van 1984 tot en met 1999 heb ik zelf in de Stellendamstraat in zo'n huis gewoond, dat was nog vóór de renovatie. In 1986 ben ik 7 weken in Australië geweest om familie te bezoeken en om enkele steden te bekijken, het is de langste vakantiereis die ik ooit heb gemaakt waarbij ik tevens mijn luchtdoop heb ondergaan.

 

Onlangs heb ik de foto's van die reis weer eens bekeken waardoor ik werd herinnerd aan een bijzondere ontdekking. In de hoofdstad Canberra zag ik in de Ballumbir Street flats die wel erg veel op de Pendrechtse paalwoningen leken: ook met drie verdiepingen en dezelfde ramen aan de voorkant, de ingang van het trappenhuis is echter aan de voorkant en niet onder de huizen zoals in Pendrecht. Ik was verrast om bijna aan de andere kant van de wereld huizen aan te treffen die erg veel leken op mijn toenmalige woning.

 

Zouden de flats er, bijna 40 jaar na mijn bezoek, nog staan? Op internet vond ik een artikel met meer informatie over de Australische paalwoningen. De flats zijn gebouwd in 1956/1957 en heten Allawah and Bega Courts (later kortweg ABC-flats genoemd) en net als in Pendrecht zijn de blokken omgeven door veel groen. Het complex bestaat uit 8 blokken met elk 3 portieken, een blok telt 18 driekamerwoningen. De reden om de flats op palen te zetten was om parkeerruimte te creëren en niet (zoals in Pendrecht) om de binnentuinen beter toegankelijk te maken.

 

In de loop der jaren zijn de flats gemoderniseerd en een bouwkundig onderzoek in 2014 toonde aan dat de blokken nog in vrij goede staat verkeerden. Toch zijn in 2019 enkele flats afgebroken om plaats te maken voor dure woontorens.

 

 

ZATERDAG 10 MEI 2025

 

Op de hoek van de Sliedrechtstraat en de Burghsluissingel zag ik stukken van boomstammen liggen en al snel was het mij duidelijk waar die vandaan kwamen: opnieuw zijn er enkele grote wilgen langs de Burghsluissingel gekapt. De afgelopen jaren zijn er al meerdere keren één of meer bomen langs de singel gekapt, de laatste keer was begin dit jaar toen er drie wilgen zijn gerooid. Nu zijn er weer twee omgezaagd, van de oorspronkelijke bomen staat er nu nog maar één.

 

Het noordelijke deel van de Burghsluissingel vond ik qua natuur altijd één van de mooiste plekjes van de wijk. Langs de in 2007 afgebroken Groosmanflat stonden vijf grote platanen, deze zijn in 2009 verplaatst naar het grasveld aan de Sliedrechtstraat tegenover de Ellewoutsdijkstraat. In de zomer van 2009 waren de stammen van de wilgen bedekt met een wit spinsel, veroorzaakt door de rupsen van de spinselmot of stippelmot.

 

 

Er is veel belangstelling voor de door het Platform Wederopbouw Rotterdam georganiseerde activiteiten tijdens de Opbouwdagen en ook "mijn" architectuurwandeling door Pendrecht op 17 mei is al volgeboekt. Aanmelden kan nog wel maar je komt dan op een wachtlijst te staan. De wandeling zal vooral door het noordelijke deel van Pendrecht gaan, één van de blikvangers zijn de door Harry Nefkens ontworpen paalwoningen aan de Stellendamstraat (foto).

 

Afgelopen maandag heb ik door een VR-bril een animatie bekeken hoe een stadsbos (zie bij 1 maart) er uit zou kunnen zien, dit is een project van Pinar en Igor waar ook Woonstad Rotterdam aan meewerkt. De animatie is gemaakt in de binnentuin tussen de Melissantstraat en de Dirkslandstraat. Ik heb nog nooit een VR-bril op gehad maar het resultaat was levensecht, ook de woningen waren heel duidelijk te herkennen. De animaties waren in verschillende jaargetijden, zo was er ook een winters tafereel met sneeuw. Inclusief de uitleg duurde het een uur maar het was een leuke ervaring.

 

 

In het AD is het stukje over Pendrecht opgenomen waar ik eerder voor ben geïnterviewd. Het is een artikel met drie korte verhalen, hieronder de tekst over Pendrecht met de foto. Tijdens het interview kwamen we Marja Rutteman tegen, vandaar dat zij ook in het artikeltje voorkomt.

 

Mee met de dagburgemeester van Pendrecht

 

Ook bijzonder: Pendrecht. En al helemaal als 'dagburgemeester' Mario Bosch je rondleidt door de buurt waar hij al zo'n zestig jaar woont. Bijna een kwart eeuw daarvan houdt hij een weblog bij over de wijk die in de jaren '50 en '60 gold als dé voorbeeldwijk van de wederopbouw. Destijds bracht Pendrecht drommen toeristen en dagjesmensen op de been.

 

Dat de wijk vanaf de jaren 90 een veel slechter imago kreeg, is een feit. Maar volgens Bosch en meerdere betrokken bewoners van het eerste uur is het tij kerende. Mede dankzij grootschalige renovatieprojecten én een aantal blijvende blikvangers.

 

Bang om 's avonds naar buiten te gaan, is Marja Rutteman (75) dan ook allerminst, laat zij optekenen. Dan vindt zij een bezoekje aan de stad versus het 'dorpse' Pendrecht vele maken griezeliger. "Weer in de metro terug, voorbij station Rijnhaven, voel ik de stress letterlijk van mij afvallen."

 

 

ZONDAG 4 MEI 2025

 

Vijf jaar geleden is de renovatie van de oneven flat in de Wagenbergstraat afgerond, dat is de flat waar ik ben opgegroeid. Jarenlang was er sprake van dat de flat zou worden afgebroken maar in juli 2017 heeft Woonstad Rotterdam besloten om de woningen te renoveren. Uit een bouwkundig onderzoek is gebleken dat de fundering, de gevels en de vloeren nog in goede staat verkeren maar dat vooral de technische installaties versleten zijn. De renovatie begon in juni 2019, kort daarvoor kon ik dankzij Woonstad Rotterdam nog één keer in mijn ouderlijke woning op nummer 119 kijken (zie de pagina Jeugdherinneringen elders op mijn site).

 

Het aanzien van de flat is na de renovatie veranderd maar de architectuur uit de wederopbouwperiode is wel gerespecteerd. De flats zien er weer als nieuw uit, niet alleen door de nieuwe kozijnen maar ook omdat de gevels zijn schoongemaakt. Het oude inpandige balkon aan de achterkant maakte plaats voor een hangend balkon buiten de gevel zodat de aangrenzende slaapkamer groter geworden is. Om de kwaliteit van de woonruimte te verbeteren is de keuken bij de woonkamer gevoegd en de ramen aan de straatzijde (van de woonkamer) kregen een Frans balkon. Het bovenste raam van het trappenhuis is vergroot zodat er meer daglicht in valt. Aardig detail: bij beide balkons hebben de hekken dezelfde zigzagspijlen als de leuningen in de trappenhuizen. De ijzeren profielen rondom de hangende balkons zijn weggewerkt achter witte bakstenen.

 

Bij de portiekdeuren zijn wel enkele opvallende veranderingen. De deur gaat nu naar de andere kant open zodat het gemakkelijker is om met een fiets de keldertrap af te gaan maar je moet de deur nu helemaal openduwen om bij de trap naar boven te komen. De indeling van de brievenbussen is totaal veranderd en is bovendien niet meer symmetrisch vanwege de videofoon, de brievenbus van mijn vroegere huis op nummer 119 zit nu niet meer linksboven maar rechtsonder.

 

Nog steeds ben ik benieuwd hoe de huizen er van binnen uitzien maar van buiten is niet alles te zien. De woonkamer is alleen aan de voorkant, waar vroeger een glazen wand was tussen de woonkamer en de grote slaapkamer is nu een dichte wand zonder deur. Waarschijnlijk is er in de hal een deur naar de slaapkamer maar waar is dan de douche gebleven? De keuken is nog op dezelfde plek (aan de voorkant naast het trappenhuis) maar het is een open keuken geworden want een stukje van de kamermuur is weggebroken. De kleine slaapkamers aan de achterkant zijn gebleven, voor zover ik dat van buitenaf kan zien.

 

 

ZATERDAG 3 MEI 2025

 

Het vorige weekend heb ik mijn weblog niet bij kunnen werken omdat ik een weekje in Madrid was, vandaar de weblogstilte. Toen ik een dag na mijn thuiskomst een rondje door de wijk liep zag ik dat de bouwhekken bij Valckensteyn weg waren, voor het eerst kon ik dichtbij de flat komen. De woningen zijn opgeleverd want op de parkeerplaats stonden auto's en in menig huis waren de nieuwe bewoners al aan het werk.

 

 

Aan de voorkant leiden enkele voetpaden naar de hoofdingang, de paden maken deel uit van een groenperk maar de beplanting is er nog niet (tweede foto). Ook komt er nog verlichting, de draden voor de toekomstige lantaarnpalen steken al uit de grond. Ongeveer in het midden is de hoofdingang met links de brievenbussen en daarboven de naam VALCKENSTEYN, links van de ingang is de gemeenschappelijke fietsenstalling. Valckensteyn is voornamelijk gebouwd met hout en dat is vooral goed te zien aan de steunbalken boven de balkons (derde foto). Het transformatorhuisje van het oude Valckensteyn is blijven staan maar het is nog niet opgeknapt (vierde foto), wellicht gebeurt dat nog maar wilde men eerst de woningen opgeleverd hebben.

 

 

Aan de achterkant zijn de galerijen en de meeste parkeerplaatsen (eerste foto), deze zijn genummerd want iedere woning heeft zijn eigen parkeerplaats. De bestrating van de parkeervakken bestaat uit stenen met gaten zodat het regenwater snel in de grond kan zakken, er staan al lantaarnpalen maar nog zonder armatuur. Langs de parkeerplaats is een sloot die nog uit de tijd van het oude Valckensteyn dateert (tweede foto), daarachter is het Arboretum Pendrecht. Vanaf de parkeerplaats zijn de galerijen goed te zien, het trappenhuis is in het midden van de flat (bij de knik) maar aan de beide uiteinden zijn noodtrappen (vierde foto).

 

  • Vier jaar geleden ben ik door Ilja geïnterviewd voor een artikel over mijn band met de wijk in het magazine Pendrecht Post. Afgelopen donderdag ben ik opnieuw door Ilja geïnterviewd maar nu voor een artikel over mijn weblog dat volgende week in het AD zal verschijnen in het kader van de artikelenserie Wij zijn op Zuid.

  • Op Plein 1953 was een plantjesmarkt maar toen ik in de namiddag ging kijken was het al afgelopen, de kramen waren leeg en alleen een artiest stond nog te zingen.

  • Aanstaande maandag is het Bevrijdingsdag, voor mij altijd een vrije dag maar één keer in de vijf jaar (als het jaartal deelbaar is door vijf) is het een nationale feestdag. Supermarktketen Dirk heeft besloten dat alle winkels die dag dicht zijn en licht dat als volgt toe. Dit jaar vieren we 80 jaar vrijheid in een tijd waarin die vrijheid niet voor iedereen vanzelfsprekend is. Voor ons een extra reden om stil te staan bij Bevrijdingsdag en dat vrijheid een groot goed is om niet voor lief te nemen. Daarom zijn op 5 mei al onze winkels dit jaar gesloten. Zo kan iedereen stilstaan bij onze vrijheid.

 

ZONDAG 20 APRIL 2025

 

Op 22 april 1955 - overmorgen precies 70 jaar geleden - werd de Sint Bavoparochie opgericht. Reeds vier dagen later begon men met de bouw van een houten noodkerk, op de hoek van de Herkingenstraat en de Sommelsdijkstraat. Het tijdelijke godshuis is op 27 mei 1955 plechtig ingezegend door mgr. J.H. Niekel, deken van Rotterdam.

 

De parochie groeide met de dag en in 1956 werd de noodkerk zelfs nog uitgebreid. Inmiddels werden er plannen gemaakt voor een definitief kerkgebouw op de hoek van de Sommelsdijkstraat en de Slinge. Voor de bouw van een toren kreeg men geen toestemming omdat het geld hiervoor ontbrak. Een enorme loterij werd opgezet, het lukte uiteindelijk om het benodigde geld bij elkaar te krijgen.

 

Op 6 december 1958 werd de eerste paal geslagen voor de definitieve kerk en op 23 mei 1959 volgde de eerste steenlegging door mgr. A.C. Schaaper, vicaris generaal. De inzegening van het kerkgebouw vond plaats op 26 juni 1960 door mgr. M. Jansen, bisschop van Rotterdam. De door Harry Nefkens ontworpen Sint Bavokerk was een qua architectuur bijzonder gebouw, onder andere door de zeven betonnen spanten die het dak dragen en dit was één van de redenen van de erkenning tot rijksmonument in januari 2019.

 

Door het afnemende aantal kerkgangers is op 1 januari 2004 de parochie van de OLVOO-kerk in Zuidwijk (voluit: Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen) samengegaan met de Pendrechtse Bavoparochie tot de nieuwe Lourdesparochie met als kerkgebouw de Sint Bavokerk. Sindsdien stond de Zuidwijkse kerk leeg en is pas in 2010 afgebroken, hier staat nu een verpleeghuis van Aafje. De parochie heeft weliswaar een nieuwe naam gekregen maar het kerkgebouw bleef om praktische redenen de naam Sint Bavokerk houden.

 

 

ZATERDAG 19 APRIL 2025

 

Gisteren is mijn meivakantie begonnen en deze duurt tot en met maandag 5 mei, dat is bij elkaar meer dan twee weken vrij.

  • Omdat Koningsdag dit jaar op een zondag valt zijn de festiviteiten een dag eerder, dus op zaterdag 26 april. En voor het eerst sinds jaren zal er ook in Pendrecht wat te beleven zijn (foto): op Plein 1953 is een vrijmarkt, een barbecue en andere activiteiten. Helaas kan ik er niet bij zijn want ik ben die dag niet in de wijk.

  • In de leegstaande Mariawinkel is men bezig met sloopwerk, kennelijk heeft het pand al een nieuwe huurder. De etalageramen zijn afgeplakt, alleen bij de deuren kan je naar binnen kijken.

  • Het 13 kilometerbord van de marathon ligt in het grasperk langs de Raamsdonkweg. Dat is weliswaar vlakbij het Havenspoorpad maar het 13 kilometerpunt was op het Zuidwijkse deel van het pad, kort voor de Zuiderparkweg.

  • De aangekondigde wandeling door de wijk onder mijn leiding op zaterdag 17 mei in het kader van de Opbouwdagen gaat door. Het Platform Wederopbouw Rotterdam heeft de aankondiging online gezet, klik hier voor meer informatie en hoe je je aan kunt melden.

  • Aanstaande dinsdag is de ingang van metrostation Slinge vanaf het parkeerdek afgesloten wegens werkzaamheden aan de toegangspoortjes. Na het parkeren van de auto kan men via de ijzeren trap aan de kant van de Zuiderparkweg het parkeerdek verlaten om daarna naar de reguliere ingang van het metrostation te lopen.

 

ZONDAG 13 APRIL 2025

 

Net als gisteren herleefden ook vandaag oude tijden want voor het eerst na elf jaar was het weer mogelijk om de marathonlopers in de wijk te zien. Twee keer ben ik langs de route door de wijk gelopen, één keer vóór de start en één keer erna.

 

Rond half tien ben ik buiten en het is een vreemd gezicht om de lege straten te zien waar later op de dag de lopers doorheen zullen komen. Vooral de Kerkwervesingel (eerste foto) en de Krabbendijkestraat (tweede foto) bieden een ongewoon beeld omdat er geen enkele auto geparkeerd staat. De drankhekken staan op hun plaats en bij de vluchtheuvels staan borden met de tekst PAS OP (derde foto, alleen in het Nederlands). De zandzakken die ik eerder zag staan blokkeren nu de Slinge vlak voor de Kerkwervesingel (vierde foto). De lege straten zijn de figuurlijke stilte voor de storm want nog geen uur later stond het vol met toeschouwers die de lopers aanmoedigden. Ik loop naar het begin van het Havenspoorpad zodat ik de renners tegemoet zie komen vlak voordat ze rechtsaf slaan en Pendrecht binnenkomen.

 

 

Geleidelijk wordt het drukker langs de route en om 10.41 uur komen de eerste renners het Havenspoorpad af (eerste foto). Het was maar een klein groepje en daarna duurde het even voordat er weer lopers langs kwamen. Ik loop door de Krabbendijkestraat richting Slinge en inmiddels staan er al mensen langs de route die de lopers aanmoedigen. Steeds zijn het maar kleine groepjes maar naarmate de tijd verstreek waren er meer renners te zien. Ter hoogte van de winkels wordt het aantal renners groter (tweede foto) en ook staan er meer mensen langs de kant. Ik vervolg mijn weg en vooral op de Kerkwervesingel was het erg druk (derde foto), ik kreeg herinneringen aan de marathon van 2014 (dat was tot dan de laatste keer dat de route door de wijk ging) maar met een opvallend verschil: de renners liepen toen de andere kant op. Aan één van de balkons hing een groot wit laken met de tekst ZET 'M OP RICK (vierde foto).

 

 

De marathon is gewonnen door de 32-jarige Keniaan Geoffrey Kamworor, hij finishte op de Coolsingel met een tijd van 2.04.33. De snelste vrouw was Eunice Chumba (eveneens uit Kenia) die een tijd neerzette van 2.21.14.

 

Naschrift (maandag 14 april): aan het begin van de avond heb ik weer een vuilrondje langs het Pendrechtse deel van het Havenspoorpad gelopen met als resultaat een propvolle vuilniszak met sponsjes en honderden lege zakjes met energiegel. Het was een flinke klus maar het gras langs het pad ligt er nu weer keurig bij.

 

 

ZATERDAG 12 APRIL 2025

 

Oude tijden herleefden op Plein 1953: mede door het warme zonnige weer was het op de braderie erg druk. Er waren kraampjes en meerdere kinderattracties waar lange rijen kinderen stonden te wachten. Onderstaande foto's geven een beeld van de gezelligheid op Plein 1953.

 

 

 

De marathon van morgen kondigt zich aan en ook in de wijk want voor het eerst sinds jaren komen de lopers weer door de wijk in plaats van er langs. De deelnemers komen van het Havenspoorpad en slaan dan rechtsaf de Krabbendijkestraat in. Op de kruising van de Krabbendijkestraat en de Nieuw-Vossemeerweg is het 14 kilometerpunt, toevallig precies de plek waar de lopers de bebouwde kom van Pendrecht binnenkomen (foto). Aan het einde van de Krabbendijkestraat gaan de lopers rechtsaf de Slinge op en via de Kerkwervesingel (waar net voorbij de Herkingenstraat het 15 kilometerpunt is) verlaten ze de wijk. De verwachting is dat de eerste lopers rond 10.40 uur de wijk binnenkomen.

 

Langs de route is al veel voorbereid (foto's hieronder): bij de kruisingen staan de dranghekken al klaar, op de Slinge staan grote zandzakken, bij enkele vluchtheuvels is langs de randen asfalt aangebracht en op de Kerkwervesingel staat een groot bord dat het 15 kilometerpunt markeert.

Weggebruikers dienen rekening te houden met wegafsluitingen en omleidingen. Ook bij het openbaar vervoer zijn omleidingen, de door Pendrecht rijdende buslijn 68 rijdt een groot deel van de dag een aangepaste route buiten de wijk om.

 

 

 

Afgelopen week kreeg ik een mail van Inge van het Platform Wederopbouw Rotterdam met de vraag of ik tijdens de Opbouwdagen weer een rondleiding door Pendrecht wil verzorgen, iets wat ik in eerdere jaren ook heb gedaan. De opbouwdagen zijn dit jaar van donderdag 15 mei tot en met zondag 18 mei, ik heb aangeboden om op zaterdag 17 mei een rondleiding te doen. De Opbouwdagen staan mede in het teken van het Jaar van de Rotterdamse Vrouw, een aardige bijkomstigheid want Pendrecht is immers ontworpen door een vrouw. Meer informatie is te vinden op een aparte pagina op de website van het Platform Wederopbouw Rotterdam.

 

Aan het begin van de avond heb ik mijn vuilrondje langs het Pendrechtse deel van het Havenspoorpad gelopen zodat het pad er morgen voor de marathonlopers netjes bij ligt. Er lag niet veel rommel, sinds ik regelmatig dat rondje loop is de hoeveelheid zwerfvuil aanzienlijk minder geworden. Een straat die schoon is nodigt minder uit om afval weg te gooien dan een plek waar al veel rommel ligt.

 

 

ZONDAG 6 APRIL 2025

 

Nooit heeft er een tram door de wijk gereden maar toch heeft er een tramhalte Pendrecht bestaan, al was het geen RET-tram die er stopte.

 

De RTM (Rotterdamse Tramweg Maatschappij) exploiteerde een tramnet naar de eilanden, het beginpunt in Rotterdam was aan de Rosestraat. Oorspronkelijk werd met stoom gereden maar later werd de dienst uitgevoerd met dieseltractie. Vanwege de vele ongevallen, vooral in de bebouwde kom van Rotterdam, was de RTM-tram beter bekend als de Moordenaar.

 

De lijn naar Voorne-Putten liep parallel met de huidige Warmoldstraat in de Wielewaal. In 1960 werd ten noorden van de toenmalige Korperweg (nu het Korperpad) de halte Pendrecht geopend maar door de ongunstige ligging ten opzichte van de wijk kwamen er niet veel reizigers. Eind november 1965 verdween de RTM-tram voorgoed uit het Rotterdamse straatbeeld. Van de voormalige halte Pendrecht is niets meer terug te vinden, de foto rechts is genomen vanaf hetzelfde standpunt als de foto links.

 

 

Niet ver van de vroegere halte Pendrecht bevindt zich tot op de dag van vandaag nog een klein stukje van het tracé in de vorm van twee landhoofden en de ijzeren liggers van een dubbelsporige brug. De restanten bevinden zich bij het begin van de Korperweg, aan de kant van Sonneburgh. Op de foto is te zien dat achter de brug het baanlichaam is afgegraven dus het is eigenlijk verbazend dat deze RTM-herinnering meer dan een halve eeuw na de opheffing van het tramnet nog niet is opgeruimd.

 

Behalve deze brug is er in Rotterdam Zuid niets meer van het tracé terug te vinden, alleen het stationsgebouw aan de Rosestraat staat er nog.

 

 

ZATERDAG 5 APRIL 2025

 

Het is lente, dat is niet alleen te merken aan het weer en de bloeiende natuur maar ook aan de viskraam van Toon en Marja Hoek die sinds afgelopen dinsdag weer op de Slinge staat. Het mooie weer lokt velen naar buiten, volgend weekend zal het nog drukker worden want dan zijn er drie evenementen.

 

Op zaterdag 12 april is er van 10.00 tot 17.00 uur een braderie op Plein 1953 (linker foto). Behalve kraampjes waar van alles te koop is zijn er gratis attracties voor kinderen, er is muziek en lekkernijen.

 

Op dezelfde dag van 10.00 tot 15.00 uur organiseert de Huurdersvereniging Zuiderkroon haar jaarlijkse rommelmarkt in de Zuiderkroon (foto rechts). Te koop is onder andere gereedschap, huishoudelijke artikelen, kleding, schoenen, boeken en speelgoed, ook is er een koffiehoek. De braderie en de rommelmarkt zijn vlakbij elkaar dus ideaal om beide evenementen te bezoeken.

 

Op zondag 13 april is de marathon die ik al eerder heb aangekondigd (zie bij 22 februari), naar verwachting zal rond 10.45 uur de kopgroep het 15 kilometerpunt op de Kerkwervesingel passeren.

 

 

Oudere berichten zijn terug te vinden in het weblogarchief.